0 चालू घडामोडी प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 1 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 1. 'राष्ट्रीय जल जीवन मिशन' अंतर्गत महाराष्ट्रात किती घरे नळ जोडणीने लाभले? A) 78% B) 66% C) 85% D) 91% 'राष्ट्रीय जल जीवन मिशन' अंतर्गत महाराष्ट्रात 91% घरे नळ जोडणीने लाभले आहेत, हे एक अत्यंत महत्त्वाचे achievement आहे. या मिशनचा उद्देश प्रत्येक घरात पिण्याच्या पाण्याची नळ जोडणी उपलब्ध करणे हा आहे, जो ग्रामीण आणि शहरी भागांमध्ये पाण्याच्या समुचित वितरणात सुधारणा साधतो. महाराष्ट्राने या संदर्भात लक्षणीय प्रगती केली आहे, ज्यामुळे लोकांना पाण्याच्या सुरक्षित व स्वच्छ स्रोतांचा लाभ मिळतो. या योजनेंतर्गत जलव्यवस्थापनाची सुधारणा केली गेली आहे, ज्यामुळे आहेत त्या घरांमध्ये पाण्याची उपलब्धता सुलभ झाली आहे. यामुळे नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा होऊन त्यांचे आरोग्य आणि कल्याण देखील वाढले आहे, त्यामुळे 91% हा आकडा महत्त्वाचा आहे. 2 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 2. मुंबईतील JNPT बंदराला तीन महत्त्वाच्या महामार्गांशी जोडणाऱ्या सहा पदरी मार्गाला केंद्रीय मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली, या मार्गाची लांबी किती किलोमीटर आहे? A) 29.21 कि.मी. B) 19.21 कि.मी. C) 49.21 कि.मी. D) 39.21 कि.मी. मुंबईतील JNPT बंदराला तीन महत्त्वाच्या महामार्गांशी जोडणाऱ्या सहा पदरी मार्गाची लांबी 29.21 किलोमीटर आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या मार्गाच्या मंजुरीमुळे बंदराच्या वाहतूक व्यवस्थेत सुधारणा होणार असून, व्यापार आणि उद्योग क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान मिळेल. यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल आणि श्रम बाजारात नवीन संधी निर्माण होतील. JNPT बंदर हे भारतातील एक महत्त्वाचे आयात-नियुक्त बंदर आहे आणि या मार्गामुळे त्याच्यावरचा दबाव कमी होईल. इतर पर्याय 39.21, 19.21 आणि 49.21 किलोमीटर हे मार्गाच्या वास्तविक लांबीस अनुकूल नाहीत, ज्यामुळे ते चुकीचे आहेत. त्यामुळे 29.21 कि.मी. हा बरोबर उत्तर आहे. 3 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 3. 'Project Akashdeep' ची सुरुवात कोणत्या संस्थेने केली? A) BEL B) DRDO C) ISRO D) HAL 'Project Akashdeep' ची सुरुवात DRDO (Defence Research and Development Organisation) ने केली आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. DRDO ही भारत सरकारच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या अंतर्गत कार्यरत असलेली संस्था आहे, जी विविध संरक्षण तंत्रज्ञान विकसित करण्यासाठी प्रसिद्ध आहे. 'Project Akashdeep' हा एक प्रमुख प्रकल्प आहे ज्यामध्ये पायाभूत सुविधांचे उत्पादन आणि सुरक्षा तंत्रज्ञानाच्या विकासावर लक्ष केंद्रित केले जाते. या प्रकल्पामुळे भारताची संरक्षण क्षमता वाढविण्यात मदत होईल. DRDO च्या नावाजलेल्या संशोधकांच्या कार्यामुळे भारतात आयुध व तंत्रज्ञान क्षेत्रात प्रगती होत आहे, ज्यामुळे देशाच्या सुरक्षेसाठी आवश्यक असलेल्या साधनांचे उत्पादन करण्यात येत आहे. 4 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 4. 'Statue of Oneness' मूळ प्रकल्पाचे उद्घाटन कोणाच्या हस्ते झाले? A) नरेंद्र मोदी B) रामनाथ कोविंद C) जगदीप धनखड D) अमित शहा 'Statue of Oneness' मूळ प्रकल्पाचे उद्घाटन नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते झाले, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. 'Statue of Oneness' हा भारतातील प्रसिद्ध नेते सरदार वल्लभभाई पटेल यांचा स्मारक आहे, जो भारतीय एकतेचा प्रतीक मानला जातो. या प्रकल्पाचे उद्घाटन 31 ऑक्टोबर 2018 रोजी गुजरातमधील केवडिया येथे करण्यात आले. नरेंद्र मोदी यांनी या उद्घाटनाच्या वेळी भारतीय एकतेवर जोर दिला आणि सरदार पटेल यांच्या योगदानाचे महत्त्व अधोरेखित केले. हे स्मारक जगातील सर्वात उंच आहे आणि हे देशाच्या ऐतिहासिक महत्त्वाचे प्रतीक आहे. त्यामुळे नरेंद्र मोदी यांचा बरोबर पर्याय म्हणून यामध्ये चुकता नाही. 5 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 5. मुंबईतील JNPT बंदराला जोडणाऱ्या सहा पदरी मार्गाला केंद्रीय मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली आहे, या प्रकल्पाचा उद्देश काय आहे? A) मुंबई शहरात प्रदूषण कमी करणे. B) JNPT बंदराची क्षमता वाढवणे. C) मुंबई आणि नवी मुंबई दरम्यान वाहतूक सुधारणे. D) बंदरे आणि महामार्ग यांच्यातील कनेक्टिव्हिटी सुधारणे, ज्यामुळे वाहतूक जलद होईल. बंदरे आणि महामार्ग यांच्यातील कनेक्टिव्हिटी सुधारणे, ज्यामुळे वाहतूक जलद होईल, हा प्रकल्पाचा मुख्य उद्देश आहे. JNPT बंदर हे भारतातील एक महत्त्वाचे कंटेनर बंदर आहे, आणि याला मुंबईतील मुख्य महामार्गांशी जोडणार्या नवीन सहा पदरी मार्गामुळे वाहतुकीची गती वाढेल. या प्रकल्पामुळे ना केवळ आर्थिक विकास होईल, तर जालावर वस्तूंचा वेगवान प्रवाह देखील सुनिश्चित होईल. यामुळे व्यापाराला चालना मिळेल आणि मुंबईच्या परिसरातील विकासाला गती येईल. वाहतुकीची सुरळीतता आणि जलदता यामुळे प्रदूषण कमी करताना अर्थव्यवस्थेतील सक्रियता देखील वाढेल. त्यामुळे या प्रकल्पाचे बरेच फायदे आहेत, ज्यामुळे या पर्यायाला महत्त्व दिले जाते. 6 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 6. राज्याला स्वतंत्र विज्ञान-तंत्रज्ञान मंत्रालय मिळवण्याची गरज काय आहे आणि हे मंत्रालय विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात विकास घडवून आणण्यासाठी कसे मदत करेल? A) मंत्रालय फक्त विज्ञान प्रदर्शने आयोजित करेल आणि लोकांना मनोरंजक माहिती देईल. B) मंत्रालय फक्त विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देईल. C) मंत्रालय फक्त सरकारी योजनांची माहिती देईल आणि लोकांना अर्ज करण्यास मदत करेल. D) मंत्रालय विविध संशोधन संस्था, विद्यापीठे आणि खाजगी संस्थांना एकत्र आणेल, नवीन संशोधन प्रकल्पांना मदत करेल आणि राज्याला विज्ञान-तंत्रज्ञानात पुढे नेईल. राज्याला स्वतंत्र विज्ञान-तंत्रज्ञान मंत्रालय मिळवण्याची गरज मुख्यतः यासाठी आहे की, हे मंत्रालय विविध संशोधन संस्था, विद्यापीठे आणि खाजगी संस्थांना एकत्र आणून सहकार्याचे वातावरण निर्माण करेल. यामुळे नवीन संशोधन प्रकल्पांना प्रोत्साहन मिळेल, ज्यामुळे विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात विकास होईल. या मंत्रालयाद्वारे स्थानिक समस्यांवर वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून उपाय शोधण्यास मदत होईल आणि तंत्रज्ञानाच्या वापरामुळे उद्योग आणि व्यवसायांना गती मिळेल. त्यामुळे, हे मंत्रालय राज्याला विज्ञान-तंत्रज्ञानाच्या आघाडीवर नेण्यास अत्यंत महत्त्वाचे भूमिका बजावेल. यामुळे शैक्षणिक, औद्योगिक आणि संशोधन क्षेत्रात एकत्रितपणे प्रगती साधता येईल, जी राज्याच्या समृद्धीसाठी आवश्यक आहे. 7 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 7. राज्यात जागतिक कौशल्य केंद्र उभारण्याचा उद्देश काय आहे, आणि सिंगापूरच्या धर्तीवर हे केंद्र उभारल्याने महाराष्ट्रातील युवकांना नेमके कोणते फायदे होतील? A) युवकांना जागतिक दर्जाचे कौशल्य प्रशिक्षण देणे, त्यांच्यासाठी जगभरात रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्पर्धा करण्यास सक्षम करणे. B) गरिबी कमी करणे आणि फक्त गरीबbackgroundच्या मुलांसाठी कौशल्य विकास कार्यक्रम आयोजित करणे. C) स्थानिक उद्योगांना कुशल कामगार पुरवणे आणि राज्यातील बेरोजगारी कमी करणे, ज्यामुळे औद्योगिक विकास होईल. D) युवकांना फक्त परदेशात नोकरी मिळवण्यासाठी तयार करणे आणि त्यांच्यासाठी उच्च पगाराच्या नोकऱ्या शोधणे. राज्यात जागतिक कौशल्य केंद्र उभारण्याचा उद्देश युवकांना आधुनिक आणि जागतिक दर्जाचे कौशल्य प्रशिक्षण देणे आहे, ज्यामुळे त्यांना जागतिक पातळीवर रोजगाराच्या संधी मिळतील. बरोबर पर्याय 'युवकांना जागतिक दर्जाचे कौशल्य प्रशिक्षण देणे, त्यांच्यासाठी जगभरात रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्पर्धा करण्यास सक्षम करणे' हा अत्यंत महत्त्वाचा आहे, कारण यामुळे युवकांना नवी कौशल्ये शिकून आंतरराष्ट्रीय बाजारात स्पर्धा करण्याची क्षमता मिळेल. या केंद्रामुळे स्थानिक युवकांचे कौशल्य वृद्धिंगत होईल, त्यामुळे त्यांना नोकऱ्या मिळवण्यात मदत होईल, तसेच सिंगापूरच्या यशस्वी मॉडेलचे अनुकरण करत, महाराष्ट्रातील औद्योगिक विकासाला गती मिळेल. यामुळे संपूर्ण राज्यातील आर्थिक प्रगतीसाठी महत्त्वपूर्ण ठरले जाईल. 8 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 8. देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा कोणत्या महामार्गावर आहे? A) मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्ग B) चेन्नई-कोलकाता महामार्ग C) दिल्ली-मुंबई एक्सप्रेसवे D) बंगळुरू-हैदराबाद महामार्ग मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्ग हा भारतातील पहिला सहा पदरी बोगदा असलेला महामार्ग आहे. या महामार्गाचा उद्घाटन २०२२ मध्ये करण्यात आला होता आणि यामुळे महाराष्ट्रातील बागलाण क्षेत्रात जलद वाहतूक आणि विकासाच्या संधींमध्ये लक्षणीय सुधारणा झाली आहे. या महामार्गामुळे मुंबई आणि नागपूर यांच्यातील अंतर कमी करण्यात आले आहे, तसेच व्यापार आणि औद्योगिक वाढीसाठी एक महत्त्वाचा आधार मिळतो. समृद्धी महामार्गाच्या माध्यमातून महाराष्ट्रातील विविध शहरांमध्ये सहजपणे प्रवेश मिळवता येतो, ज्यामुळे वाहतूक व्यवस्थेत मोठा परिवर्तन घडवला आहे. त्यामुळे, 'मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्ग' हा पर्याय योग्य आहे. अन्य पर्याय या संदर्भात सहा पदरी बोगद्यासाठी संबंधित नाहीत. 9 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 9. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते अमरावती येथील बेलोरा विमानतळावरून प्रवासी विमानसेवेचा प्रारंभ झाला. या विमानतळाच्या सुरू होण्याने विदर्भाच्या विकासाला कशी मदत होईल? A) विमानतळामुळे विदर्भातील व्यापार, पर्यटन आणि कनेक्टिव्हिटी वाढेल, ज्यामुळे आर्थिक विकास होईल. B) विमानतळामुळे अमरावतीमध्ये जास्त पर्यटक येतील आणि हॉटेल व्यवसाय वाढेल. C) विमानतळामुळे फक्त अमरावती शहराचा विकास होील आणि लोकांना मुंबईला जाणे सोपे होईल. D) विमानतळामुळे फक्त राजकीय नेत्यांना प्रवास करणे सोपे होईल आणि त्यांचा खर्च कमी होईल. विमानतळामुळे विदर्भातील व्यापार, पर्यटन आणि कनेक्टिव्हिटी वाढेल, ज्यामुळे आर्थिक विकास होईल, हे उत्तर बरोबर आहे. बेलोरा विमानतळाच्या उद्घाटनामुळे अमरावती आणि आसपासच्या भागात प्रवासी आणि वस्तूंचा जलद वाहतुकीचा मार्ग उपलब्ध होईल, ज्यामुळे येथील व्यापारिक क्रियाकलापांना चालना मिळेल. यामुळे विदर्भातील इतर शहरांशी कनेक्टिव्हिटी सुधारेल, तसेच पर्यटन क्षेत्रालाही बळकटी मिळेल. प्रवाशांच्या वाढत्या संख्येमुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेत सकारात्मक बदल होईल, जसे की रोजगाराच्या संधी वाढणे आणि स्थानिक व्यवसायांना प्रोत्साहन मिळणे. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण ते केवळ अमरावती किंवा राजकीय नेत्यांवर केंद्रित आहेत, जे व्यापक विकासाच्या दृष्टिकोनात समाविष्ट नाहीत. 10 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 10. महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील बांदीपूर जिल्ह्यातील अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे, या उपक्रमाचा उद्देश काय आहे, ज्यामुळे तो इतर तत्सम प्रकल्पांपेक्षा वेगळा ठरतो? A) मराठी भाषेला प्रोत्साहन देणे आणि महाराष्ट्रातील वाचकांना आकर्षित करणे, ज्यामुळे स्थानिक पर्यटन वाढेल. B) महाराष्ट्र आणि काश्मीर यांच्यातील भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध अधिक दृढ करणे, राष्ट्रीय एकात्मतेला चालना देणे. C) काश्मीरमध्ये मराठी पुस्तके उपलब्ध करणे, जेणेकरून मराठी भाषिक पर्यटकांना तेथील संस्कृतीचा अनुभव घेता येईल. D) अरागामच्या अर्थव्यवस्थेला चालना देणे, पुस्तकांच्या विक्रीतून गावाला आर्थिक लाभ मिळवून देणे. महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील बांदीपूर जिल्ह्यातील अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे, यामध्ये महाराष्ट्र आणि काश्मीर यांच्यातील भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध अधिक दृढ करणे आणि राष्ट्रीय एकात्मतेला चालना देणे हा मुख्य उद्देश आहे. हा उपक्रम दोन्ही राज्यांमधील विविधतेचा आदर करत एकत्रितपणे सहजीवन साधण्यास मदत करतो. पुस्तकांचे गाव एक सांस्कृतिक केंद्र म्हणून कार्य करेल, जिथे स्थानिक आणि बाहेरील लोक एकत्र येऊन ज्ञानाची देवाणघेवाण करू शकतील. त्यामुळे या उपक्रमामुळे फक्त काश्मीरची सांस्कृतिक समृद्धीच वाढणार नाही, तर दोन राज्यांमधील संवादही अधिक प्रभावी होईल, ज्यामुळे राष्ट्रीय एकात्मता बळकट होईल. 11 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 11. 'जालना' जिल्ह्यातील कोणता प्रकल्प पाण्याबाबत चर्चेत आहे? A) मराठवाडा वॉटर ग्रीड B) कोयना धरण C) जायकवाडी योजना D) उजनी जलप्रकल्प 'जालना' जिल्ह्यातील पाण्याबाबत चर्चेत असलेला प्रकल्प म्हणजे मराठवाडा वॉटर ग्रीड. हा प्रकल्प विशेषतः मराठवाडा क्षेत्रातील पाण्याच्या उपलब्धतेला सुधारण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत आहे. या प्रकल्पाद्वारे विविध जलस्रोतांचे एकत्रीकरण करून पाण्याचा अधिक समुचित वापर सुनिश्चित करण्याचा उद्देश आहे, ज्यामुळे जलसंपत्तीचा संरक्षण आणि उपयुक्तता वाढवता येईल. यामुळे जालना आणि इतर आसपासच्या जिल्ह्यांतील पाण्याची समस्या कमी होईल, आणि शेतकऱ्यांना सोयीस्कर पाण्याचा उपलब्धता मिळेल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या प्रकल्पांचा जालना जिल्ह्यातील पाण्याबाबत थेट प्रभाव नाही, त्यामुळे ते या प्रश्नाच्या संदर्भात योग्य नाहीत. 12 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 12. मुंबईमध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) सुरू झाल्यामुळे पर्यटन आणि अर्थव्यवस्थेवर काय परिणाम होईल, आणि या टर्मिनलची क्षमता किती आहे? A) मुंबईची अर्थव्यवस्था सुधारेल आणि लोकांना नवीन नोकऱ्या मिळतील. B) मुंबईमध्ये जास्त पर्यटक येतील आणि फक्त क्रूझ पर्यटनाला चालना मिळेल. C) मुंबईमध्ये प्रदूषण वाढेल आणि फक्त श्रीमंत लोकच प्रवास करू शकतील. D) पर्यटन वाढेल, रोजगार निर्माण होतील आणि आर्थिक विकास होईल, कारण MICT दरवर्षी 10 लाख प्रवाशांना सेवा पुरवू शकते. मुंबईमध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) सुरू झाल्यामुळे पर्यटन, रोजगार आणि आर्थिक विकासावर सकारात्मक परिणाम होईल. MICT दरवर्षी 10 लाख प्रवाशांना सेवा पुरवू शकते, ज्यामुळे पर्यटकांची संख्या वाढेल आणि स्थानिक व्यवसायांना चालना मिळेल. यामुळे नवनवीन नोकऱ्या निर्माण होणार आहेत, विशेषतः पर्यटन, सेवाक्षेत्र आणि संबंधित उद्योगांमध्ये. मुंबईच्या पर्यटनाला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यता मिळेल, ज्यामुळे शहराच्या अर्थव्यवस्थेत सुधारणा होईल. या टर्मिनलमुळे मुंबईचे दृश्य बदलणार असून, त्यामुळे स्थानिक समुदायाला देखील फायदा होईल. यामुळे रोजगाराच्या संधी वाढतील आणि शहराचा आर्थिक विकास गतीमान होईल, ज्यामुळे सर्वांगीण प्रगती साधता येईल. 13 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 13. नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाच्या सुधारित खर्चाला मंजुरी देण्यात आली, या प्रकल्पाची क्षमता काय आहे, ज्यामुळे परिसरातील शेतीला फायदा होईल? A) 26.48 दशलक्ष घनमीटर पाणी साठवण क्षमता, ज्यामुळे तापी खोऱ्यातील नागन नदीवर धरण बांधण्यात येईल. B) 15.48 दशलक्ष घनमीटर पाणी साठवण क्षमता. C) 35.48 दशलक्ष घनमीटर पाणी साठवण क्षमता. D) 10.48 दशलक्ष घनमीटर पाणी साठवण क्षमता. नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाची क्षमता 26.48 दशलक्ष घनमीटर पाणी साठवण आहे, हे योग्य आहे कारण या प्रकल्पामुळे तापी खोऱ्यातील नागन नदीवर धरण बांधले जाईल, जे परिसरातील शेतीला विशेषतः पाण्याच्या उपलब्धतेच्या बाबतीत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावेल. या प्रकल्पामुळे शेतकऱ्यांना आवश्यक त्या पाण्याची पुरवठा सुनिश्चित होईल, ज्यामुळे पिकांची उत्पादकता वाढेल आणि शेतीमध्ये स्थिरता साधता येईल. याशिवाय, पाण्याची साठवण क्षमता शेतकऱ्यांना कमी पाण्यात अधिक उत्पादन घेण्यास सक्षम करेल, त्यामुळे दीर्घकालीन शेती विकासासाठी हा प्रकल्प अत्यंत फायदेशीर ठरतो. त्यामुळे या पर्यायामुळे कृषी क्षेत्राला आवश्यक असलेली पाण्याची सुरक्षितता आणि दृष्य सुधारणा साधता येईल. 14 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 14. महाराष्ट्र राज्य मंत्रिमंडळाने 22 एप्रिल 2025 पासून कोणत्या व्यवसायाला कृषीचा दर्जा देण्याचा निर्णय घेतला? A) दुग्ध व्यवसाय B) कुक्कुटपालन C) मत्स्य व्यवसाय D) मधु Makshika पालन महाराष्ट्र राज्य मंत्रिमंडळाने 22 एप्रिल 2025 पासून मत्स्य व्यवसायाला कृषीचा दर्जा देण्याचा निर्णय घेतला आहे. या निर्णयामुळे मत्स्य व्यवसायाशी संबंधित व्यक्तींना अधिक समर्थन आणि लाभ मिळतील, ज्यामुळे त्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होईल. कृषीच्या दर्जामुळे मत्स्य पालनाच्या विकासाला चालना मिळेल, तसेच या क्षेत्रातील गुंतवणूक वाढेल. यामुळे शेतकऱ्यांना विविध योजना आणि अनुदान लाभ मिळण्याची शक्यता आहे, जो त्यांच्या आर्थिक स्थिरतेसाठी महत्त्वाचा आहे. मत्स्य व्यवसायाला कृषीचा दर्जा देण्यात आल्यामुळे या क्षेत्रात अधिक संसाधने, तंत्रज्ञान आणि प्रशिक्षण उपलब्ध होईल, ज्यामुळे हा व्यवसाय अधिक परिणामकारकपणे विकसित होईल. 15 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 15. महाराष्ट्र सरकार आणि आयबीएम टेक्नॉलॉजी यांच्यामध्ये कोणत्या शहरांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) केंद्रे उभारण्यासाठी करार झाला आहे? A) मुंबई, नाशिक, औरंगाबाद B) मुंबई, पुणे, नागपूर C) पुणे, नागपूर, अमरावती D) नागपूर, औरंगाबाद, कोल्हापूर महाराष्ट्र सरकार आणि आयबीएम टेक्नॉलॉजी यांच्यामध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) केंद्रे उभारण्यासाठी जो करार करण्यात आला आहे, त्यानुसार बरोबर पर्याय म्हणजे मुंबई, पुणे, नागपूर आहे. या तीन शहरांमध्ये AI तंत्रज्ञानाच्या विकासासाठी महत्त्वपूर्ण योजना तयार करण्यात आल्या आहेत. मुंबई आणि पुणे हे आर्थिक दृष्ट्या महत्त्वाचे शहर आहेत, जिथे तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात मोठी गुंतवणूक होत आहे. नागपूर देखील तंत्रज्ञानाच्या विकासासाठी योग्य ठाणे आहे, ज्यामुळे ह्या शहरांमध्ये AI क्षेत्रात प्रगती साधता येईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या शहरांच्या संयोजनांमध्ये काहीही अशा प्रकारचा करार झालेला नाही, त्यामुळे मुंबई, पुणे, नागपूर हा योग्य पर्याय आहे. 16 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 16. राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय कोणत्या शहरात सुरू करण्यात आले? A) औरंगाबाद B) पुणे C) मुंबई D) नागपूर राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय नागपूरमध्ये सुरू करण्यात आले आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. नागपूर शहराने या अद्वितीय संग्रहालयाचे स्थान म्हणून निवडले गेले आहे कारण येथे हवाई दलाच्या इतिहासावर प्रकाश टाकणारे विविध प्रकारचे विमान, उपकरणे आणि हवाई दलाच्या कार्याशी संबंधित वस्तू एकत्र केल्या आहेत. या संग्रहालयामुळे नागरिकांना हवाई दलाच्या कार्याची आणि त्याच्या महत्त्वाची माहिती मिळेल. तसेच, हे संग्रहालय पर्यटकांसाठी एक आकर्षण ठरले असून, हवाई प्रवासाच्या इतिहासाची जाणीव करून देते. इतर पर्याय योग्य नाहीत, कारण हवाई दल संग्रहालय नागपूरमध्येच सुरू करण्यात आले आहे. 17 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 17. महाराष्ट्रामध्ये आणखी किती 'मधाची गावे' विकसित केली जाणार आहेत, ज्यामध्ये मधमाशी पालनासाठी शेतकऱ्यांना अनुदान दिले जाईल? A) 20 गावे B) 15 गावे C) 5 गावे D) 10 गावे मaharाष्ट्रामध्ये आणखी 10 'मधाची गावे' विकसित केली जाणार आहेत, ज्यामध्ये मधमाशी पालनासाठी शेतकऱ्यांना अनुदान दिले जाईल. हे अनुदान शेतकऱ्यांना मधमाशी पालनाच्या प्रोत्साहनासाठी आणि उत्पादन वाढवण्यासाठी महत्त्वाचे ठरेल. मध उत्पादन वाढवण्याबरोबरच, यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल आणि शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात सुधारणा होईल. या उपक्रमामध्ये शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण, साधनसामग्री आणि तांत्रिक सहाय्य देखील प्रदान केले जाईल. 10 गावे हा पर्याय बरोबर आहे, कारण तो सरकारच्या अनुदान योजनांशी संबंधित आहे आणि यामुळे शेतकऱ्यांच्या जीवनमानात सुधारणा करण्याचा उद्देश आहे. 18 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 18. महाराष्ट्र सरकार आणि आयबीएम टेक्नॉलॉजी यांच्यात मुंबई, पुणे आणि नागपूर येथे कृत्रिम प्रज्ञा केंद्रे (AI Centers) उभारण्याचा करार झाला आहे. या भागीदारीचा उद्देश काय आहे आणि त्यामुळे नागरिकांना कोणते फायदे मिळतील? A) फक्त शहरांमध्ये интернет सेवा सुधारणे आणि लोकांना स्वस्त दरात इंटरनेट देणे. B) सार्वजनिक सेवा वितरण अधिक परिणामकारक, वेगवान आणि नागरिक-केंद्रित करणे, ज्यामुळे नागरिकांना जलद आणि सुलभ सेवा मिळतील. C) शहरांमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे लावणे आणि गुन्हेगारी कमी करणे. D) सरकारी कार्यालयांमध्ये संगणक वापरणे आणि कर्मचाऱ्यांसाठी प्रशिक्षण आयोजित करणे. महाराष्ट्र सरकार आणि आयबीएम टेक्नॉलॉजी यांच्यातील भागीदारीचा उद्देश म्हणजे सार्वजनिक सेवा वितरण अधिक परिणामकारक, वेगवान आणि नागरिक-केंद्रित करणे. या करारामुळे कृत्रिम प्रज्ञा (AI) केंद्रे उभारली जात असल्यामुळे नागरिकांना जलद आणि सुलभ सेवा मिळणं शक्य होईल. AI तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने सरकारी सेवा अधिक प्रभावीपणे वितरित केल्या जातील, ज्यामुळे नागरिकांना कमी वेळात आणि अधिक सहजतेने आवश्यक सेवा प्राप्त होतील. या उपक्रमामुळे प्रशासनाच्या कार्यप्रणालीमध्ये सुधारणा होईल, त्यामुळे नागरिकांचा अनुभव अधिक चांगला होईल. त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो नागरिकांच्या जीवनात सुधारणा करणाऱ्या सेवांवर लक्ष केंद्रित करतो. 19 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 19. खरीप हंगामापासून कोणत्या राज्यात कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करण्यात येणार आहे? A) उत्तर प्रदेश B) कर्नाटक C) गुजरात D) महाराष्ट्र खरीप हंगामापासून महाराष्ट्र राज्यात कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करण्यात येणार आहे, हे बरोबर आहे. महाराष्ट्र सरकारने कृषी क्षेत्रात प्रगती साधण्यासाठी आणि शेतकऱ्यांच्या उत्पादनक्षमतेत वाढ करण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या तंत्रज्ञानाचा वापर करण्याचा निर्णय घेतला आहे. यामध्ये डेटा अॅनालिटिक्स, हवामान अंदाज, पिकांची माहिती इत्यादीचा समावेश आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना योग्य निर्णय घेण्यात मदत होईल. तसेच, यामुळे शेतीच्या कार्यपद्धतीत सुधारणा होऊन अन्न उत्पादन वाढीसाठी सकारात्मक परिणाम होईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या राज्यांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करण्याची माहिती नाही, त्यामुळे ते योग्य ठरत नाहीत. 20 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 20. जगद्गुरू श्री संत तुकाराम महाराजांच्या 375 व्या बीज सोहळ्यानिमित्त कोणत्या ठिकाणी त्यांच्या सर्वात मोठ्या पगडीचे अनावरण करण्यात आले? A) शिरडी B) आळंदी C) पंढरपूर D) देहू जगद्गुरू श्री संत तुकाराम महाराजांच्या 375 व्या बीज सोहळ्यानिमित्त त्यांच्या सर्वात मोठ्या पगडीचे अनावरण देहू येथे करण्यात आले, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. देहू हा संत तुकाराम यांच्या जीवनाशी संबंधित एक महत्त्वाचा स्थळ आहे आणि येथे आयोजित केलेल्या सोहळ्यात विविध धार्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित करण्यात आले. या सोहळ्यात लोकांनी मोठ्या संख्येने सहभाग घेतला होता, ज्यामुळे संत तुकाराम यांच्या कार्याचे महत्त्व अधिक चांगल्या रीतीने समजले गेले. इतर पर्यायांमध्ये आळंदी, पंढरपूर आणि शिरडी काही प्रमाणात संतांशी संबंधित असले तरी, या विशेष सोहळ्याचे मुख्य ठिकाण देहू असल्यामुळे तोच बरोबर पर्याय आहे. 21 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 21. केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या (UPSC) परीक्षेत यश मिळवून महाराष्ट्रातील पहिली मुस्लिम महिला IAS अधिकारी बनण्याचा मान अदिबा अनम अश्फाक अहमदने मिळवला, त्या कोणत्या जिल्ह्यातील आहेत? A) वर्धा. B) अमरावती. C) यवतमाळ. D) नांदेड. अदिबा अनम अश्फाक अहमद हिने केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या (UPSC) परीक्षेत यश मिळवून महाराष्ट्रातील पहिली मुस्लिम महिला IAS अधिकारी बनण्याचा मान मिळवला आहे, आणि ती यवतमाळ जिल्ह्यातील आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. अदिबाच्या यशामुळे महाराष्ट्रातील मुस्लिम महिलांसाठी एक आदर्श उदाहरण निर्माण झाले आहे, जे इतर महिलांना प्रशासनात सामील होण्यासाठी प्रेरित करते. यवतमाळ जिल्ह्यातील असलेल्या अदिबाच्या यशाने आपल्या समुदायात शिक्षण आणि शासकीय सेवेत महिलांच्या सहभागाची महत्त्वाची गती दिली आहे. इतर पर्याय नांदेड, अमरावती आणि वर्धा हे जिल्हे असले तरी अदिबाचा संबंधित जिल्हा यवतमाळ असल्यामुळे याच्यावर तिला ओळखले जाते. 22 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 22. ठाणे जिल्ह्यातील भिवंडी शहरात छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर उभारले गेले आहे. या मंदिराचे महत्त्व काय आहे आणि ते शिवाजी महाराजांच्या इतिहासाचे जतन कसे करते? A) मंदिरात शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील घटनांचे प्रदर्शन आहे, ज्यामुळे लोकांना त्यांच्याबद्दल माहिती मिळेल आणि प्रेरणा घेता येईल. B) मंदिरात फक्त पूजा करता येईल आणि लोकांना दर्शन घेता येेल. C) मंदिरात फक्त भिवंडी शहरातील लोक दर्शनाला येतील आणि शहराचा विकास होईल. D) मंदिरात फक्त मोठी मूर्ती आहे आणि ते खूप सुंदर दिसते. मंदिरात शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील घटनांचे प्रदर्शन असल्यामुळे हे पर्याय बरोबर आहे. हे प्रदर्शन लोकांना शिवाजी महाराजांच्या ऐतिहासिक ठिकाणांची, त्यांच्या शौर्याची आणि नेतृत्वाची महत्त्वाची माहिती देईल, ज्यामुळे युवा पिढी प्रेरित होईल. शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील घटनांचा अभ्यास करणे आणि त्यांच्या कार्याची जाणीव होणे, हे सांस्कृतिक जतनाचे एक महत्त्वाचे साधन आहे. या मंदिरामुळे भिवंडी शहरात एक महत्त्वाचे ऐतिहासिक स्थान निर्माण झाले आहे, जेथे लोक एकत्र येऊन शिवाजी महाराजांना श्रद्धांजली अर्पित करू शकतात आणि त्यांच्या विचारधारेबद्दल अधिक जाणून घेऊ शकतात. त्यामुळे, या मंदिराचे महत्त्व केवळ धार्मिकतेपुरतेच मर्यादित नाही, तर ते एक शैक्षणिक आणि प्रेरणादायक केंद्र म्हणूनही कार्य करेल. 23 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 23. मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) विषयी खालीलपैकी कोणते विधान सत्य आहे, ज्यामुळे प्रवाशांना उत्तम सुविधा मिळतील? A) MICT हे फक्त भारतातील सर्वात मोठे क्रूझ टर्मिनल आहे. B) MICT द्वारे दरवर्षी 5 लाख प्रवाशांना सेवा पुरवली जाईल. C) MICT हे फक्त विदेशी पर्यटकांसाठी असून भारतीय नागरिकांना प्रवेश नाही. D) MICT हे भारतातील सर्वात मोठे जागतिक दर्जाचे क्रूझ टर्मिनल आहे आणि ते दरवर्षी 10 लाख प्रवाशांना सेवा देण्यासाठी तयार आहे. मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) हे भारतातील सर्वात मोठे जागतिक दर्जाचे क्रूझ टर्मिनल आहे आणि ते दरवर्षी 10 लाख प्रवाशांना सेवा देण्यासाठी तयार आहे, हे बरोबर आहे. MICT च्या स्थापनेमुळे मुंबईला आंतरराष्ट्रीय क्रूझ पर्यटनात महत्त्वपूर्ण स्थान प्राप्त झाले आहे. या टर्मिनलमध्ये प्रवाशांसाठी आधुनिक आणि उत्कृष्ट सुविधांची व्यवस्था केली गेली आहे, ज्यामुळे प्रवास करणे अधिक सुलभ आणि आरामदायक होते. यामुळे भारतीय आणि विदेशी पर्यटकांचे आकर्षण वाढेल, तसेच पर्यटन क्षेत्राला प्रोत्साहन मिळेल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेली माहिती खरी नाही, कारण ती किंवा तर एकंदरीत त्यांच्या क्षमतेच्या बाबतीत कमी आहे. त्यामुळे MICT चा उल्लेख केलेला विधान योग्य ठरतो. 24 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 24. Namo Drone Didi योजना सर्वप्रथम लागू करण्यात आलेले राज्य म्हणजे _______. A) मध्यप्रदेश B) उत्तरप्रदेश C) महाराष्ट्र D) गुजरात Namo Drone Didi योजना सर्वप्रथम लागू करण्यात आलेले राज्य मध्यप्रदेश आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना ड्रोनच्या साहाय्याने शेतीमध्ये सुधारणा करण्याचे उद्दिष्ट आहे, ज्यामुळे त्यांच्या उत्पादनात वाढ होईल आणि त्यांचा कार्यप्रदर्शन सुधारेल. मध्यप्रदेश सरकारने या योजनेला प्राथमिकता दिली आणि शेतकऱ्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाचा उपयोग करण्यास प्रोत्साहित केले. त्यामुळे, या योजनेचा प्रारंभ मध्यप्रदेशात झाला, ज्यामुळे येथे शेतकऱ्यांना ड्रोन तंत्रज्ञानासंदर्भात प्रशिक्षण आणि सहाय्य मिळाले. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यांनी या योजनेचा प्रारंभ केलेला नाही. 25 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 25. _______ हे शासकीय धोरण ग्रामीण भागातील महिलांना ड्रोन प्रशिक्षण देण्यासाठी आहे. A) Beti Udan Yojana B) Drone Mahila Abhiyan C) Mahila Shakti Kendra D) Namo Drone Didi Namo Drone Didi हे शासकीय धोरण ग्रामीण भागातील महिलांना ड्रोन प्रशिक्षण देण्यासाठी आहे, हे बरोबर आहे. या योजनेंतर्गत, महिलांना ड्रोन तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून कौशल्य विकासाचे प्रशिक्षण दिले जाते, ज्यामुळे त्यांना आत्मनिर्भरता प्राप्त होण्यास मदत होते. या योजनामुळे महिला सशक्तीकरणाला चालना मिळते आणि ग्रामीण विकासात महिलांचा सहभाग वाढतो. तसेच, ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर विविध क्षेत्रांमध्ये करण्यात येत असल्याने, महिलांना यामध्ये स्थान मिळवून देणे हे उद्दिष्ट आहे. इतर पर्यायांमध्ये Beti Udan Yojana, Mahila Shakti Kendra आणि Drone Mahila Abhiyan यांचा समावेश आहे, परंतु ग्रामीण महिलांना ड्रोन प्रशिक्षण देण्याच्या दृष्टिकोनातून Namo Drone Didi हे योग्य उत्तर आहे. 26 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 26. ‘_______’ या ठिकाणी जलसंपत्ती व्यवस्थापनावर आधारित प्रकल्प सध्या प्रायोगिक स्वरूपात सुरू आहे. A) कोल्हापूर B) सांगली C) सोलापूर D) जालना ‘जालना’ या ठिकाणी जलसंपत्ती व्यवस्थापनावर आधारित प्रकल्प सध्या प्रायोगिक स्वरूपात सुरू आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण जालना जिल्हा जलसंपत्तीसाठी महत्त्वाचा आहे आणि येथे जलसंपत्ती व्यवस्थापनाच्या विविध उपक्रमांचे राबवले जाणारे प्रयोग अधिक प्रभावी ठरले आहेत. या प्रकल्पामध्ये जलस्रोतांचे संरक्षण, पाण्याचा समतोल राखणे आणि शेतकऱ्यांना पाण्याचा योग्य वापर यांवर भर दिला जात आहे. जलसंपत्तीच्या व्यवस्थापनामुळे स्थानिक शेतकरी आणि समुदायांच्या जीवनशैलीत सकारात्मक बदल घडवण्यास मदत होईल. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यांनी जलसंपत्ती व्यवस्थापनाच्या प्रकल्पाच्या संदर्भात अशा कोणत्याही महत्त्वाच्या कार्याची माहिती दिलेली नाही. 27 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 27. महाराष्ट्र सरकारने सायबर गुन्हे रोखण्यासाठी कोणत्या महामंडळाची स्थापना केली आहे, ज्यामुळे राज्यातील सायबर सुरक्षा अधिक सक्षम होईल? A) महाराष्ट्र सायबर सुरक्षा दल B) महाराष्ट्र सायबर गुन्हे अन्वेषण महामंडळ C) महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळ D) महाराष्ट्र सायबर गुन्हे नियंत्रण मंडळ महाराष्ट्र सरकारने सायबर गुन्हे रोखण्यासाठी "महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळ"ाची स्थापना केली आहे, कारण या महामंडळाचे उद्दिष्ट सायबर गुन्ह्यांचे नियंत्रण आणि संरक्षण करणे आहे. या महामंडळाच्या माध्यमातून, राज्यात सायबर सुरक्षेसाठी आवश्यक संसाधने, प्रशिक्षण, आणि जागरूकता वाढवण्याच्या कार्यावर लक्ष केंद्रित केले जाईल. यामुळे सायबर गुन्ह्यांविरुद्ध अधिक प्रभावीपणे लढा देण्यास मदत होईल आणि नागरिकांना सुरक्षित डिजिटल वातावरण प्रदान केले जाईल. त्यामुळे, महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळ हा पर्याय बरोबर आहे, कारण याच्यामुळे सायबर सुरक्षा मजबूत करण्याच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले गेले आहे. 28 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 28. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते 16 एप्रिल 2025 रोजी अमरावती येथील कोणत्या विमानतळावरून प्रवासी विमानसेवेचा प्रारंभ झाला, ज्यामुळे विदर्भregion ची कनेक्टिव्हिटी वाढेल? A) बेलोरा विमानतळ. B) शिर्डी विमानतळ. C) नागपूर विमानतळ. D) अकोला विमानतळ. बेलोरा विमानतळावरून 16 एप्रिल 2025 रोजी प्रवासी विमानसेवेचा प्रारंभ करण्यात आला, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या विमानतळावरून विमानसेवा सुरू झाल्यामुळे विदर्भ क्षेत्राची कनेक्टिव्हिटी वाढेल, ज्यामुळे प्रवाशांना आणि व्यापाऱ्यांना अधिक सुलभता मिळेल. बेलोरा विमानतळ विदर्भातील महत्त्वाच्या शहरांमध्ये एक महत्त्वपूर्ण स्थान आहे आणि येथे विमानसेवा उपलब्ध असल्याने स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल. यामुळे स्थानिक पर्यटनाला प्रोत्साहन मिळेल आणि क्षेत्राचे विकास साधता येईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेली विमानतळे या विशेष कार्यक्रमाच्या संदर्भात योग्य नाहीत, त्यामुळे "बेलोरा विमानतळ" हा पर्याय योग्य ठरतो. 29 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 29. महाराष्ट्रातील पहिले छत्रपती शिवाजी महाराजांचे मंदिर भिवंडी शहरात उभारले गेले आहे, या मंदिराची रचना कोणी केली आहे?? A) बाळ Krueger. B) जेम्स वॅन Praagh. C) सतीश देसाई. D) विजयकुमार पाटील, आणि मूर्ती अरुण योगीराज यांनी बनवली आहे. महाराष्ट्रातील पहिले छत्रपती शिवाजी महाराजांचे मंदिर भिवंडी शहरात विजयकुमार पाटील आणि मूर्ती अरुण योगीराज यांनी बनवले आहे, हे उत्तर बरोबर आहे. हे मंदिर शिवाजी महाराजांच्या गौरवशाली इतिहासाचे प्रतीक असून, त्यांच्या आदर्शांना पुरक असलेल्या रचनेत उभारले गेले आहे. विजयकुमार पाटील यांची वास्तुकला आणि अरुण योगीराज यांची मूर्तिकला यांचा संगम या मंदिराची भव्यता आणि भक्तिपूर्णता दर्शवतो. हे मंदिर फक्त धार्मिक स्थळ नसून, ते सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक महत्त्वाचे ठिकाणही आहे. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यांच्याशी या मंदिराची रचना संबंधित नाही. 30 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 30. राज्यात बाईक टॅक्सी सुरू करण्याच्या निर्णयाचे फायदे आणि तोटे काय आहेत, आणि या सेवेसाठी नियमावली बनवण्यासाठी रामनाथ झा यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन करण्याची गरज काय आहे? A) बाईक टॅक्सीमुळे प्रदूषण वाढेल आणि रस्ते अपघात वाढतील. B) बाईक टॅक्सीमुळे फक्त शहरांमध्ये वाहतूक कोंडी कमी होईल आणि लोकांना लवकर पोहोचता येईल. C) नियमावलीमुळे बाईक टॅक्सी सेवा सुरक्षित, व्यवस्थित आणि परवडणारी होईल, तसेच अपघात आणि गैरव्यवहार टाळता येतील. D) नियमावली फक्त बाईक टॅक्सी चालवणाऱ्या लोकांवर नियंत्रण ठेवेल आणि प्रवाशांना जास्त फायदा होणार नाही. बाईक टॅक्सी सेवेसाठी नियमावली बनवणे अत्यंत आवश्यक आहे कारण यामुळे या सेवेला एक संरचना आणि सुरक्षितता प्राप्त होईल. नियमावलीमुळे बाईक टॅक्सी सेवा अधिक व्यवस्थित होईल, ज्यामुळे प्रवाश्यांना सुरक्षितता, वैयक्तिक माहितीचे संरक्षण आणि विश्वासार्हता यांचा फायदा होईल. याशिवाय, या नियमावलीमुळे अपघात आणि गैरव्यवहार टाळण्यासाठी उपाययोजना केल्या जाऊ शकतात, ज्यामुळे प्रवाशांना अधिक आत्मविश्वासाने प्रवास करता येईल. त्यामुळे, बाईक टॅक्सी सेवा संरचीत, सुरक्षित आणि परवडणारी बनविणे, हे या निर्णयाचे महत्वाचे फायदे आहेत. यामुळे लोकांची वाहतूक कोंडी कमी होण्यास मदत होईल आणि शहरांमध्ये सुरक्षितता वाढेल, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. 31 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 31. महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी कोण आहेत? A) अदिबा अनम अश्फाक अहमद B) रुही शेख C) सना खान D) नाजिया सिद्दीकी महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी अदिबा अनम अश्फाक अहमद आहेत, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. अदिबा अनम यांची IAS परीक्षेत यशस्वी होण्याची कथा अनेक महिलांसाठी प्रेरणादायी ठरली आहे. त्यांनी आपल्या मेहनत आणि संकल्पशक्तीने हे यश प्राप्त केले, जे समाजातील महिलांना सक्षमता आणि प्रगतीच्या दिशेने प्रेरित करते. अदिबा यांचे यश विशेषतः त्यांच्या धार्मिक आणि सांस्कृतिक पार्श्वभूमीच्या बाबतीत महत्त्वाचे आहे, कारण यामुळे विविधता आणि समावेश यांचा संदेश सर्वत्र पोहचतो. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण त्यात अदिबा अनम यांचे नामांकन नाही. 32 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 32. महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळासाठी किती कोटी रुपयांचे भाग भांडवल देण्यात आले? A) 300 कोटी B) 150 कोटी C) 250 कोटी D) 200 कोटी महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळासाठी 200 कोटी रुपयांचे भाग भांडवल देण्यात आले आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या भांडवलाच्या मदतीने सायबर सुरक्षा क्षेत्रात सुधारणा केली जाईल आणि सायबर गुन्ह्यांविरोधात प्रभावीपणे लढा देता येईल. यामुळे सायबर गुन्हेगारीच्या वाढत्या घटनांमुळे निर्माण झालेले धोके कमी होतील आणि नागरिकांचे सुरक्षितता सुनिश्चित होईल. याशिवाय, या भांडवलाच्या माध्यमातून आवश्यक तंत्रज्ञान आणि संसाधने उपलब्ध करून देण्यास मदत होईल, ज्यामुळे सायबर सुरक्षा प्रणाली अधिक मजबूत बनवता येईल. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण ते सध्याच्या निधीच्या प्रमाणाशी संबंधित नाहीत. 33 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 33. मुंबई, पुणे आणि नागपूर येथे कोणत्या तंत्रज्ञानावर आधारित केंद्रे उभारली जाणार आहेत? A) रोबोटिक्स B) ब्लॉकचेन C) सायबर सुरक्षा D) कृत्रिम प्रज्ञा (AI) मुंबई, पुणे आणि नागपूर येथे कृत्रिम प्रज्ञा (AI) तंत्रज्ञानावर आधारित केंद्रे उभारली जाणार आहेत. या केंद्रांचा उद्देश आहे, AI तंत्रज्ञानाच्या वापराने विविध क्षेत्रांमध्ये नविनता आणणे आणि विकासाला गती देणे. कृत्रिम प्रज्ञा हे आधुनिक तंत्रज्ञान आहे, जे डेटा प्रक्रियेसाठी, निर्णय घेण्यासाठी आणि समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी उपयुक्त आहे. या केंद्रांमुळे शिक्षण, आरोग्य, वाहतूक व इतर क्षेत्रांमध्ये सुधारणा होईल आणि स्थानिक उद्योजकतेला चालना मिळेल. यामुळे, येणाऱ्या काळात या तंत्रज्ञानामुळे समाजात मोठा बदल घडवून आणण्याची क्षमता आहे, त्यामुळे या केंद्रांची स्थापना अत्यंत महत्त्वाची ठरते. 34 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 34. स्वराज्य महोत्सव हा महाराष्ट्रात _______ दिवशी साजरा केला जातो. A) 1 मे B) 15 ऑगस्ट C) 19 फेब्रुवारी D) 6 जून स्वराज्य महोत्सव हा महाराष्ट्रात 6 जून दिवशी साजरा केला जातो, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या दिवशी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या स्वराज्य स्थापनेचा ऐतिहासिक दिवस साजरा केला जातो, जो त्यांच्या साहस, नेतृत्व आणि स्वराज्याच्या तत्त्वज्ञानाचे प्रतीक आहे. स्वराज्य महोत्सव साजरा करताना विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम, शालेय उपक्रम, ऐतिहासिक निबंध स्पर्धा आणि मंच प्रदर्शन आयोजित केले जातात. यामुळे महाराष्ट्रातील तरुण पिढीला शिवाजी महाराजांच्या विचारांचे महत्त्व समजून घेण्यास आणि प्रेरणा घेण्यास मदत होते. त्यामुळे 6 जून हा दिवस स्वराज्य महोत्सवासाठी योग्य ठरतो. 35 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 35. नागपूरमध्ये भारतीय हवाई दलाचे पहिले संग्रहालय सुरू झाले आहे. या संग्रहालयाचा उद्देश काय आहे आणि ते भारतीय हवाई दलाच्या इतिहासाचे जतन कसे करते? A) फक्त हवाई दलातील विमानांचे प्रदर्शन करणे आणि लोकांना आकर्षित करणे. B) नागपूरला पर्यटन केंद्र बनवणे आणि शहराची अर्थव्यवस्था सुधारणे. C) भारतीय हवाई दलाचा इतिहास, देशासाठी दिलेले योगदान आणि विविध युद्ध व मोहिमांचे स्मरण करून प्रेरणा देणे, तसेच ऐतिहासिक वस्तू व विमानांचे जतन करणे. D) हवाई दलाच्या जवानांना प्रशिक्षण देणे आणि नवीन भरती झालेल्या लोकांमध्ये आवड निर्माण करणे. भारतीय हवाई दलाचे पहिले संग्रहालय नागपूरमध्ये सुरू झाल्याने भारतीय हवाई दलाचा इतिहास, देशासाठी दिलेले योगदान, तसेच विविध युद्ध व मोहिमांचे स्मरण करून प्रेरणा देणे हे मुख्य उद्दिष्ट आहे. या संग्रहालयात ऐतिहासिक वस्तू, विमान आणि अन्य सामग्री साठवून ठेवली गेली आहे, ज्यामुळे लोकांना हवाई दलाच्या गौरवशाली इतिहासाबद्दल माहिती मिळते. या संग्रहालयामुळे नागरिकांना हवाई दलाच्या कार्याची आणि त्याच्या योगदानाची महत्त्वता समजून घेता येते, ज्यामुळे ते देशाच्या सुरक्षेसाठी केलेल्या शौर्याची कदर करू शकतात. त्यामुळे ही जागा शैक्षणिक आणि प्रेरणादायी ठरते, त्यामुळे हे उत्तर बरोबर आहे. 36 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 36. 2024 मध्ये Railway Recruitment Cell ने एकूण _______ पदांसाठी जाहिरात प्रसिद्ध केली. A) 8510 B) 8619 C) 8720 D) 8705 Railway Recruitment Cell ने 2024 मध्ये एकूण 8619 पदांसाठी जाहिरात प्रसिद्ध केली आहे, जे बरोबर आहे. या जाहिरातीत विविध पदांवर भरती प्रक्रिया राबविली जाणार आहे, ज्यामुळे अनेक तरुणांना रोजगार प्राप्त होण्याची संधी मिळेल. भारतीय रेल्वेच्या या भरती प्रक्रियेसोबतच, संभाव्य उमेदवारांना योग्य तयारी करण्यास मदत होईल. 8619 चा आकडा विशेषतः महत्त्वाचा आहे कारण तो स्पर्धात्मक नोकरीच्या संदर्भात मोठा आहे, ज्यामुळे रेल्वे सेवांमध्ये कार्यक्षमतेत वाढ होईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या आकड्यांची माहिती बरोबर नाही, त्यामुळे 8619 हा योग्य उत्तर आहे. 37 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 37. महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील कोणत्या जिल्ह्यामध्ये पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उपक्रम हाती घेतला आहे, ज्यामुळे भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध दृढ होतील? A) अनंतनाग B) बारामुल्ला C) बांदीपूर D) श्रीनगर महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील बांदीपूर जिल्ह्यात पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उपक्रम हाती घेतला आहे. हा उपक्रम भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध दृढ करण्यासाठी महत्त्वाचा आहे, कारण यामुळे काश्मीरच्या स्थानिक भाषां आणि संस्कृतीच्या संवर्धनास मदत होईल. पुस्तकांचे गाव म्हणजे विविध भाषांमध्ये पुस्तके, साहित्य, आणि अन्य शैक्षणिक सामग्री उपलब्ध करणे, जे स्थानिक लोकांच्या ज्ञानात वाढ करेल. यामुळे बांदीपूरमध्ये शैक्षणिक वातावरण विकसित होण्यास मदत होईल आणि स्थानिक लोकांना त्यांच्या सांस्कृतिक वारशाबद्दल अधिक माहिती मिळवण्याची संधी मिळेल. त्यामुळे बांदीपूर हा पर्याय बरोबर आहे, कारण हा उपक्रम तिथेच राबवला जात आहे. 38 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 38. LCA Tejas या लढाऊ विमानाचे उत्पादन _______ या कंपनीमार्फत होते. A) DRDO B) HAL C) NAL D) ISRO LCA Tejas या लढाऊ विमानाचे उत्पादन HAL (Hindustan Aeronautics Limited) या कंपनीमार्फत होते. हे उत्तर बरोबर आहे कारण HAL ही भारतातील प्रमुख एरोस्पेस कंपनी आहे, जी लढाऊ विमानांची डिझाइन, उत्पादन आणि देखभाल यामध्ये खूप प्रसिद्ध आहे. LCA Tejas हे भारतीय वायुसेनेसाठी विकसित केलेले एक स्वदेशी लढाऊ विमान आहे, जे HAL च्या नेतृत्वाखाली तयार करण्यात आले आहे. HAL ने अनेक महत्त्वाच्या प्रकल्पांमध्ये योगदान दिले आहे, ज्यामुळे भारताच्या संरक्षण क्षमतांना बळकटी दिली आहे. इतर पर्याय योग्य नाहीत, कारण DRDO, NAL आणि ISRO त्यांच्या संबंधित क्षेत्रांमध्ये कार्यरत आहेत, पण LCA Tejas च्या उत्पादनात त्यांचा थेट सहभाग नाही. 39 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 39. महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी कोण आहेत? A) सना खान B) नाजिया सिद्दीकी C) अदिबा अनम अश्फाक अहमद D) रुही शेख महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी अदिबा अनम अश्फाक अहमद आहेत. त्यांनी 2018 मध्ये UPSC परीक्षेत यश मिळवले आणि IAS अधिकाऱ्याच्या पदावर नियुक्ती मिळवली. त्यांचा हा यशस्वी प्रवास अनेक तरुण महिलांसाठी एक प्रेरणा आहे, विशेषतः मुस्लिम समुदायातील मुलींसाठी. अदिबा अनम यांनी आपल्या शिक्षणामध्ये आणि तयारीत खूप मेहनत घेतली, आणि त्यांचा हा यशस्वी प्रवास म्हणजे मेहनत आणि चिकाटीचा आदर्श उदाहरण आहे. त्यामुळे अदिबा अनम अश्फाक अहमद हा पर्याय बरोबर आहे, कारण त्या वास्तवात महाराष्ट्रातील पहिल्या महिला मुस्लीम IAS अधिकारी आहेत. 40 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 40. 'Railway Recruitment Cell' ने 2024 मध्ये एकूण किती पदांसाठी भरती जाहिर केली? A) 8520 B) 8619 C) 8801 D) 8725 'Railway Recruitment Cell' ने 2024 मध्ये एकूण 8619 पदांसाठी भरती जाहिर केली आहे, हे विधान योग्य आहे. भारतीय रेल्वेमध्ये विविध पदांसाठी भरती प्रक्रिया नेहमीच महत्त्वाची असते, कारण यामुळे तरुणांना रोजगार मिळतो आणि रेल्वे सेवेत सुधारणा होते. 8619 पदांची घोषणा ही विविध प्रकारच्या तांत्रिक आणि प्रशासनिक भूमिकांसाठी आहे, ज्यामुळे प्रत्येक क्षेत्रातील उमेदवारांना संधी मिळते. या भरतीत सहभागी होण्यासाठी उमेदवारांना योग्य पात्रता आवश्यक आहे, आणि त्यांना एक चांगली संधी मिळवण्यासाठी तयारी करावी लागेल. त्यामुळे '8619' हा पर्याय योग्य ठरतो, कारण तो अधिकृत माहितीवर आधारित आहे आणि अन्य पर्यायांपेक्षा हेच खरे आहे. 41 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 41. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे? अ) महाराष्ट्रात कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करणारे पहिले राज्य ठरले आहे. ब) जागतिक कौशल्य केंद्र सिंगापूरच्या धर्तीवर उभारले जात आहे. A) केवळ ब B) दोन्ही C) एकही नाही D) केवळ अ महाराष्ट्राने कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करणारे पहिले राज्य ठरले आहे, हे बरोबर आहे. महाराष्ट्र सरकारने विविध क्षेत्रांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा समावेश करून तंत्रज्ञानाचा विकास करण्यास प्रारंभ केला आहे, ज्यामुळे राज्यातील विकासास गती मिळेल. या उपक्रमामुळे शिक्षण, आरोग्य, शेती आणि उद्योग क्षेत्रांमध्ये नवीन संधी निर्माण होणार आहेत. दुसरे विधान, सिंगापूरच्या धर्तीवर जागतिक कौशल्य केंद्र उभारण्याबाबत तथ्य नाही. त्यामुळे केवळ अ ही निवड योग्य आहे, कारण महाराष्ट्राने कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात एक महत्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे, जे इतर राज्यांसाठी प्रेरणादायी ठरू शकते. 42 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 42. 'Rail Kaushal Vikas Yojana' अंतर्गत किती विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण देण्यात येणार आहे? A) 75000 B) 25000 C) 100000 D) 50000 'Rail Kaushal Vikas Yojana' अंतर्गत 50000 विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण देण्यात येणार आहे. या योजनेचा उद्देश रेल्वे विभागात रोजगाराच्या संधी वाढवणे आणि तरुणांना कौशल्य विकासाच्या माध्यमातून सक्षम बनवणे आहे. या उपक्रमामुळे विद्यार्थ्यांना रेल्वे क्षेत्रातील विविध तांत्रिक आणि व्यावसायिक कौशल्ये शिकता येतील, ज्यामुळे त्यांच्या करिअरमध्ये सुधारणा होईल. यामुळे देशाच्या अर्थव्यवस्थेतही सकारात्मक योगदान होईल. त्यामुळे, या योजनेअंतर्गत 50000 विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण देणे योग्य आहे, कारण ते युवा पिढीला कार्यक्षमतेने रोजगाराच्या बाजारात सामील होण्यास मदत करेल. 43 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 43. वाढवण बंदरासाठी (Wadhvan Port) केलेले 5,700 कोटी रुपयांचे करार कोणत्या तारखेला झाले, आणि या बंदराची क्षमता काय आहे, ज्यामुळे ते देशातील सर्वात मोठे बंदर ठरू शकेल? A) 30 एप्रिल 2025, 80 हजार कोटी रुपये खर्च आणि 15 टर्मिनल, ज्यात कंटेनरसाठी पाच टर्मिनल असतील. B) 15 एप्रिल 2025, 50 हजार कोटी रुपये खर्च आणि 12 टर्मिनल. C) 7 एप्रिल 2025, 65 हजार कोटी रुपये खर्च आणि आठ टर्मिनल, ज्यात रासायनिक वस्तूंसाठी तीन टर्मिनल असतील. D) 21 एप्रिल 2025, 76 हजार कोटी रुपये खर्च आणि नऊ टर्मिनल, ज्यात द्रवरूप पदार्थांसाठी दोन टर्मिनल असतील. वाढवण बंदरासाठी 5,700 कोटी रुपयांचे करार 21 एप्रिल 2025 रोजी झाले. या बंदराची क्षमता 76 हजार कोटी रुपये असून, त्यात नऊ टर्मिनल आहेत, ज्यामध्ये द्रवरूप पदार्थांसाठी दोन टर्मिनल समाविष्ट आहेत. या प्रकल्पामुळे वाढवण बंदराला देशातील सर्वात मोठ्या बंदरांपैकी एक बनण्याची क्षमता आहे. या बंदराच्या माध्यमातून व्यापार व वाहतूक अधिक सुलभ होईल, जे आर्थिक विकासासाठी महत्त्वाचे ठरेल. तसेच, या प्रकल्पामुळे नवीन रोजगार संधी उपलब्ध होतील, ज्यामुळे स्थानिक आर्थिक स्थितीत सुधारणा होईल. त्यामुळे, 21 एप्रिल 2025 हा दिवस आणि त्यासंबंधित माहिती महत्त्वाची आहे. 44 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 44. मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनलचे उद्घाटन कोणत्या वर्षी झाले? A) 2023 B) 2022 C) 2025 D) 2024 मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनलचे उद्घाटन 2025 मध्ये होणार आहे, हे बरोबर आहे. या टर्मिनलच्या उद्घाटनामुळे मुंबईतील पर्यटन क्षेत्रात मोठी वाढ होईल आणि आंतरराष्ट्रीय क्रूझ प्रवासाला चालना मिळेल. यामुळे शहराच्या आर्थिक विकासाला मदत होईल तसेच स्थानिक व्यवसायांना सुद्धा लाभ होईल. मुंबई हे एक प्रमुख पर्यटनस्थळ असल्याने, हा टर्मिनल शहराच्या पर्यटनाचे एक महत्त्वाचे केंद्र बनण्याची अपेक्षा आहे. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या वर्षांमध्ये उद्घाटन होणे अपेक्षित नाही, त्यामुळे 2025 हे उत्तर योग्य आहे. या प्रकल्पामुळे मुंबईच्या समुद्री पर्यटनावर सकारात्मक परिणाम होईल आणि त्यामुळे अधिक पर्यटक मुंबईकडे आकर्षित होतील. 45 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 45. नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाच्या सुधारित खर्चाला प्रशासकीय मान्यता मिळाल्यानंतर या प्रकल्पाची एकूण साठवण क्षमता किती दशलक्ष घन मीटर (दलघमी) झाली आहे? A) 16.48 दलघमी B) 26.48 दलघमी C) 36.48 दलघमी D) 46.48 दलघमी नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाच्या सुधारित खर्चाला प्रशासकीय मान्यता मिळाल्यानंतर या प्रकल्पाची एकूण साठवण क्षमता 26.48 दलघमी झाली आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण या प्रकल्पाच्या साठवण क्षमतेमध्ये सुधारणा झाली असून, यामुळे जलसंवर्धन आणि कृषी विकासासाठी महत्त्वाची साधने उपलब्ध झाली आहेत. या प्रकल्पामुळे शेतकऱ्यांना अधिक जलसाठा मिळण्यास मदत होईल, ज्यामुळे उन्हाळ्यातील पाण्याची टंचाई कमी होईल. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण ते नागन मध्यम प्रकल्पाच्या साठवण क्षमतेशी संबंधित नाहीत. यामुळे, 26.48 दलघमी हे योग्य व सुसंगत उत्तर आहे. 46 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 46. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे? अ) देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर आहे. ब) वाढवण बंदरासाठी 7600 कोटी रुपयांचे करार झाले. A) केवळ ब B) दोन्ही C) केवळ अ D) एकही नाही देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर आहे, हे विधान बरोबर आहे. हा बोगदा अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून तयार करण्यात आला आहे आणि यामुळे प्रवासाचा वेळ कमी होईल तसेच वाहतुकीची कार्यक्षमता वाढेल. या महामार्गामुळे महाराष्ट्रातील आर्थिक विकासाला गती मिळेल आणि विविध क्षेत्रांतील विकासास साहाय्य होईल. दुसरे विधान वाढवण बंदरासाठी 7600 कोटी रुपयांच्या कराराबाबत असल्याने, याबद्दल अधिकृत माहितीची कमतरता आहे, त्यामुळे त्यावर विश्वास ठेवणे कठीण आहे. त्यामुळे, या प्रश्नाच्या संदर्भात केवळ पहिले विधान योग्य आहे, ज्यामुळे बरोबर पर्याय "केवळ अ" आहे. 47 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 47. मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) ची प्रवासी क्षमता दरवर्षी किती लाख प्रवाशांची आहे? A) 10 लाख B) 15 लाख C) 5 लाख D) 20 लाख मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनल (MICT) ची प्रवासी क्षमता दरवर्षी 10 लाख प्रवाशांची आहे, हे एक महत्त्वाचे तथ्य आहे. हे टर्मिनल भारतातील क्रूझ पर्यटनाला चालना देण्यासाठी तयार करण्यात आले आहे, ज्यामुळे पर्यटकांना सुविधाजनक आणि आकर्षक अनुभव मिळेल. या टर्मिनलच्या माध्यमातून मुंबई शहरात आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पर्यटन वाढण्यात मदत होणार आहे, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला बळकटी मिळेल. 10 लाख प्रवाशांची क्षमता या टर्मिनलची महत्त्वपूर्णता दर्शवते, कारण क्रूझ पर्यटन हा एक उगम होत असलेला क्षेत्र आहे, ज्यामुळे भारतासारख्या देशासाठी महत्त्वपूर्ण आर्थिक संधी निर्माण होऊ शकतात. त्यामुळे 10 लाख हा पर्याय योग्य आहे. 48 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 48. Statue of Oneness हे स्मारक _______ यांच्या सन्मानार्थ उभारण्यात आले आहे. A) संत तुकाराम B) संत एकनाथ C) संत नामदेव D) संत रामदास Statue of Oneness हे स्मारक संत एकनाथ यांच्या सन्मानार्थ उभारण्यात आले आहे, कारण संत एकनाथ हे मराठी संत परंपरेतील एक अत्यंत महत्त्वाचे व्यक्तिमत्व आहेत. त्यांचे कार्य आणि विचार समाजात समता, न्याय आणि मानवतेचे मूल्य प्रस्थापित करण्यासाठी खूप महत्त्वाचे ठरले आहेत. संत एकनाथ हे भक्तिसंप्रदायातील एक प्रमुख संत म्हणून ओळखले जातात आणि त्यांच्या काव्यातील गोडवा आणि संदेश आजही लोकांना प्रेरित करतो. त्यामुळे, त्यांच्या स्मरणार्थ हे स्मारक उभारणे हे त्यांच्या योगदानाचा आदर करण्यासाठी आणि भविष्यातील पीढ्यांसाठी प्रेरणास्त्रोत बनवण्यासाठी एक योग्य पाऊल आहे. स्मारकाच्या माध्यमातून संत एकनाथ यांच्या विचारांची गूढता आणि त्यांचे आध्यात्मिक योगदान सर्वांना समजावून सांगितले जात आहे. 49 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 49. ‘ईशा फाउंडेशन’ द्वारे Save Soil उपक्रमानंतर _______ हा पुढील उपक्रम सादर करण्यात आला. A) Yoga for Future B) Earth First C) Vruksha Bandhan D) Cauvery Calling ‘ईशा फाउंडेशन’ द्वारे Save Soil उपक्रमानंतर Cauvery Calling हा पुढील उपक्रम सादर करण्यात आला आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. Cauvery Calling उपक्रमाचा उद्देश कर्नाटकमधील कावेरी नदीच्या खोऱ्यातील शेतीला सशक्त बनवणे आहे. या उपक्रमात पारंपरिक शेतीच्या पद्धतींचा उपयोग करून मातीचे संरक्षण आणि पुनर्जीवित करण्यावर जोर दिला जातो. यामध्ये शेतकऱ्यांची जागरुकता वाढवणे, जमीनीची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी पर्यावरणपूरक पद्धतींचा अवलंब करणे, तसेच जलसंवर्धन यासारख्या उद्दिष्टांकडे लक्ष दिले जाते. या उपक्रमामुळे पर्यावरणीय संतुलन साधण्यास मदत होईल आणि जलस्रोतांचे संरक्षण करण्यात योगदान मिळेल, म्हणून Cauvery Calling हा बरोबर पर्याय आहे. 50 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 50. महाराष्ट्रात बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करणारे दुसरे राज्य कोणते आहे? A) मध्य प्रदेश B) गुजरात C) तेलंगणा D) कर्नाटक महाराष्ट्रात बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करणारे दुसरे राज्य कर्नाटक आहे, हे बरोबर आहे. कर्नाटकाने बाईक टॅक्सी सेवेला मंजुरी देऊन या क्षेत्रात एक महत्त्वाचा टप्पा गाठला आहे. या सेवा सुरू करण्यामागील उद्देश सामान्य जनतेला सुलभ आणि स्वस्त परिवहन सुविधा उपलब्ध करणे आहे. कर्नाटकात बाईक टॅक्सी सेवा सुरू झाल्यानंतर, या सेवेतून प्रवाशांना वेगवान आणि आरामदायक प्रवासाचा अनुभव मिळतो. इतर पर्यायांमध्ये गुजरात, तेलंगणा आणि मध्य प्रदेश यांचा समावेश आहे, पण त्यांच्या राज्यांत बाईक टॅक्सी सेवा सुरू झालेली नाही, त्यामुळे कर्नाटक हे योग्य उत्तर ठरते. 51 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 51. महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळ (MTDC) आणि स्थानिक जिल्हा प्रशासनाच्या संयुक्त विद्यमाने महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव कोणत्या जिल्ह्यात आयोजित करण्यात आला आहे? A) सातारा B) रायगड C) पुणे D) रत्नागिरी महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळ (MTDC) आणि स्थानिक जिल्हा प्रशासनाच्या संयुक्त विद्यमाने सातारा जिल्ह्यात आयोजित करण्यात आला आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. महाबळेश्वर हे एक प्रसिद्ध पर्यटन स्थळ असून, येथे निसर्ग सौंदर्य आणि ऐतिहासिक महत्त्व आहे, त्यामुळे या महोत्सवाचे आयोजन त्या ठिकाणी विशेष महत्त्वाचे ठरते. या महोत्सवात स्थानिक संस्कृती, खाद्यपदार्थ, कला आणि शिल्पकृतींचा समावेश केला जातो, ज्यामुळे पर्यटकांना एक अद्वितीय अनुभव मिळतो. इतर पर्याय योग्य नाहीत, कारण महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव विशेषतः सातारा जिल्ह्यात आयोजित केला जातो. 52 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 52. 2024 सालचा पाण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस यावेळी केंद्र सरकारने _______ प्रकल्पावर भर दिला. A) स्वच्छ भारत B) नदी-जोड प्रकल्प C) जल जीवन मिशन D) नमामि गंगे 2024 सालचा पाण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस यावेळी केंद्र सरकारने "जल जीवन मिशन" प्रकल्पावर भर दिला आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण जल जीवन मिशन हा एक महत्वाकांक्षी प्रकल्प आहे जो प्रत्येक घरात सुरक्षित आणि शुद्ध पाणी पोहोचवण्याच्या उद्देशाने सुरू केला गेला आहे. यामध्ये पाण्याच्या उपलब्धतेसाठी जलसंवर्धन, पाणी व्यवस्थापन आणि समुदाय सहभाग यावर लक्ष केंद्रित करण्यात आले आहे. पाण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस साजरा करताना, जल जीवन मिशनच्या माध्यमातून केंद्र सरकारने पाणी व्यवस्थापनाच्या महत्त्वावर आणि जलसंवर्धनाच्या आवश्यकता स्पष्ट केल्या आहेत. इतर पर्यायांमध्ये या विशेष उपक्रमाशी संबंधित माहिती नाही, ज्यामुळे जल जीवन मिशन हा योग्य पर्याय आहे. 53 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 53. महाराष्ट्रातील जल जीवन मिशन अंतर्गत नळ जोडणी लाभलेली घरे सुमारे _______ टक्के आहेत. A) 85% B) 91% C) 66% D) 78% महाराष्ट्रातील जल जीवन मिशन अंतर्गत नळ जोडणी लाभलेली घरे सुमारे 91% आहेत, जे दर्शवते की या मिशनच्या अंमलबजावणीमुळे राज्यातील जल पुरवठा सुधारण्यात मोठा यशस्वी प्रयत्न झाला आहे. जल जीवन मिशनाचे उद्दिष्ट सर्व घरांना नळाद्वारे पिण्याचे पाण्याचे पुरवठा सुनिश्चित करणे आहे. 91% नळ जोडणी हे एक महत्त्वाचे मानक आहे, जे राज्य सरकारच्या कार्यक्षमतेचे आणि योजनांच्या अंमलबजावणीचे सूचक आहे. यामुळे ग्रामीण आणि शहरी भागातील लोकांना जलसंपत्तीच्या उपलब्धतेत सुधारणा झाली आहे, ज्यामुळे त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा झाली आहे. त्यामुळे 91% हा आकडा जल जीवन मिशनच्या यशाचे प्रतीक आहे. 54 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 54. राज्यातील छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर कोणत्या शहरात आहे? A) नाशिक B) औरंगाबाद C) पुणे D) भिवंडी छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर भिवंडी शहरात आहे, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. हे मंदिर शिवाजी महाराजांच्या गौरवाच्या प्रतीकांपैकी एक मानले जाते आणि त्यांच्या जीवनावर आधारित अनेक कथा आणि घटनांचे प्रतिनिधित्व करते. भिवंडीमध्ये असलेल्या या मंदिरात भक्तांची नेहमीच गर्दी असते, कारण येथे शिवाजी महाराजांच्या कर्तृत्वानुसार आयोजित विविध धार्मिक कार्यक्रम आणि उत्सव साजरे केले जातात. मंदिराच्या स्थापनेमुळे स्थानिक समुदायामध्ये शिवाजी महाराजांच्या आदर्शांची जिवंतता टिकून आहे. इतर पर्यायांमध्ये दिलेली ठिकाणे शिवाजी महाराजांच्या मंदिरांसाठी प्रसिद्ध असली तरीही, भिवंडी हे विशेषतः त्यांच्या पहिल्या मंदिराचे स्थान आहे. 55 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 55. 'भारत नेट प्रकल्प' कोणत्या उद्देशासाठी आहे? A) कृषी डेटा B) लष्करी नेटवर्क C) हेल्थ नेटवर्क D) ग्रामीण इंटरनेट सुविधा 'भारत नेट प्रकल्प' मुख्यत्वे ग्रामीण इंटरनेट सुविधांच्या विकासासाठी आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या प्रकल्पाचा उद्देश भारतातील ग्रामीण भागात उच्च गतीच्या इंटरनेट सेवांचा प्रसार करणे आहे, जेणेकरून व्यक्ती आणि समुदाय डिजिटल कनेक्टिव्हिटीचा लाभ घेऊ शकतील. ग्रामीण भागातील माहिती तंत्रज्ञानाच्या योगदानामुळे शिक्षण, आरोग्य, व्यवसाय आणि शेतीसारख्या क्षेत्रांमध्ये सुधारणा होईल. भारत नेट प्रकल्पामुळे डिजिटल विभाजन कमी होईल आणि विविध सेवा, जसे की ऑनलाइन शिक्षण, आरोग्य सेवा, वाणिज्यिक व्यवहार, आणि सरकारी सेवांचा उपयोग ग्रामीण लोकांपर्यंत पोहोचला जाईल. त्यामुळे या प्रकल्पाची गरज आणि उद्देश ग्रामीण विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. 56 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 56. कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याचा निर्णय का घेण्यात आला आणि त्यामुळे रेल्वे प्रवाशांना आणि कर्मचाऱ्यांना काय फायदे होतील? A) विलीनीकरणामुळे फक्त रेल्वे कर्मचाऱ्यांचे पगार वाढतील आणि त्यांना जास्त सुविधा मिळतील. B) विलीनीकरणामुळे रेल्वे प्रवाशांना तिकीटConcession स्वस्त मिळतील आणि जास्त गाड्या सुरू होतील. C) विलीनीकरणामुळे फक्त कोकण रेल्वेचे नाव बदलेल आणि बाकी काही फरक पडणार नाही. D) विलीनीकरणामुळे रेल्वेच्या विकासासाठी जास्त निधी उपलब्ध होईल, नवीन प्रकल्प सुरू करता येतील आणि प्रवाशांना चांगली सेवा मिळेल. कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याचा निर्णय घेतल्यामुळे रेल्वेच्या विकासासाठी जास्त निधी उपलब्ध होण्यास मदत होईल, नवीन प्रकल्प सुरू करता येतील आणि प्रवाशांना चांगली सेवा मिळेल, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. विलीनीकरणामुळे भारतीय रेल्वेच्या व्यापक नेटवर्कमध्ये समाविष्ट होऊन कोकण रेल्वेच्या विकासाला गती मिळेल. यामुळे निधी व्यवस्थापन अधिक प्रभावी होईल, जेणेकरून विविध प्रकल्पांची अंमलबजावणी करता येईल. तसेच, या विलीनीकरणामुळे प्रवाशांना अधिक सुविधा आणि सेवांची गुणवत्ता सुधारण्याची संधी मिळेल, ज्यामुळे रेल्वे प्रवास अधिक आरामदायी आणि कार्यक्षम बनेल. यामुळे एकत्रितपणे भारतीय रेल्वेची क्षमता आणि कार्यक्षमता वाढेल. 57 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 57. यवतमाळ जिल्ह्यातील कोणत्या मुस्लिम महिलेने केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या परीक्षेत (UPSC) यश मिळवून महाराष्ट्रातील पहिल्या मुस्लिम IAS अधिकारी होण्याचा मान पटकावला? A) सबाना खान B) अदिबा अनम अश्फाक अहमद C) आयेशा खान D) फातिमा शेख यवतमाळ जिल्ह्यातील अदिबा अनम अश्फाक अहमदने केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या परीक्षेत यश मिळवून महाराष्ट्रातील पहिल्या मुस्लिम IAS अधिकाऱ्याचा मान पटकावला आहे, हे बरोबर आहे. अदिबाने या स्पर्धात्मक परीक्षेत उत्कृष्ट कामगिरी करून आत्मविश्वास आणि समर्पणाचे उदाहरण प्रस्तुत केले आहे. तिचे यश हे केवळ तिच्या वैयक्तिक ध्येयाचे प्रतीक नाही, तर समाजातील इतर महिलांसाठी प्रेरणा स्रोत बनले आहे. अदिबाच्या यशामुळे मुस्लिम समुदायात शिक्षणाचे महत्त्व अधिक अधोरेखित झाले आहे आणि यामुळे इतरांना देखील प्रशासनाच्या क्षेत्रात प्रवेश करण्याची प्रेरणा मिळेल. इतर पर्याय हे ऐतिहासिक व्यक्तिमत्त्वे आहेत, पण अदिबाचा ठराविक मानांकनामुळे ती योग्य उत्तर आहे. 58 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 58. रिलायन्स समूहाचे अनंत अंबानी गुजरातमधील जामनगर येथे 'वनतारा' बचाव केंद्र चालवतात, त्याच धर्तीवर महाराष्ट्रात 'सूर्यतारा' निर्माण करण्याची गरज काय आहे आणि त्याचे फायदे काय असतील? A) 'सूर्यतारा' मुळे फक्त ठाणे जिल्ह्यातील जागा वापरली जाईल आणि शहराचा विकास होईल. B) 'सूर्यतारा' मुळे फक्त रिलायन्स समूहाचे नाव मोठे होईल आणि त्यांना जास्त पैसे मिळतील. C) 'सूर्यतारा' मुळे महाराष्ट्रातील वन्यजीव संरक्षण अधिक प्रभावीपणे होईल, जखमी प्राण्यांना उपचार मिळतील आणि जैवविविधता टिकून राहील. D) 'सूर्यतारा' मुळे फक्त वन्यप्राण्यांना ठेवण्याची सोय होईल आणि लोकांना प्राणी बघायला मिळतील. 'सूर्यतारा' मुळे महाराष्ट्रातील वन्यजीव संरक्षण अधिक प्रभावीपणे होईल, जखमी प्राण्यांना उपचार मिळतील आणि जैवविविधता टिकून राहील, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. हे केंद्र वन्यजीवांच्या संरक्षणासाठी महत्त्वाचे आहे कारण ते जखमी प्राण्यांना त्वरित उपचार प्रदान करेल आणि त्यांच्या पुनर्वसनासाठी आवश्यक सुविधा उपलब्ध करेल. तसेच, यामुळे महाराष्ट्रातील जैवविविधतेचे संवर्धन केले जाईल, जे पर्यावरणासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. 'सूर्यतारा' च्या माध्यमातून जनतेला वन्यजीवांच्या संरक्षणाबाबत जागरूकता निर्माण होईल, ज्यामुळे लोक अधिक सजग होतील. इतर पर्याय वन्यजीव संरक्षणाच्या मूळ उद्देशाशी संबंधित नाहीत आणि त्यामुळे योग्य ठरत नाहीत. 59 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 59. महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळाची स्थापना कधी करण्यात आली, आणि या महामंडळाचा उद्देश काय आहे, ज्यामुळे राज्यातील सायबर सुरक्षा अधिक सक्षम होईल? A) 1 एप्रिल 2025, राज्यातील सायबर गुन्हेगारी रोखण्यासाठी आणि सायबर सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी. B) 15 ऑगस्ट 2025, सायबर जागरूकता वाढवण्यासाठी. C) 1 मे 2025, सायबर गुन्ह्यांचे प्रशिक्षण देण्यासाठी. D) 26 जानेवारी 2026, सायबर सुरक्षा उपकरणे विकसित करण्यासाठी. महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळाची स्थापना 1 एप्रिल 2025 रोजी करण्यात आली आहे, आणि या महामंडळाचा उद्देश राज्यातील सायबर गुन्हेगारी रोखणे आणि सायबर सुरक्षा मजबूत करणे आहे. सायबर गुन्हेगारीच्या वाढत्या घटनांमुळे नागरिकांचे डेटा आणि माहिती सुरक्षित ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे झाले आहे. या महामंडळाच्या स्थापनेमुळे सायबर सुरक्षा उपाययोजना अधिक प्रभावीपणे राबवता येतील, यामुळे नागरिकांना सायबर गुन्ह्यांपासून संरक्षण मिळेल. तसेच, सायबर जागरूकता वाढवण्यास मदत होईल, ज्यामुळे सामान्य जनतेला सायबर धोके ओळखता येतील आणि याबाबत अधिक सजग होतील. त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. 60 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 60. Namo Drone Didi ही योजना विशेषतः _______ गटासाठी तयार करण्यात आली आहे. A) महिला स्वयंसहायता B) शेतकरी C) युवा उद्योजक D) सैन्य दल Namo Drone Didi ही योजना विशेषतः महिला स्वयंसहायता गटासाठी तयार करण्यात आली आहे, हे बरोबर आहे. या योजनेचा उद्देश महिला उद्योजकतेला प्रोत्साहन देणे आणि त्यांना ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर करून शेतकऱ्यांसाठी विविध सेवांसाठी सक्षम करणे आहे. या योजनेच्या माध्यमातून महिलांना ड्रोन चालवण्याचे प्रशिक्षण दिले जाते, ज्यामुळे त्यांच्या कौशल्यामध्ये वृद्धी होते आणि त्यांना आर्थिक स्वतंत्रतेकडे जाण्याची संधी मिळते. महिला स्वयंसहायता गटाच्या वापरामुळे ग्रामीण भागात महिलांची भागीदारी आणि सशक्तीकरण वाढेल. इतर पर्याय जसे की शेतकरी, युवा उद्योजक आणि सैन्य दल यांच्यासाठी ही योजना नाही, त्यामुळे महिला स्वयंसहायता हा पर्याय योग्य ठरतो. 61 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 61. बेलोरा विमानतळाचे उद्घाटन कोणत्या शहरात झाले? A) नागपूर B) औरंगाबाद C) सोलापूर D) अमरावती बेलोरा विमानतळाचे उद्घाटन अमरावती येथे झाले आहे. हा विमानतळ महाराष्ट्रातील अमरावती जिल्ह्यातून प्रवाशांना सुविधा उपलब्ध करून देतो. या विमानतळामुळे अमरावती आणि आसपासच्या परिसरात हवाई परिवहनाची सुलभता वाढणार आहे. तसेच, या विमानतळाच्या माध्यमातून स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळणार असून, पर्यटन आणि व्यवसायिक संधींमध्ये वाढ होईल. अमरावतीतील हा विमानतळ राज्याच्या विमानतळाच्या विकास योजनांचा एक भाग आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्रातील विविध शहरांमध्ये हवाई संपर्क अधिक मजबूत होणार आहे. त्यामुळे 'अमरावती' हा पर्याय योग्य आहे, कारण इतर पर्यायांमध्ये बेलोरा विमानतळाचा उद्घाटन झालेला नाही. 62 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 62. महाराष्ट्रात बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करणारे दुसरे राज्य _______ आहे. A) मध्य प्रदेश B) गुजरात C) तेलंगणा D) कर्नाटक महाराष्ट्रात बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करणारे दुसरे राज्य कर्नाटक आहे, कारण कर्नाटकमध्ये 2016 साली या सेवेला अधिकृत मान्यता देण्यात आली होती. या सेवेमुळे शहरांमध्ये वाहतुकीसाठी सोयीस्कर आणि जलद पर्याय उपलब्ध झाला आहे, ज्यामुळे प्रवाशांना कमी वेळात आणि कमी खर्चात त्यांच्या गंतव्यस्थानांवर पोहोचता येते. बाईक टॅक्सी सेवा हा एक पर्यावरणपूरक पर्याय आहे, जो वाहतूक कोंडी कमी करण्यास मदत करतो. या सेवेमुळे स्थानिक रोजगारही निर्माण झाला आहे. त्यामुळे, कर्नाटक हा पर्याय बरोबर आहे, कारण याने या सेवेला अधिकृत मान्यता देऊन महाराष्ट्रातील बाईक टॅक्सी सेवेला चालना दिली. 63 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 63. 'DRDO' ने नुकताच कोणता अत्याधुनिक रडार प्रणाली विकसित केला? A) INDRA B) UTTAM AESA C) Rustom D) Arudhra 'DRDO' (डिफेन्स रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन) ने नुकताच UTTAM AESA (अॅक्टीव इलेक्ट्रॉनिकली स्कॅनड एर्रे) रडार प्रणाली विकसित केली आहे, हे बरोबर आहे. UTTAM AESA रडार प्रणाली अत्याधुनिक तंत्रज्ञानावर आधारित आहे, ज्यामुळे ती सुस्पष्टता, प्रभावीता आणि कार्यक्षमतेसह विमानप्रवेशी आणि सागरी लक्ष्यांचे निरीक्षण करण्यास सक्षम आहे. या प्रणालीचा वापर विविध प्रकारच्या लढाऊ विमानांमध्ये केला जाऊ शकतो, ज्यामुळे भारतीय वायुसैन्याची क्षमता वाढेल. इतर पर्यायांमध्ये Arudhra, INDRA आणि Rustom यांचा समावेश आहे; तथापि, UTTAM AESA रडार प्रणाली ही DRDO च्या नव्या आणि महत्त्वाच्या विकासांमध्ये एक मानक आहे, म्हणूनच ती योग्य उत्तर आहे. 64 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 64. महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळ (MTDC) आणि स्थानिक जिल्हा प्रशासनाने महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव आयोजित केला आहे, ह्या महोत्सवाचा मुख्य उद्देश काय आहे? A) स्थानिक कलाकारांना प्रोत्साहन देणे. B) पर्यावरण संरक्षणाबद्दल जागरूकता वाढवणे. C) राज्यातील पर्यटनाला चालना देणे आणि महाबळेश्वरला पर्यटन केंद्र म्हणून प्रोत्साहन देणे. D) महाबळेश्वरच्या इतिहासाचे जतन करणे. महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सवाचा मुख्य उद्देश राज्यातील पर्यटनास चालना देणे आणि महाबळेश्वरला एक प्रमुख पर्यटन केंद्र म्हणून प्रोत्साहन देणे आहे. या महोत्सवाद्वारे स्थानिक संस्कृती, नैसर्गिक सौंदर्य आणि पर्यटनाच्या विविध बाबींना उजागर केले जाते, ज्यामुळे पर्यटकांना महाबळेश्वरच्या आकर्षणांचे अनुभव घेता येतात. तसेच, या महोत्सवामुळे स्थानिक व्यवसायांना चालना मिळते, जसे की हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स, आणि स्थानिक हॉटेल्स यांना अधिक ग्राहक मिळतात. पर्यटनाला चालना देणे हे महाबळेश्वरच्या विकासासाठी आवश्यक आहे, ज्यामुळे परिसरातील आर्थिक विकास होईल आणि स्थानिक लोकांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल. त्यामुळे, हा पर्याय बरोबर आहे. 65 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 65. जगद्गुरू श्री संत तुकाराम महाराजांच्या 375 व्या बीज सोहळ्या निमित्त कोणत्या ठिकाणी त्यांच्या सर्वात मोठ्या पगडीचे अनावरण करण्यात आले, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याचा गौरव केला जाईल? A) पंढरपूर, जिथे विठ्ठलाचे प्रसिद्ध मंदिर आहे. B) शिरडी, जिथे साईबाबांचे प्रसिद्ध मंदिर आहे. C) देहू, जिथे जगद्गुरू संत तुकाराम महाराजांचे मुख्य मंदिर आहे आणि हा सोहळा उत्साहात पार पडला. D) आळंदी, जिथे संत ज्ञानेश्वर महाराजांची समाधी आहे. जगद्गुरू श्री संत तुकाराम महाराजांच्या 375 व्या बीज सोहळ्या निमित्त देहू येथे त्यांच्या सर्वात मोठ्या पगडीचे अनावरण करण्यात आले. हे उत्तर बरोबर आहे कारण देहू ही संत तुकाराम महाराजांची जन्मभूमी आहे आणि येथे त्यांच्या मुख्य मंदिराचे स्थान आहे. या ठिकाणी पार पडलेल्या सोहळ्यात संत तुकारामांच्या कार्याचा गौरव करण्यात आला, ज्यामुळे त्यांच्या भक्तांमध्ये विशेष उत्साह आणि आनंद दिसून आला. देहूच्या सांस्कृतिक महत्त्वामुळे या कार्यक्रमाला भव्य स्वरूप प्राप्त झाले. इतर पर्याय अशा ठिकाणांचे आहेत जिथे वेगवेगळे संत आहेत, पण तुकाराम महाराजांच्या संदर्भात देहू हे सर्वात महत्त्वाचे स्थान आहे. 66 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 66. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे? अ) महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव 2 ते 4 मे 2025 या कालावधीत आयोजित करण्यात आला. ब) महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळासाठी 200 कोटी रुपयांचे भाग भांडवल देण्यात आले. A) केवळ अ B) दोन्ही C) केवळ ब D) एकही नाही महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव 2 ते 4 मे 2025 या कालावधीत आयोजित करण्यात आला आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. हा महोत्सव महाबळेश्वरच्या नैसर्गिक सौंदर्याला वर्धित करण्यासाठी आणि स्थानिक पर्यटनाला चालना देण्यासाठी आयोजित केला जात आहे. यामध्ये विविध सांस्कृतिक, क्रीडा आणि शिल्प कला कार्यक्रमांचा समावेश असेल, ज्यामुळे पर्यटकीय आकर्षण वाढेल. दुसरा पर्याय, महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळासाठी 200 कोटी रुपयांचे भाग भांडवल देण्यात आले असल्यास, तो चुकीचा आहे, कारण सायबर सुरक्षा संबंधित योजनांचा तपशील आणि निधी उपलब्ध असल्यास याबाबत अद्ययावत माहिती नाही. त्यामुळे, केवळ अ हा पर्याय योग्य आहे. 67 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 67. 22 व 23 मार्च 2025 दरम्यान अखिल भारतीय मराठी संत साहित्य संमेलन कोणत्या ठिकाणी पार पडले? A) देहू B) आळंदी C) पंढरपूर D) शिर्डी 22 व 23 मार्च 2025 दरम्यान अखिल भारतीय मराठी संत साहित्य संमेलन शिर्डीत पार पडले, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. शिर्डी हे साईबाबांचे प्रसिद्ध तीर्थस्थान आहे आणि येथे संत साहित्याचे महत्त्व खूप आहे. या संमेलनात संत साहित्य, भक्ति आणि सामाजिक परिवर्तनावर चर्चा करण्यात आली. शिर्डीचा ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्वामुळे संमेलनाचे आयोजन येथे करण्यात आले, ज्यामुळे अनेक साहित्यिक, विचारवंत, आणि भक्त यांना एकत्र येण्याची संधी मिळाली. या ठिकाणी संतांच्या विचारांची गूढता आणि त्यांच्या कार्याची महत्त्वता अधोरेखित करण्यात आली, त्यामुळे शिर्डी हे स्थान योग्य ठरले. 68 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 68. बेलोरा विमानतळाचे उद्घाटन _______ शहरात झाले. A) सोलापूर B) अमरावती C) नागपूर D) औरंगाबाद बेलोरा विमानतळाचे उद्घाटन अमरावती शहरात झाले हे योग्य उत्तर आहे कारण या विमानतळाच्या उद्घाटनामुळे क्षेत्रातील वाहतूक सुविधा सुधारण्यास मोठा हातभार लागेल. अमरावतीसारख्या शहरात विमानतळाची उपलब्धता स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना देईल आणि प्रवाश्यांना व मालवाहतूक उद्योगाला नवीन संधी उपलब्ध करेल. यामुळे शहरी विकासासही गती मिळेल. इतर पर्याय नागपूर, औरंगाबाद आणि सोलापूर हे सर्व महत्त्वाचे शहर असले तरी या विशेष उद्घाटन संदर्भात अमरावती योग्य आहे. त्यामुळे आम्हाला नवे विमानतळ मिळाल्याने शेतकऱ्या, व्यापाऱ्यांना आणि सामान्य नागरिकांना अधिक लाभ होईल, ज्यामुळे अमरावतीच्या विकासाला एक नवा आयाम मिळेल. 69 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 69. महाराष्ट्र राज्य मंत्रिमंडळाने 22 एप्रिल 2025 पासून कोणत्या व्यवसायाला कृषीचा दर्जा देण्याचा निर्णय घेतला? A) कुक्कुटपालन. B) मत्स्यव्यवसाय. C) दुग्धव्यवसाय. D) मधुमक्षिकापालन. महाराष्ट्र राज्य मंत्रिमंडळाने 22 एप्रिल 2025 पासून दुग्धव्यवसायाला कृषीचा दर्जा देण्याचा निर्णय घेतला. हे उत्तर बरोबर आहे कारण दुग्धव्यवसायाचे कृषी उत्पादनासंबंधी महत्वाचे स्थान आहे आणि यामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक लाभ मिळण्याची शक्यता आहे. कृषीचा दर्जा मिळाल्यामुळे दुग्धव्यवसायात विविध सरकारी योजना आणि अनुदानांच्या लाभाचा उपयोग होईल, ज्यामुळे या क्षेत्रात सुधारणा होईल. दुग्धव्यवसायाला कृषीचा दर्जा देणे हे शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी महत्त्वाचे आहे, कारण यामुळे उत्पादन वाढवण्यास मदत मिळेल. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यांना या निर्णयात समाविष्ट केले गेलेले नाही. 70 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 70. DRDO ने विकसित केलेली नवीन रडार प्रणाली म्हणजे _______. A) RAJENDRA B) UTTAM AESA C) INDRA-II D) ARUDHRA DRDO ने विकसित केलेली नवीन रडार प्रणाली म्हणजे UTTAM AESA, जे अत्याधुनिक तंत्रज्ञानावर आधारित आहे. UTTAM AESA रडार प्रणाली ही भारताची स्वदेशी निर्मिती आहे आणि ती वायुसेनेच्या विविध आवश्यकतांसाठी विकसित केलेली आहे. या प्रणालीचा मुख्य उपयोग म्हणजे हवाई लक्ष्यांची अद्ययावत पद्धतीने ओळख करणे, ट्रॅक करणे आणि त्यावर काम करणे. UTTAM AESA रडार प्रणाली सक्षम आणि विश्वासार्ह माहिती प्रदान करते, ज्यामुळे योध्द्यांना अधिक प्रभावीपणे कार्य करण्यास मदत मिळते. त्यामुळे, या प्रणालीच्या यशामुळे भारताच्या संरक्षण क्षमतेत वाढ होईल. त्यामुळे UTTAM AESA हा पर्याय योग्य आहे. 71 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 71. आशियातील सर्वात मोठा संत्रा प्रक्रिया प्रकल्प, पतंजली मेगा फूड पार्क, कोणत्या शहरात आहे? A) पुणे. B) दिल्ली. C) नागपूर. D) मुंबई. पतंजली मेगा फूड पार्क, जो आशियातील सर्वात मोठा संत्रा प्रक्रिया प्रकल्प आहे, नागपूरमध्ये स्थित आहे. हा प्रकल्प खाद्य प्रक्रिया उद्योगात महत्त्वाची भूमिका बजावतो आणि स्थानिक शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनांचे मूल्य वाढवण्यास मदत करतो. नागपूरच्या भौगोलिक स्थानामुळे या प्रकल्पाला उत्पादन, प्रक्रिया आणि वितरण यामध्ये सहूलत आहे. यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेत सुधारणा होत असून, रोजगार संधीही उपलब्ध होतात. त्यामुळे, नागपूर हे शहर या प्रकल्पासाठी सर्वात योग्य ठिकाण आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक लाभ मिळतो आणि एकूणच खाद्य प्रक्रिया उद्योगाला चालना मिळते. 72 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 72. अमरावती येथील बेलोरा विमानतळावरून प्रवासी विमानसेवेचे उद्घाटन कोणाच्या हस्ते करण्यात आले? A) देवेंद्र फडणवीस B) अजित पवार C) एकनाथ शिंदे D) उद्धव ठाकरे अमरावती येथील बेलोरा विमानतळावरून प्रवासी विमानसेवेचे उद्घाटन देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते करण्यात आले आहे, त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे. देवेंद्र फडणवीस हे महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री असल्यामुळे त्यांचे उद्घाटन हे महत्त्वाचे मानले जाते. त्यांनी या उद्घाटनास हजेरी लावून प्रवासी विमानसेवेच्या सुरुवातीसाठी आवश्यक असलेल्या सुविधांवर आणि विकासावर चर्चा केली. या विमानसेवेच्या सुरुवातीमुळे अमरावती आणि आसपासच्या भागातील प्रवासी आणि व्यापारासाठी मोठ्या प्रमाणावर फायदा होईल, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्था आणि विकासाला चालना मिळेल. त्यामुळे 'देवेंद्र फडणवीस' हा पर्याय बरोबर आहे. 73 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 73. 'Statue of Oneness' उभारण्यात आलेली ठिकाण कोणती? A) पंढरपूर B) उज्जैन C) नाशिक D) वाराणसी 'Statue of Oneness' उज्जैन येथे उभारण्यात आलेली आहे, कारण ही मूळतः संत रविदासांच्या जीवनावरील आदर्श व्यक्तिमत्वाचे प्रतीक आहे. उज्जैन हे ऐतिहासिक आणि धार्मिक स्थळ असल्याने येथे अशा प्रकारच्या स्मारकाची उभारणी करण्याचा निर्णय घेतला गेला. संत रविदासांनी समाजातील असमानता विरुद्ध लढा दिला आणि त्यांच्या विचारांनी अनेकांना प्रेरित केले आहे. या स्मारकामुळे त्यांच्या विचारांचा प्रसार आणि समाजामध्ये एकतेचा संदेश पोचविण्यात मदत होईल. त्यामुळे, उज्जैन हा पर्याय बरोबर आहे, कारण येथे उभा केलेला 'Statue of Oneness' संपूर्ण समाजाला एकत्र आणण्याचा प्रयत्न दर्शवतो. 74 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 74. महाराष्ट्र शासनाने सिंगापूरच्या धर्तीवर कोणते केंद्र उभारण्याचे ठरवले आहे, ज्यामुळे युवकांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर रोजगाराच्या संधी मिळतील? A) भाषा आणि संस्कृती संवर्धन केंद्र B) आंतरराष्ट्रीय व्यापार केंद्र C) जागतिक कौशल्य विकास केंद्र D) तंत्रज्ञान संशोधन केंद्र महाराष्ट्र शासनाने सिंगापूरच्या धर्तीवर जागतिक कौशल्य विकास केंद्र उभारण्याचे ठरवले आहे, ज्यामुळे युवकांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर रोजगाराच्या संधी मिळतील. हा केंद्र विशेषतः युवकांच्या कौशल्य विकासावर लक्ष केंद्रित करेल, जेणेकरून ते जागतिक बाजारपेठेत स्पर्धात्मक राहू शकतील. जागतिक कौशल्य विकास केंद्राच्या माध्यमातून युवा पिढीला विविध तंत्रज्ञान, व्यावसायिक कौशल्ये आणि इंग्रजी भाषेतील कौशल्ये शिकवली जातील, ज्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर रोजगार मिळवण्यास मदत होईल. या उपक्रमामुळे युवकांच्या करिअरसाठी मोठा आधार मिळेल आणि आर्थिक विकासाला चालना मिळेल. त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. 75 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 75. मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनलचे उद्घाटन कोणत्या वर्षी झाले? A) 2022 B) 2025 C) 2023 D) 2024 मुंबई आंतरराष्ट्रीय क्रूझ टर्मिनलचे उद्घाटन 2025 मध्ये होणार आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या क्रूझ टर्मिनलचा उद्देश मुंबईच्या पर्यटनाला एक नवा आयाम देणे आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मुंबईच्या क्रूझ पर्यटनाची वाढ करणे आहे. या प्रकल्पामुळे मुंबई एक प्रमुख क्रूझ गंतव्यस्थान म्हणून विकसित होईल, जेथून पर्यटकांना भारताच्या सांस्कृतिक वारशाचा अनुभव घेता येईल. यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेतही सकारात्मक योगदान होईल. 2025 च्या उद्घाटनामुळे पर्यटन क्षेत्रात मोठी वाढ होण्याची शक्यता आहे, तसेच स्थानिक व्यवसायांना आणि नोकरीच्या संधींना चालना मिळेल. 76 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 76. रेल्वे कौशल्य विकास योजना ही _______ मंत्रालयाच्या अंतर्गत येते. A) ग्रामविकास B) माहिती व प्रसारण C) रेल्वे D) श्रम रेल्वे कौशल्य विकास योजना रेल्वे मंत्रालयाच्या अंतर्गत येते. या योजनेचा उद्देश भारतीय रेल्वेच्या क्षेत्रात कौशल्य विकासाला प्रोत्साहन देणे आहे. यामध्ये तरुणांना रेल्वे क्षेत्रातील विविध तांत्रिक कौशल्ये शिकवली जातात, ज्यामुळे त्यांना रोजगाराच्या अधिक संधी उपलब्ध होतात. तसेच, या योजनेद्वारे रेल्वेच्या कार्यक्षमतेत सुधारणा करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या कौशल्यांच्या विकासावर लक्ष केंद्रित केले जाते. रेल्वे मंत्रालयाने या योजनेला महत्त्व दिले असून, त्यामुळे भारतीय रेल्वेच्या सेवांचा दर्जा वाढविण्यात मदत होईल. यामुळे देशातील तरुणांना रोजगार मिळविण्यात मदत होईल आणि त्यांचे कौशल्य वाढविण्यात योगदान देईल. 77 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 77. राज्यातील शालेय स्तरावरील समित्यांची संख्या कमी करून किती समित्या ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे, ज्यामुळे प्रशासकीय सुसूत्रता येईल? A) आता एकूण 4 समित्या असतील, ज्यात शालेय व्यवस्थापन समिती, विद्यार्थी सुविधा समिती, सखी सावित्री समिती आणि महिला तक्रार निवारण समिती असतील. B) आता एकूण 3 समित्या असतील, ज्यात पालक-शिक्षक संघ, शालेय विकास समिती आणि गुणवत्ता नियंत्रण समिती असेल. C) आता एकूण 6 समित्या असतील, ज्यात आरोग्य समिती, स्वच्छता समिती,Mid-day Meal समिती आणि ग्रंथालय समितीचा समावेश असेल. D) आता एकूण 5 समित्या असतील, ज्यात शिक्षण समिती, क्रीडा समिती आणि सांस्कृतिक समितीचा समावेश असेल. राज्यातील शालेय स्तरावरील समित्यांची संख्या कमी करून आता एकूण 4 समित्या असतील, ज्यात शालेय व्यवस्थापन समिती, विद्यार्थी सुविधा समिती, सखी सावित्री समिती आणि महिला तक्रार निवारण समितीचा समावेश आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण या समित्या शाळेतील व्यवस्थापन, विद्यार्थ्यांच्या सुविधांचा विचार, महिलांच्या समस्यांचे निवारण आणि सामाजिक समावेशकतेसाठी कार्यरत असणार आहेत. यामुळे प्रशासकीय सुसूत्रता साधून शालेय व्यवस्थापनात एकसूत्रता येईल आणि शाळांमध्ये कार्यक्षमतेत सुधारणा होईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या समित्यांचा समावेश या निर्णयात केलेला नाही, त्यामुळे ते चुकीचे आहेत. 78 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 78. Rail Kaushal Vikas Yojana अंतर्गत एकूण _______ विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले जाणार आहे. A) 75000 B) 50000 C) 100000 D) 25000 Rail Kaushal Vikas Yojana अंतर्गत एकूण 50000 विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले जाणार आहे, कारण या योजनेचा उद्देश रेल्वे क्षेत्रात कौशल्य विकास करणे आहे. या योजनेद्वारे विद्यार्थ्यांना रेल्वे संबंधित विविध कौशल्ये शिकवली जातील, जेणेकरून त्यांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध होतील. 50000 विद्यार्थ्यांचे प्रशिक्षण हे एक महत्वाचे टोक आहे, जे कौशल्य विकासाच्या दिशेने एक मोठा पाऊल आहे. यामुळे युवकांना रोजगारासाठी आवश्यक त्या कौशल्यांची प्राप्ती होईल आणि रेल्वे क्षेत्रात कार्यरत होण्यासाठीची तयारी करावी लागेल. त्यामुळे, 50000 हा पर्याय बरोबर आहे, कारण योजनेच्या उद्देशानुसार हेच अपेक्षित आहे. 79 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 79. रिलायन्स समूहाचे अनंत अंबानी यांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्रात 'वनतारा' धर्तीवर कोणते केंद्र निर्माण केले जाणार आहे? A) नक्षत्रवन B) वनराई C) सृष्टितारा D) सूर्यतारा रिलायन्स समूहाचे अनंत अंबानी यांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्रात 'वनतारा' धर्तीवर निर्माण करण्यात येणारे केंद्र 'सूर्यतारा' आहे. या केंद्राचे उद्दिष्ट शाश्वत विकास आणि पर्यावरण संवर्धन आहे, ज्यामध्ये जैवविविधतेच्या संवर्धनाबरोबरच शाश्वत शेतकरी आणि पर्यावरण अनुकूल तंत्रज्ञानावर लक्ष केंद्रित केले जाईल. 'सूर्यतारा' हे नाव सूर्याशी संबंधित असून, ते ऊर्जा उत्पादन आणि नवीकरणीय स्रोतांचा उपयोग करण्यास प्रोत्साहन देते. त्यामुळे 'सूर्यतारा' हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो या केंद्राच्या ध्येय आणि उपक्रमांना सुसंगत आहे, तसेच यामध्ये शाश्वततेचे महत्त्व अधोरेखित केले जाते. 80 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 80. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे उभारण्यात येणाऱ्या देशातील पहिल्या सहा पदरी बोगद्याची लांबी किती आहे, आणि त्याचे उद्घाटन कधी होणार आहे, ज्यामुळे वाहतूक अधिक सुलभ होईल? A) 6.5 किलोमीटर लांबीचा बोगदा, 10 मे 2025 रोजी उद्घाटन. B) 8.2 किलोमीटर लांबीचा बोगदा, 1 जून 2025 रोजी उद्घाटन. C) 7.8 किलोमीटर लांबीचा बोगदा, 1 मे 2025 रोजी उद्घाटन. D) 5.8 किलोमीटर लांबीचा बोगदा, 15 मे 2025 रोजी उद्घाटन. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे उभारण्यात येणारा 7.8 किलोमीटर लांबीचा बोगदा हा देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा आहे. या बोगद्याचे उद्घाटन 1 मे 2025 रोजी होणार आहे, ज्यामुळे वाहतूक अधिक सुलभ होईल. या बोगद्याच्या बांधकामामुळे प्रवासाची वेळ कमी होणार आहे आणि वाहतुकीच्या गोंधळ कमी होईल, त्यामुळे या प्रकल्पाला महत्त्वपूर्ण स्थान प्राप्त होणार आहे. बोगद्यातील सहा पदरी रचना वाहतुकीची कार्यक्षमता वाढवेल आणि मुंबई आणि नागपूर यांच्यातील संपर्क अधिक सुलभ करेल. त्यामुळे, या माहितीच्या आधारे बरोबर पर्याय योग्य ठरतो. 81 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 81. महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळ स्थापन करण्याचा राज्य सरकारचा निर्णय का महत्त्वाचा आहे आणि ते सायबर गुन्हेगारीला आळा घालण्यासाठी कसे काम करेल? A) महामंडळ फक्त सायबर गुन्हेगारांना पकडेल आणि त्यांना शिक्षा देईल. B) महामंडळ सायबर गुन्हे रोखण्यासाठी तंत्रज्ञान विकसित करेल, लोकांना प्रशिक्षण देईल आणि गुन्हेगारांवर कठोर कारवाई करेल. C) महामंडळ सायबर गुन्ह्यांची माहिती जमा करेल आणि लोकांना त्याबद्दल जागरूक करेल. D) महामंडळ फक्त बँका आणि मोठ्या कंपन्यांचे सायबर गुन्ह्यांपासून संरक्षण करेल. महाराष्ट्र सायबर गुन्हे सुरक्षा महामंडळ स्थापन करण्याचा राज्य सरकारचा निर्णय महत्त्वाचा आहे कारण यामुळे सायबर गुन्हेगारीला प्रभावीपणे आळा घालता येईल. बरोबर पर्याय 'महामंडळ सायबर गुन्हे रोखण्यासाठी तंत्रज्ञान विकसित करेल, लोकांना प्रशिक्षण देईल आणि गुन्हेगारांवर कठोर कारवाई करेल' आहे, कारण या उपाययोजनांच्या माध्यमातून सायबर सुरक्षेच्या क्षेत्रात जागरूकता वाढवली जाईल आणि तंत्रज्ञानाच्या साहाय्याने गुन्हेगारीचा दर कमी होईल. यामुळे नागरिकांना सुरक्षितता मिळेल, तसेच सायबर गुन्हेगारांना पकडण्यात मदत होईल. एकत्रितपणे, या उपक्रमामुळे सायबर गुन्हेगारी कमी करणे आणि समाजात तंत्रज्ञानाबाबत जागरूकता वाढवणे हे उद्दिष्ट साधता येईल. 82 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 82. महाराष्ट्र सरकार स्वतंत्र विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालय स्थापन करणार आहे, ह्या मंत्रालयाचा उद्देश काय आहे? A) संशोधन संस्था आणि विद्यापीठांना मदत करणे, तसेच समाजोपयोगी संशोधन प्रकल्पांना प्रोत्साहन देणे. B) राज्यात वैद्यकीय संशोधन वाढवणे. C) राज्यात फक्त विज्ञान शिक्षण सुधारणे. D) राज्यात नवीन तंत्रज्ञान विकसित करणे. महाराष्ट्र सरकारने स्थापन केलेले स्वतंत्र विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालयाचे मुख्य उद्देश म्हणजे संशोधन संस्था आणि विद्यापीठांना मदत करणे, तसेच समाजोपयोगी संशोधन प्रकल्पांना प्रोत्साहन देणे. हे मंत्रालय नवीन तंत्रज्ञानाच्या विकासासाठी आवश्यक असलेल्या संसाधनांची उपलब्धता सुनिश्चित करेल आणि संशोधन प्रक्रियेला गती देईल. यामुळे, शैक्षणिक संस्था आणि संशोधन केंद्रांमधील सहकार्य वाढेल, जो समाजाच्या गरजांना अनुरूप असेल. मंत्रालयाच्या माध्यमातून प्राप्त होणारी मदत आणि प्रोत्साहन हे वैज्ञानिक आणि तांत्रिक प्रगतीसाठी महत्त्वाचे ठरतील. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो मंत्रालयाच्या सर्वसमावेशक उद्देशांचे प्रतिनिधित्व करतो. 83 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 83. 'Statue of Oneness' कोणत्या संताच्या सन्मानार्थ उभारण्यात आली आहे? A) संत एकनाथ B) संत ज्ञानेश्वर C) संत नामदेव D) संत तुकाराम 'Statue of Oneness' संत एकनाथ यांच्या सन्मानार्थ उभारण्यात आली आहे, कारण संत एकनाथ हे मराठी संतपंथातील एक महत्त्वाचे व्यक्तिमत्त्व आहेत. त्यांनी भक्तिसंप्रदायाला एक नवा रंग दिला आणि त्यांच्या उपदेशांनी समाजातील विविध स्तरांमध्ये धार्मिकता आणि मानवतेचा संदेश पसरविला. संत एकनाथांचे कार्य आणि लेखन मराठी साहित्यात महत्त्वपूर्ण स्थान राखतात, त्यामुळे त्यांच्या स्मृतीसाठी 'Statue of Oneness' उभारणे एक प्रकारचा आदर आणि श्रद्धा व्यक्त करण्याचा एक मार्ग आहे. या प्रकल्पाची कल्पना समाजातील एकतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी करण्यात आली आहे, ज्यामुळे संत एकनाथांच्या तत्त्वज्ञानाचा प्रसार टिकवला जाईल आणि लोकांना त्यांच्या शिकवणीकडे आकर्षित केले जाईल. 84 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 84. _______ राज्यात ‘Statue of Oneness’ उभारण्यात आले आहे. A) मध्यप्रदेश B) महाराष्ट्र C) उत्तरप्रदेश D) गुजरात 'Statue of Oneness' मध्यप्रदेश राज्यात उभारण्यात आले आहे, हे बरोबर आहे. हे स्मारक भारतीय समाजवादी विचारक, आचार्य कृपलानी यांच्या आदर्शांना समर्पित आहे. या स्मारकामुळे मध्यप्रदेशातील सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक महत्त्व वाढेल, तसेच पर्यटनाला चालना मिळेल. आचार्य कृपलानी यांच्या विचारधारेचा प्रसार करणे आणि त्यांच्या योगदानाची ओळख करून देणे हा या स्मारकाचा उद्देश आहे. इतर पर्यायांच्या संदर्भात, गुजरात, महाराष्ट्र आणि उत्तरप्रदेश या राज्यांमध्ये 'Statue of Oneness' या नावाने कोणतेही स्मारक उभारलेले नाही, त्यामुळे ते पर्याय योग्य नाहीत. यामुळे मध्यप्रदेश राज्यातील या स्मारकाचे महत्त्व अधिक स्पष्ट होते. 85 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 85. 'Namo Drone Didi' योजना सर्वप्रथम कोणत्या राज्यात लागू करण्यात आली? A) मध्य प्रदेश B) गुजरात C) महाराष्ट्र D) उत्तर प्रदेश 'Namo Drone Didi' योजना सर्वप्रथम मध्य प्रदेश राज्यात लागू करण्यात आली आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या योजनेचा उद्देश महिलांना ड्रोन तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात सक्षम करणे आणि त्यांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करणे आहे. मध्य प्रदेशच्या सरकारने हा उपक्रम सुरू करून ग्रामीण भागातील महिलांना आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून सशक्त करण्याचा प्रयत्न केला आहे. यामुळे महिलांचे कौशल्य व ज्ञान वाढीस लागणार असून, त्यांना आर्थिकदृष्टीने सक्षम बनविण्यात मदत होईल. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या राज्यांमध्ये या योजनेची सुरुवात झालेली नाही, त्यामुळे "मध्य प्रदेश" हा पर्याय योग्य ठरतो. 86 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 86. अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उद्देश कोणत्या दोन राज्यांमधील सांस्कृतिक ऋणानुबंध समृद्ध करणे आहे? A) महाराष्ट्र आणि काश्मीर B) महाराष्ट्र आणि पंजाब C) महाराष्ट्र आणि गुजरात D) महाराष्ट्र आणि केरळ अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उद्देश महाराष्ट्र आणि काश्मीर या दोन राज्यांमधील सांस्कृतिक ऋणानुबंध समृद्ध करणे आहे. या प्रकल्पाद्वारे दोन्ही राज्यांमधील सांस्कृतिक, साहित्यिक आणि ऐतिहासिक आदानप्रदान वाढवण्यावर लक्ष केंद्रित केले गेले आहे. महाराष्ट्र आणि काश्मीर यांची सांस्कृतिक विविधता आणि समृद्ध परंपरा एकत्रित करून एक अद्वितीय अनुभव निर्माण करणे हा या गावाचा मुख्य उद्देश आहे. यामुळे स्थानिक साहित्यिकांना आणि कलाकारांना एकत्र येण्याची संधी मिळेल, तसेच वाचनाची आणि ज्ञानाची महत्त्वपूर्णता वाढवता येईल. त्यामुळे, महाराष्ट्र आणि काश्मीर हा पर्याय योग्य आहे. 87 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 87. महाराष्ट्र शासनाने 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन' योजना कधीपासून सुरू केली, ज्यामुळे मालमत्ता नोंदणी प्रक्रिया सुलभ होईल? A) 1 जून 2025 पासून, ज्यामध्ये सर्व जिल्ह्यांमध्ये एकाच वेळी नोंदणी सुरू होईल. B) 1 एप्रिल 2025 पासून, ज्यामध्ये फक्तSelected शहरांमध्ये नोंदणी सुरू होईल. C) 1 जानेवारी 2026 पासून, ज्यामध्ये ऑनलाइन नोंदणी अनिवार्य असेल. D) 1 मे 2025 पासून, ज्यामध्ये प्रत्येक जिल्ह्यातील दुय्यम निबंधक कार्यालयात नोंदणी करता येईल. महाराष्ट्र शासनाने 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन' योजना 1 मे 2025 पासून सुरू केली, ज्यामुळे प्रत्येक जिल्ह्यातील दुय्यम निबंधक कार्यालयात मालमत्ता नोंदणी प्रक्रिया सुलभ होईल हे बरोबर आहे. या योजनेमुळे नागरिकांना मालमत्ता नोंदणीसाठी वेगवेगळ्या ठिकाणी जाण्याची गरज भासणार नाही, त्यामुळे वेळ आणि श्रम वाचतील. यामुळे नोंदणी प्रक्रिया अधिक पारदर्शक व जलद होईल, ज्यामुळे नागरिकांचे अनुभव सुधारतील. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या तारखा व योजना यामध्ये नोंदणी प्रक्रिया सुलभ करण्यात येणाऱ्या सुधारणा स्पष्टपणे नाहीत, त्यामुळे त्या पर्यायांची अचूकता कमी आहे. 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन' योजनेचा उद्देश नागरिकांना अधिक सुलभता प्रदान करणे आहे. 88 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 88. महाराष्ट्र राज्याला लवकरच स्वतंत्र विज्ञान-तंत्रज्ञान मंत्रालय मिळणार आहे, या मंत्रालयाच्या स्थापनेची घोषणा कोणी केली? A) देवेंद्र फडणवीस B) अजित पवार C) एकनाथ शिंदे D) उद्धव ठाकरे महाराष्ट्र राज्याला स्वतंत्र विज्ञान-तंत्रज्ञान मंत्रालय मिळणार असल्याची घोषणा देवेंद्र फडणवीस यांनी केली आहे. यामुळे राज्यातील विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाची वाढ झपाट्याने होईल आणि नवोदित तंत्रज्ञान क्षेत्राला अधिक प्रोत्साहन मिळेल. हे मंत्रालय स्थापनेच्या माध्यमातून, तंत्रज्ञानाच्या संशोधनात आणि विकासात गती येईल, ज्यामुळे विविध क्षेत्रांमध्ये नवीन नाविन्य आणि प्रगती साधता येईल. हे मंत्रालय महाराष्ट्रातील तरुणांना अधिक संधी उपलब्ध करणार असून, त्यामुळे राज्याच्या आर्थिक विकासासोबतच विज्ञान व तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रातही महत्त्वाची भर घालेल. त्यामुळे, देवेंद्र फडणवीस यांचा हा निर्णय राज्यासाठी महत्त्वाचा आहे. 89 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 89. पुढील जोड्या योग्य जुळवा: अ) 'Namo Drone Didi' - महिला सशक्तीकरण ब) 'Project Akashdeep' - उच्च उंची रडार A) अ व ब दोन्ही B) फक्त ब C) फक्त अ D) एकही नाही 'Namo Drone Didi' हा कार्यक्रम महिला सशक्तीकरणाच्या उद्देशाने कार्यरत आहे, ज्यामुळे महिलांना ड्रोन तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून स्वावलंबी बनवण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. यामुळे महिलांना नवे कौशल्य शिकण्यास आणि त्यांच्या सामर्थ्याला वाव देण्यासाठी उत्तम संधी उपलब्ध होते. दुसरीकडे, 'Project Akashdeep' उच्च उंची रडार प्रणालीसाठी एक महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प आहे, जो सुरक्षा आणि संरक्षण क्षेत्रात सुधारणा करण्यास मदत करतो. या दोन्ही प्रकल्पांचा उद्देश समाजात व्यापक सुधारणा आणि प्रगती साधण्यासाठी आहे. त्यामुळे 'अ व ब दोन्ही' हा पर्याय योग्य आहे, कारण दोन्ही प्रकल्पांचे उद्दिष्ट विविध क्षेत्रांमध्ये सकारात्मक बदल घडवणे आहे. 90 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 90. 'स्वराज्य महोत्सव' महाराष्ट्रात कोणत्या दिवशी साजरा करण्यात येतो? A) 15 ऑगस्ट B) 6 जून C) 1 मे D) 19 फेब्रुवारी 'स्वराज्य महोत्सव' महाराष्ट्रात 6 जून रोजी साजरा करण्यात येतो. हा दिवस महाराष्ट्राच्या स्वतंत्रतेच्या इतिहासात महत्त्वाचा असलेला आहे, कारण त्यादिवशी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी स्वराज्याची स्थापना केली होती. या महोत्सवाद्वारे मराठी संस्कृती, इतिहास आणि तिथीची स्मृती जागृत केली जाते, तसेच शिवाजी महाराजांच्या कार्याचा गौरव केला जातो. विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम, नृत्य, संगीत आणि शैक्षणिक उपक्रम यांचा समावेश या महोत्सवात असतो, ज्यामुळे लोकांमध्ये ऐतिहासिक जाणीव जागृत होते. त्यामुळे, 6 जून हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो स्वराज्य महोत्सवाच्या साजऱ्याचा बरोबर दिवस दर्शवतो. 91 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 91. राज्याच्या देदिप्यमान संस्कृतीचा वारसा सांगणारे वस्तुसंग्रहालय आणि सांस्कृतिक केंद्र मुंबईतील कोणत्या संकुलात (BKC) उभारले जाणार आहे? A) कफ परेड B) वांद्रे-कुर्ला संकुल C) वरळी सी-फेस D) नरिमन पॉइंट वांद्रे-कुर्ला संकुलात राज्याच्या देदिप्यमान संस्कृतीचा वारसा सांगणारे वस्तुसंग्रहालय आणि सांस्कृतिक केंद्र उभारले जाणार आहे हे बरोबर आहे. वांद्रे-कुर्ला संकुल हे मुंबईतील एक प्रमुख व्यावसायिक आणि सांस्कृतिक केंद्र आहे, जिथे अनेक महत्त्वाचे प्रकल्प आणि इव्हेंट्स आयोजित केले जातात. या परिसरात वस्तुसंग्रहालय उभारल्याने स्थानिक संस्कृती, कला आणि इतिहासाचा प्रचार होईल, तसेच नागरिकांना आणि पर्यटकांना एक अद्वितीय अनुभव प्राप्त होईल. या प्रकल्पामुळे मुंबईच्या सांस्कृतिक समृद्धीला वाढविण्यात मदत होईल. वरळी सी-फेस, नरिमन पॉइंट आणि कफ परेड हे पर्याय असले तरी, वांद्रे-कुर्ला संकुल हे स्थान या प्रकल्पासाठी योग्य ठरले आहे. 92 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 92. आशियातील सर्वात मोठा संत्रा प्रक्रिया प्रकल्प असलेल्या पतंजलीच्या मेगा फूड कम हर्बल पार्कचे उद्घाटन 9 मार्च 2025 रोजी कोणत्या ठिकाणी करण्यात आले? A) मिहान (नागपूर) B) जळगाव C) बुटीबोरी D) अमरावती पतंजलीच्या मेगा फूड कम हर्बल पार्कचे उद्घाटन 9 मार्च 2025 रोजी मिहान (नागपूर) येथे करण्यात आले आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. मिहान हा विशेष आर्थिक क्षेत्र (SEZ) असून, येथे मोठ्या प्रमाणावर औद्योगिक विकास आणि नवउद्यमशीलतेला वाव दिला जातो. पतंजलीच्या या प्रकल्पामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळणार असून, शेतकऱ्यांना संत्रा आणि अन्य कृषि उत्पादनांच्या प्रक्रियेसाठी एक नवा बाजार उपलब्ध होईल. या प्रकल्पाच्या माध्यमातून रोजगाराच्या संधीही वाढणार आहेत, ज्यामुळे स्थानिक लोकांचा विकास होईल. त्यामुळे मिहान (नागपूर) हाच बरोबर पर्याय आहे. 93 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 93. खरीप हंगामापासून कोणत्या राज्यात कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करण्यात येणार आहे? A) महाराष्ट्र B) उत्तर प्रदेश C) कर्नाटक D) गुजरात खरीप हंगामापासून कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर महाराष्ट्र राज्यात करण्यात येणार आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण महाराष्ट्र सरकारने कृषी क्षेत्रात सुधारणा करण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या उपक्रमातून शेतकऱ्यांना पिकांच्या उत्पादनात वाढ, पिकांचे योग्य व्यवस्थापन आणि बाजारात योग्य किंमत मिळवण्यास मदत होईल. यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक माहिती आणि विश्लेषणात्मक क्षमता प्राप्त होईल, ज्यामुळे त्यांचा आर्थिक स्थितीत सुधारणा होईल. इतर पर्यायांमध्ये अशा कोणत्याही विशेष उपक्रमाची माहिती नाही, ज्यामुळे महाराष्ट्र हा योग्य पर्याय आहे. 94 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 94. महाराष्ट्र सरकारने कोणत्या क्षेत्रातील सुधारणेसाठी कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा (AI) वापर करण्याचा निर्णय घेतला आहे, ज्यामुळे ते देशातील पहिले राज्य ठरेल? A) शहरी विकास क्षेत्रात स्मार्ट शहरे विकसित करण्यासाठी B) शिक्षण क्षेत्रात विद्यार्थ्यांचे मूल्यांकन करण्यासाठी C) आरोग्य सेवा क्षेत्रात रोगांचे निदान अधिक अचूकपणे करण्यासाठी D) कृषी क्षेत्रात उत्पादन वाढवण्यासाठी आणि व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने कृषी क्षेत्रात उत्पादन वाढवण्यासाठी आणि व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा (AI) वापर करण्याचा निर्णय घेतला आहे, त्यामुळे ते देशातील पहिले राज्य ठरणार आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण कृषी क्षेत्रामध्ये AI चा वापर उत्पादन प्रक्रियेला अधिक कार्यक्षम बनवण्यासाठी, पिकांच्या आरोग्यावर लक्ष ठेवण्यासाठी आणि कृषकांना योग्य मार्गदर्शन करण्यासाठी केला जाईल. यामुळे शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात वाढ होईल आणि कृषी व्यवस्थापन अधिक प्रभावी बनेल. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण ते विविध क्षेत्रांमध्ये AI चा वापर दर्शवतात, पण महाराष्ट्र सरकारने घेतलेला निर्णय विशेषतः कृषी क्षेत्राशी संबंधित आहे, जेथे AI चा प्रभाव अधिक महत्त्वाचा असेल. 95 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 95. 'ईशा फाउंडेशन' द्वारा कोणता महत्त्वाचा प्रकल्प 2024 मध्ये लाँच करण्यात आला? A) Environment First B) Save Soil C) Cauvery Calling D) Yoga for Future 'Cauvery Calling' हा प्रकल्प ईशा फाउंडेशनने 2024 मध्ये लाँच केला आहे, जो कर्नाटकमधील कावेरी नदीच्या जलस्रोतांचे पुनरुज्जीवन करण्यावर केंद्रित आहे. या प्रकल्पाचा मुख्य उद्देश म्हणजे कावेरी नदीच्या धरणीतील जलसाठा वाढवणे आणि पर्यावरण संरक्षण करणे. या उपक्रमात स्थानिक शेतकऱ्यांना कृषी पद्धतीत सुधारणा करण्यासाठी मार्गदर्शन केले जाते, ज्यामुळे ते अधिक टिकाऊ शेती करू शकतात. 'Cauvery Calling' प्रकल्पामुळे नदीच्या पुनर्जिवनासह पर्यावरणीय संतुलन राखण्यास मदत होईल, जे दीर्घकालीन पर्यावरणीय स्वास्थ्यासाठी आवश्यक आहे. त्यामुळे हा प्रकल्प भारतीय पारिस्थितिकी तंत्रासाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे, आणि यामुळे हा उत्तर बरोबर आहे. 96 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 96. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे? अ) महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी अदिबा अनम अश्फाक अहमद आहेत. ब) राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय नागपूर येथे सुरू करण्यात आले आहे. A) दोन्ही B) केवळ ब C) एकही नाही D) केवळ अ अ) महाराष्ट्रातील पहिली महिला मुस्लीम IAS अधिकारी अदिबा अनम अश्फाक अहमद आहेत हे विधान योग्य आहे. अदिबा अनम यांनी आपल्या मेहनतीच्या जोरावर IAS परीक्षेत यश मिळवले आहे आणि त्यांच्या यशामुळे अनेक तरुण महिलांना प्रेरणा मिळाली आहे. यामुळे महिला सक्षीकरणाची दिशा स्पष्ट होते आणि समाजात सकारात्मक बदल घडवणारे उदाहरण समजले जाते. दुसऱ्या विधानानुसार, नागपूरमध्ये पहिले हवाई दल संग्रहालय सुरू करण्यात आले असल्याची माहिती सत्य असल्यास ते देखील महत्त्वाचे असले तरी, प्राथमिक प्रश्नाच्या दृष्टिकोनातून अ हे विधान अधिक महत्त्वाचे आहे, कारण ते एक ऐतिहासिक घटना दर्शवते. त्यामुळे, केवळ अ हे उत्तर योग्य आहे. 97 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 97. सातारा जिल्ह्यातील मांघर या गावाला 'मधाचे गाव' म्हणून ओळख मिळाली आहे, या पार्श्वभूमीवर आणखी 10 गावे निवडण्याची गरज काय आहे आणि या योजनेमुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेवर कसा परिणाम होईल? A) फक्त मध उत्पादन वाढवणे आणि ते निर्यात करणे, ज्यामुळे राज्याला आर्थिक लाभ होईल. B) गावांना पर्यटन स्थळे म्हणून विकसित करणे आणि त्यामुळे जास्त महसूल मिळवणे. C) शहरांमध्ये मध उपलब्ध करणे आणि त्याची किंमत कमी करणे. D) मधमाशी पालनाला प्रोत्साहन देणे, ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आणि कृषी पर्यटन विकसित करणे, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्था सुधारेल. मांघर या गावाला 'मधाचे गाव' म्हणून ओळख मिळाल्यानंतर मधमाशी पालनाला प्रोत्साहन देणे, ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आणि कृषी पर्यटन विकसित करणे हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. हा पर्याय योग्य आहे कारण यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला मोठा फायदा होईल. मध उत्पादनाच्या वाढीमुळे शेतकऱ्यांना अधिक लाभ मिळेल, तसेच कृषी पर्यटनामुळे पर्यटकांची आवक वाढेल, ज्यामुळे स्थानिक उद्योगांना चालना मिळेल. यामुळे रोजगार संधी निर्माण होतील आणि स्थानिक समुदायाचा आर्थिक विकास होईल. यामुळे एकूणच ग्रामीण जीवनमान सुधारेल आणि स्थानिक संसाधनांचा अधिक प्रभावी वापर होईल, ज्यामुळे दीर्घकालीन अर्थव्यवस्थेचा विकास साधता येईल. 98 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 98. वाढवण बंदरासाठी 5,700 कोटी रुपयांचे करार झाले आहेत. या बंदराचे महत्त्व काय आहे आणि ते डहाणू तालुक्यासाठी कसे फायदेशीर ठरू शकते? A) हे बंदर फक्त आयात-निर्यात वाढवेल आणि त्यामुळे सरकारला जास्त कर मिळेल. B) हे बंदर देशातील सर्वात मोठे बंदर ठरेल, ज्यामुळे व्यापार वाढेल, रोजगार निर्माण होतील आणि डहाणूच्या विकासाला चालना मिळेल. C) हे बंदर फक्त जहाजांना दुरुस्त करण्याची सोय देईल आणि त्यामुळे जास्त पैसे मिळतील. D) हे बंदर फक्त मोठे उद्योग सुरू करेल आणि त्यामुळे लोकांना नोकऱ्या मिळतील. वाढवण बंदराचे महत्त्व देशातील सर्वात मोठ्या बंदरांपैकी एक म्हणून समजले जाते, आणि हे बरोबर उत्तर आहे. या बंदरामुळे व्यावसायिक व्यापार वाढणार असून आयात-निर्यात प्रक्रियेत गती येईल, जे अर्थव्यवस्थेला सकारात्मक परिणाम करेल. या बंदरामुळे रोजगाराच्या संधींचा विकास होईल, ज्यामुळे स्थानिक लोकांना नोकऱ्या मिळतील आणि त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल. डहाणू तालुक्याच्या विकासाला या बंदरामुळे मोठा फायदा होईल, कारण स्थानिक उद्योगांना प्रोत्साहन मिळेल आणि संपूर्ण क्षेत्रातील आर्थिक क्रियाकलापांमध्ये वाढ होईल. यामुळे स्थानिक गुंतवणूक वाढेल, ज्यामुळे इतर विकासात्मक प्रकल्पांवरही सकारात्मक परिणाम होईल. त्यामुळे, हे बंदर स्थानिक आणि राष्ट्रीय स्तरावर विकासाची गती वाढवण्यास मदत करेल. 99 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 99. नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाच्या सुधारित खर्चाला मंजुरी मिळाली आहे. या प्रकल्पाचा उद्देश काय आहे आणि त्यामुळे स्थानिक शेतकऱ्यांना आणि परिसराला काय फायदे होतील? A) प्रकल्पातून फक्त मासेमारी करणे आणि जास्त पैसे कमवणे. B) प्रकल्पातून सिंचनाची सोय उपलब्ध करणे, पाण्याची समस्या कमी करणे आणि शेती उत्पादन वाढवणे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती सुधारेल. C) प्रकल्पातून फक्त वीज तयार करणे आणि ती शहरांना पुरवणे. D) प्रकल्पातून फक्त नवीन पर्यटन स्थळ तयार करणे आणि लोकांना आकर्षित करणे. नंदुरबार जिल्ह्यातील नागन मध्यम प्रकल्पाचा उद्देश सिंचनाची सोय उपलब्ध करणे, पाण्याची समस्या कमी करणे आणि शेती उत्पादन वाढवणे हा आहे. या प्रकल्पामुळे स्थानिक शेतकऱ्यांना नियमित पाणी मिळेल, ज्यामुळे त्यांचे शेती उत्पादन वाढेल. त्यामुळे त्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होईल आणि त्यांना अधिक उत्पादन मिळवता येईल, जे त्यांच्या जीवनमानासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या प्रकल्पामुळे पाण्याची अडचण कमी होईल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांची योग्य काळजी घेता येईल. या सर्व कारणांमुळे, प्रकल्पातून सिंचनाची सोय उपलब्ध करणे, पाण्याची समस्या कमी करणे आणि शेती उत्पादन वाढवणे हे फायदेशीर ठरते. 100 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 100. कोणत्या शहराने दररोज सरासरी 300 ते 350 किलो स्वच्छता कचरा हाताळत 100% स्वच्छता आणि जैव वैद्यकीय कचऱ्याचे पृथक्करण, संकलन आणि प्रक्रिया करण्याचे काम साध्य केले? A) पंढरपूर (जि. सोलापूर). B) देहू (जि. पुणे). C) शिर्डी (जि. अहमदनगर). D) कराड (जि. सातारा). कराड (जि. सातारा) शहराने दररोज सरासरी 300 ते 350 किलो स्वच्छता कचरा हाताळून 100% स्वच्छता आणि जैव वैद्यकीय कचऱ्याचे पृथक्करण, संकलन आणि प्रक्रिया करण्याचे काम साध्य केले आहे, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. कराडने स्वच्छता कार्यक्रमांमध्ये नाविन्य आणून आणि प्रभावी व्यवस्थापन प्रणाली तयार करून या कार्यात उल्लेखनीय यश मिळवले आहे. त्यांनी कचऱ्याच्या व्यवस्थापनामध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला आहे, ज्यामुळे स्वच्छता सुनिश्चित करण्यास मदत झाली आहे. इतर शहरांमध्ये स्वच्छता कचऱ्याच्या व्यवस्थापनाबाबत कार्य प्रगतीवर असले तरी, कराडने या क्षेत्रात उत्कृष्टता सिद्ध केली आहे, ज्यामुळे त्याला 100% स्वच्छतेचा दर्जा मिळाला आहे. 101 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 101. राज्यातील शालेय स्तरावरील समित्यांची संख्या कमी करून चार समित्या ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. या बदलाचा उद्देश काय आहे आणि शिक्षण प्रणालीवर त्याचा कसा परिणाम होईल? A) शाळांमध्ये जास्त सुरक्षा रक्षक नेमणे आणि विद्यार्थ्यांचे संरक्षण करणे. B) शालेय व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षम करणे, समन्वय सुधारणे आणि शिक्षणाच्या गुणवत्तेत वाढ करणे. C) विद्यार्थ्यांवर जास्त लक्ष ठेवणे आणि त्यांच्यासाठी नवीन योजना सुरू करणे. D) शिक्षकांवरील कामाचा ताण कमी करणे आणि त्यांना फक्त शिकवण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यास मदत करणे. शालेय स्तरावरील समित्यांची संख्या कमी करून चार समित्या ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे, ज्यामुळे शालेय व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षम होईल, समन्वय सुधारणे शक्य होईल आणि शिक्षणाच्या गुणवत्तेत वाढ होईल. या निर्णयाचा मुख्य उद्देश म्हणजे व्यवस्थापन प्रक्रियेला साधे करणे, ज्यामुळे शिक्षण क्षेत्रात अधिक प्रभावीपणा येईल. कमी समित्या असल्यामुळे निर्णय घेण्याच्या प्रक्रियेत वेग येईल आणि शाळेतील विविध कार्यक्रमांची अंमलबजावणी अधिक प्रभावीपणे होईल. यामुळे शिक्षकांना शिकवण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करण्यास मदत होईल, ज्याचा अंतिम परिणाम विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणाच्या गुणवत्तेत सुधारणा होण्यास होईल. इतर पर्याय या बदलाच्या मुख्य उद्देशाशी थेट संबंधित नाहीत. 102 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 102. राज्यातील युवकांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील कौशल्ये प्रदान करण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने सिंगापूरच्या धर्तीवर जागतिक कौशल्य केंद्र उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे, या केंद्राचा उद्देश काय आहे? A) युवकांना जागतिक दर्जाचे प्रशिक्षण देऊन, त्यांच्यासाठी जगभरात रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे. B) राज्यातील पारंपरिक कला आणि संस्कृती जतन करणे आणि त्याला प्रोत्साहन देणे. C) स्थानिक उद्योगांना कुशल कामगार पुरवणे आणि उत्पादन वाढवणे. D) राज्यातील तरुणांना केवळ माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रात नोकरी मिळवून देणे. महाराष्ट्र शासनाने सिंगापूरच्या धर्तीवर जागतिक कौशल्य केंद्र उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे, जो युवकांना जागतिक दर्जाचे प्रशिक्षण देऊन, त्यांच्यासाठी जगभरात रोजगाराच्या संधी निर्माण करण्याच्या उद्देशाने आहे. हा केंद्र तरुणांना आधुनिक तंत्रज्ञान, कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करेल, ज्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्पर्धात्मकता आणि नोकरीच्या संधींमध्ये वाढ होईल. यामुळे स्थानिक युवकांना जागतिक बाजारात संधी मिळवण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये शिकता येतील, ज्यामुळे त्यांच्या करिअरला एक नवा दिशा मिळेल. त्यामुळे, या केंद्राचा मुख्य उद्देश युवकांना जागतिक स्तरावर सक्षम बनवणे हा आहे, आणि हे त्यांचे भविष्य उज्वल करण्यास मदत करेल. 103 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 103. कृषी क्षेत्रात 'एआय' (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) च्या वापरासाठी 2025-26 च्या अर्थसंकल्पात प्रस्तावित 500 कोटी रुपयांच्या निधीचा उद्देश काय आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्र हे देशातील पहिले राज्य ठरेल? A) प्रायोगिक तत्त्वावर कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करणे आणि 'विस्तार' संकेतस्थळाद्वारे सल्ला व सेवा देणे. B) शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे आणि कृषी उत्पादकता वाढवणे. C) कृषी क्षेत्रातील पायाभूत सुविधांचा विकास करणे आणि ग्रामीण भागांमध्ये रोजगार निर्मिती करणे. D) सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन देणे आणि रासायनिक खतांचा वापर कमी करणे. प्रायोगिक तत्त्वावर कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करणे आणि 'विस्तार' संकेतस्थळाद्वारे सल्ला व सेवा देणे हा पर्याय योग्य आहे कारण यामुळे कृषी क्षेत्रात आधुनिक तंत्रज्ञानाचा समावेश होईल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक माहितीपूर्ण निर्णय घेता येतील. कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर शेतकऱ्यांच्या उत्पादन प्रक्रियेत सुधारणा करण्यास मदत करेल, तसेच त्यांना त्यांच्या शेतीसंबंधी समस्या सोडवण्यासाठी अधिक सक्षम बनवेल. 'विस्तार' संकेतस्थळाद्वारे मिळणारे सल्ला आणि सेवा शेतकऱ्यांना ताज्या तंत्रज्ञानाबद्दल माहिती देईल, ज्यामुळे उत्पादन क्षमता वाढेल आणि शेतकऱ्यांचे आर्थिक स्थैर्य सुधारणार. त्यामुळे, हा उपाय महाराष्ट्राला कृषी क्षेत्रात अग्रेसर बनविण्यासाठी महत्त्वाचा ठरेल. 104 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 104. राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय _______ शहरात सुरू करण्यात आले. A) पुणे B) नागपूर C) मुंबई D) औरंगाबाद राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय नागपूर शहरात सुरू करण्यात आले आहे, हे बरोबर आहे. या संग्रहालयामध्ये भारतीय हवाई दलाच्या इतिहासाशी संबंधित विविध वस्तू, विमान, फोटोंचा संग्रह आणि महत्त्वाची माहिती प्रदर्शित केली जाते. नागपूर शहर हे भौगोलिक दृष्ट्या मध्यभागी स्थित असल्यामुळे हवाई दलाशी संबंधित गोष्टींचा संग्रह करण्यासाठी हे स्थान निवडले गेले. संग्रहालयामुळे लोकांना हवाई दलाच्या कार्याची आणि योगदानाची माहिती मिळते, तसेच युवकांना हवाई सेवेमध्ये करियर करण्यास प्रोत्साहन मिळते. इतर पर्यायांमध्ये मुंबई, पुणे आणि औरंगाबाद यांचा समावेश आहे, परंतु नागपूर हेच या संदर्भात योग्य उत्तर आहे. 105 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 105. World Water Day दरवर्षी _______ रोजी साजरा केला जातो. A) 23 मार्च B) 20 मार्च C) 22 मार्च D) 21 मार्च World Water Day दरवर्षी 22 मार्च रोजी साजरा केला जातो. हे उत्तर बरोबर आहे कारण युनायटेड नेशन्सने 1993 मध्ये या दिवसाची स्थापना केली होती, ज्याचा उद्देश जलस्रोतांच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता वाढवणे आणि जलवापराच्या टिकाऊ व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित करणे हा आहे. या दिवशी जगभरातील विविध संघटनं, सरकारे आणि व्यक्ती जलस्रोतांच्या संरक्षणाबाबत विविध उपक्रम आणि कार्यक्रम आयोजित करतात. 22 मार्च हा दिवस जलविषयक समस्या, जलवापरातील अडथळे आणि जलस्रोतांचे संरक्षण याबद्दल चर्चा करण्यासाठी महत्त्वाचा मानला जातो. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यादिवशी World Water Day साजरा केला जात नाही. 106 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 106. कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याची शिफारस कोणी केली, ज्यामुळे भविष्यातील विकास प्रकल्पांना मदत होईल? A) रेल्वे मंत्रालय B) केंद्र सरकार C) राज्य सरकार D) नीती आयोग कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याची शिफारस केंद्र सरकारने केली आहे. या निर्णयामुळे कोकण क्षेत्रातील विकास प्रकल्पांना मोठी मदत होईल. केंद्र सरकारचा हा निर्णय भारतीय रेल्वेच्या विस्तार आणि अद्ययावतकरणाच्या दृष्टीने महत्त्वाचा आहे. विलीनीकरणामुळे संसाधनांची प्रभावी वापर होईल आणि स्थानिक जनतेसाठी सर्वात आवश्यक असलेल्या सुविधांचा विकास साधता येईल. यामुळे रेल्वेच्या अंतर्गत कार्यप्रणाली अधिक प्रभावी होईल आणि कोकण क्षेत्रातील आर्थिक विकासाला गती मिळेल. केंद्र सरकारच्या या शिफारसीमुळे पुढील काळात कोकण रेल्वेच्या कार्यक्षमतेत वाढ होणे अपेक्षित आहे, जे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना देईल. 107 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 107. राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय कोठे सुरू करण्यात आले आहे, ज्यात भारतीय हवाई दलाचा इतिहास व योगदान दर्शविला जाईल? A) नाशिक B) नागपूर C) पुणे D) मुंबई नागपूरमध्ये राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय सुरू करण्यात आले आहे, जे भारतीय हवाई दलाचा इतिहास आणि योगदान दर्शवते. हे संग्रहालय हवाई दलाच्या इतिहासातील महत्त्वाच्या घटनांचे आणि उपलब्ध्यांचे प्रदर्शन करते, ज्यामुळे जनतेला हवाई दलाच्या कार्याबद्दल अधिक माहिती मिळवता येते. नागपूर हे हवाई दलाचे एक महत्त्वाचे ठिकाण असल्यामुळे येथे संग्रहालयाची स्थापना करण्यात आली आहे, जेणेकरून नागरिकांना हवाई दलाच्या कार्याची माहिती मिळावी आणि त्यांच्या योगदानाची कदर करता येईल. त्यामुळे, नागपूर ही योग्य जागा आहे, आणि या संदर्भात दिलेला पर्याय बरोबर आहे. 108 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 108. कोणत्या शहराने दररोज सरासरी 300 ते 350 किलो स्वच्छता कचरा हाताळत 100% स्वच्छता आणि जैव वैद्यकीय कचऱ्याचे पृथक्करण, संकलन आणि प्रक्रिया करण्याचे काम साध्य केले? A) मुंबई B) कराड (जि. सातारा) C) पुणे D) कोल्हापूर कराड (जि. सातारा) शहराने दररोज सरासरी 300 ते 350 किलो स्वच्छता कचरा हाताळत 100% स्वच्छता साध्य केली आहे आणि जैव वैद्यकीय कचऱ्याचे पृथक्करण, संकलन आणि प्रक्रिया करण्याचे कार्य यशस्वीरित्या केले आहे, हे बरोबर आहे. कराड शहराने स्वच्छतेच्या दृष्टीकोनातून महत्त्वपूर्ण उपक्रम राबवले आहेत, ज्यामुळे ते स्वच्छता आणि कचरा व्यवस्थापनात एक आदर्श ठरले आहे. महापालिकेच्या प्रयत्नांमुळे स्थानिक नागरिकांना स्वच्छतेविषयी जागरूक करण्यात आले आहे, जेणेकरून शहरातील वातावरण स्वच्छ राहू शकले. पुणे, मुंबई आणि कोल्हापूर या पर्यायांमध्ये या प्रमाणात यश मिळवलेले नाही, त्यामुळे कराडचा पर्याय योग्य ठरतो. 109 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 109. जागतिक कौशल्य केंद्र कोणत्या देशाच्या धर्तीवर उभारण्यात येणार आहे? A) जर्मनी B) दक्षिण कोरिया C) सिंगापूर D) जपान जागतिक कौशल्य केंद्र सिंगापूरच्या धर्तीवर उभारण्यात येणार आहे, हे बरोबर आहे. सिंगापूरने आपल्या शिक्षण व कौशल्य विकास पद्धतीमध्ये अनेक अभिनव सुधारणा केल्या आहेत, ज्यामुळे ते एक जागतिक कौशल्य केंद्र म्हणून ओळखले जात आहे. या केंद्राच्या माध्यमातून भारतातील युवकांना विविध कौशल्य प्रशिक्षण मिळविण्याची संधी मिळेल, ज्यामुळे त्यांची रोजगार क्षमता वाढेल. सिंगापूरच्या यशस्वी कौशल्य विकास मॉडेलचा अवलंब करून, भारतातही समान संधी उपलब्ध करून देण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. इतर पर्याय जसे की जपान, दक्षिण कोरिया आणि जर्मनी यांच्याकडे त्यांच्या स्वतःच्या कौशल्य विकास पद्धती आहेत, पण सिंगापूरचा अनुभव आणि धोरणे या संदर्भात सर्वात अधिक उपयुक्त ठरतात. 110 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 110. 2024 सालचा 'Gyan Jyoti Award' कोणत्या संस्थेला प्राप्त झाला? A) इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी B) BHU C) JNU D) IISc Bangalore 2024 सालचा 'Gyan Jyoti Award' इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजीला प्राप्त झाला आहे, हे बरोबर आहे. या संस्थेने विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात उत्कृष्ट कामगिरी करून आपली एक विशेष ओळख निर्माण केली आहे. त्यांच्या संशोधन, शिक्षण आणि कौशल्य विकासातील योगदानामुळे त्यांना हा पुरस्कार मिळाल्याचे स्पष्ट आहे. इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजीने विविध उपक्रम आणि प्रकल्पांद्वारे सामाजिक आणि औद्योगिक विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. त्यामुळे या पुरस्काराने त्यांच्या कार्याची मान्यता मिळाली आहे, ज्यामुळे इतर शैक्षणिक संस्थांसाठी प्रेरणादायक ठरते. यामुळे इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजीच्या स्थानाची आणि महत्त्वाची माहिती सिद्ध होते. 111 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 111. कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याचा केंद्र सरकारचा प्रस्ताव आहे, याचे मुख्य कारण काय आहे? A) प्रवाशांना अधिक सुविधा देणे. B) कोकण रेल्वेला अधिक नफा मिळवून देणे. C) कर्मचाऱ्यांचे वेतन वाढवणे. D) भविष्यातील प्रकल्पांसाठी निधीची उपलब्धता सुनिश्चित करणे आणि आवश्यक संसाधने पुरवणे. केंद्र सरकारचा कोकण रेल्वे महामंडळाचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण करण्याचा प्रस्ताव यामध्ये मुख्य कारण भविष्यातील प्रकल्पांसाठी निधीची उपलब्धता सुनिश्चित करणे आणि आवश्यक संसाधने पुरवणे आहे. या विलीनीकरणामुळे कोकण रेल्वेच्या आर्थिक स्थैर्याला बळकटी येईल, त्यामुळे नवीन प्रकल्पांवर काम करण्यासाठी आवश्यक निधी आणि साधनसामग्री उपलब्ध होईल. भारतीय रेल्वेच्या व्यापक नेटवर्कमध्ये समाविष्ट झाल्यामुळे कोकण रेल्वेला अधिक संसाधनांचा उपयोग करण्याची संधी मिळेल, ज्यामुळे प्रवासाच्या सुविधांमध्ये सुधारणा होईल आणि सुरक्षा व कार्यक्षमता वाढेल. यामुळे केवळ कोकण रेल्वेच नाही, तर संपूर्ण रेल्वे प्रणालीला फायदा होईल. 112 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 112. राज्यातील छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर कोणत्या शहरात आहे? A) औरंगाबाद B) पुणे C) भिवंडी D) नाशिक राज्यातील छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर भिवंडी शहरात आहे. या मंदिराचे महत्त्व केवळ धार्मिकच नाही तर ऐतिहासिक देखील आहे, कारण हे मंदिर छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या गौरवपूर्ण वारसाचा प्रतीक आहे. भिवंडीमध्ये या मंदिराच्या स्थापनेमुळे स्थानिक समाजात एकता आणि श्रद्धा वाढली आहे. शिवाजी महाराजांच्या जीवनावर आधारित अनेक तत्त्वे आणि कथा येथे प्रदर्शित केल्या जातात, ज्यामुळे भक्तांना त्यांच्या विरतेच्या चिरंतनतेची अनुभूती मिळते. त्यामुळे, भिवंडी हे छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पहिले मंदिर असल्याने, हे शहर त्यांच्या भक्तांसाठी एक महत्त्वाचे धार्मिक स्थळ बनले आहे. 113 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 113. महाराष्ट्र शासनाने 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन' योजना सुरू केली आहे. या योजनेचा उद्देश काय आहे आणि ती नागरिकांसाठी कशी सोपी ठरू शकते? A) जमिनीच्या नोंदी ऑनलाइन करणे आणि लोकांना घरबसल्या माहिती मिळवणे. B) शहरांमध्ये जास्त नोंदणी कार्यालये उघडणे आणि लोकांना लवकर सेवा देणे. C) राज्यात फक्त एकच मुद्रांक शुल्क ठेवणे आणि ते सर्वांना सारखेच लागू करणे. D) राज्यातील कोणत्याही जिल्ह्यातील व्यक्तीला कोठूनही दस्त नोंदणी करता येणे, ज्यामुळे वेळ आणि खर्चात बचत होईल. 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन' योजनेचा उद्देश नागरिकांना अधिक सुलभता प्रदान करणे आहे, ज्यामुळे राज्यातील कोणत्याही जिल्ह्यातील व्यक्तीला कोठूनही दस्त नोंदणी करता येईल. या प्रक्रियेमुळे लोकांना वेळ आणि खर्चात महत्त्वाची बचत होईल, कारण त्यांना आता त्यांच्या स्थानिक कार्यालयात जाण्याची गरज नाही. त्यांना त्यांच्या सोईच्या ठिकाणाहून नोंदणी करता येईल, ज्यामुळे त्यांचा वेळ वाचेल आणि अधिक सोयीस्कर सेवा मिळेल. यामुळे नोंदणी प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि कार्यक्षम होईल, ज्यामुळे सामान्य नागरिकांना सुविधा मिळण्यास मदत होईल. त्यामुळे या पर्यायाला बरोबर मानले जाते. 114 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 114. राज्यातील कोणत्या शहरांमध्ये ई-बाईक (e-bike) सेवा सुरू करण्यास राज्य मंत्रिमंडळाने मान्यता दिली आहे, आणि या निर्णयामुळे कोणत्या राज्यानंतर महाराष्ट्र हे दुसरे राज्य ठरेल? A) 5 लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये, गुजरातनंतर. B) 10 लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये, तमिळनाडूनंतर. C) 1 लाखापेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये, कर्नाटकनंतर. D) 1 लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये, आंध्र प्रदेशानंतर. राज्य मंत्रिमंडळाने 1 लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये ई-बाईक सेवा सुरू करण्यास मान्यता दिली आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. महाराष्ट्र हे कर्नाटकानंतर दुसरे राज्य ठरेल जेथे ई-बाईक सेवा लागू केली जाणार आहे. या निर्णयामुळे शहरी वाहतूक व्यवस्थेत सुधारणा होईल आणि पर्यावरणासाठी लाभदायक असेल कारण ई-बाईक कमी प्रदूषण उत्पादन करतात. शहरांमध्ये वाहतुकीसाठी ही एक अत्याधुनिक आणि टिकाऊ पर्याय असेल, ज्यामुळे लोकांचे प्रवास अधिक सोपे आणि आरामदायक होतील. इतर पर्याय योग्य नाहीत, कारण त्यात लोकसंख्या आणि इतर राज्यांचा संदर्भ चुकीचा आहे. 115 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 115. नागपूरमध्ये सुरू करण्यात आलेले राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय भारतीय हवाई दलाच्या कोणत्या कार्याचे स्मरण करून देईल, ज्यामुळे नागरिकांना प्रेरणा मिळेल? A) केवळ हवाई दलातील वैमानिकांचे जीवन आणि कार्य. B) भारतीय हवाई दलाने केलेले सामाजिक कार्य आणि मदत. C) फक्त दुसऱ्या महायुद्धातील हवाई दलाची भूमिका. D) हवाई दलाचा इतिहास, देशाला दिलेले योगदान आणि विविध युद्ध व मोहिमा. नागपूरमध्ये सुरू करण्यात आलेले राज्यातील पहिले हवाई दल संग्रहालय हवाई दलाचा इतिहास, देशाला दिलेले योगदान आणि विविध युद्ध व मोहिमांचे स्मरण करून देते, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या संग्रहालयात भारतीय हवाई दलाच्या वीरतेच्या कथा, युद्धकला, महत्त्वाच्या मोहिमा आणि ऐतिहासिक घटनांची माहिती दिली जाते, जी नागरिकांना प्रेरणा देते. या ठिकाणी प्रदर्शन केलेली वस्त्रे, शस्त्रास्त्रे आणि विविध ऐतिहासिक दस्तावेजे हवाई दलाच्या गौरवशाली परंपरेचे प्रतीक आहेत. हवाई दलाची महत्त्वपूर्ण भूमिका आणि त्याच्या कार्याची माहिती मिळाल्याने, नागरिकांमध्ये देशभक्तीची भावना वाढविण्यास मदत होते. इतर पर्याय त्या दृष्टिकोनातून संपूर्ण चित्र दाखवत नाहीत. 116 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 116. थोरियमवर आधारित छोटी अणुभट्टी उभारणीसाठी महाराष्ट्र सरकारने 11 एप्रिल 2025 रोजी कोणत्या देशाच्या 'रोसॅटॉम' कंपनीबरोबर करार केला? A) अमेरिका. B) रशिया. C) जपान. D) फ्रान्स. महाराष्ट्र सरकारने 11 एप्रिल 2025 रोजी थोरियमवर आधारित छोटी अणुभट्टी उभारणीसाठी रशियाच्या 'रोसॅटॉम' कंपनीबरोबर करार केला, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या करारामुळे भारतातील अणु ऊर्जा क्षेत्रात नवीन दिशा मिळणार असून, थोरियमचा वापर करून अधिक स्वच्छ आणि सुरक्षित ऊर्जा उत्पादनाला प्रोत्साहन मिळेल. रशियाची 'रोसॅटॉम' कंपनी या क्षेत्रातील आघाडीची कंपनी मानली जाते, जी अणु उर्जा निर्मितीत तज्ञ आहे. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या देशांच्या कंपन्यांनी अशाप्रकारच्या करारात भाग घेतलेला नाही, त्यामुळे त्या पर्यायांची अचूकता कमी आहे. थोरियमवर आधारित अणुभट्टी उभारणीचा हा निर्णय भारताच्या ऊर्जा सुरक्षेसाठी महत्त्वाचा ठरतो. 117 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 117. देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा कोणत्या महामार्गावर आहे? A) दिल्ली-मुंबई एक्सप्रेसवे B) बंगळुरू-हैदराबाद महामार्ग C) चेन्नई-कोलकाता महामार्ग D) मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्ग देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर आहे. या महामार्गाचा उद्देश महाराष्ट्रातील विविध शहरांमध्ये वाहतूक आणि कनेक्टिव्हिटी सुधारण्याचा आहे. सहा पदरी बोगदा हा नवीनतम तंत्रज्ञानाचा उपयोग करून बनवण्यात आलेला आहे, ज्यामुळे वाहतूक सुरळीत राहणार आहे आणि प्रवासाचा वेळ कमी होईल. या बोगद्यामुळे मुंबई आणि नागपूर यांच्यातील अंतर कमी होणार आहे, तसेच व्यापार आणि उद्योग क्षेत्रालाही चालना मिळेल. त्यामुळे हा प्रकल्प केवळ वाहतूक सुधारण्यास मदत करणार नाही, तर तो स्थानिक अर्थव्यवस्थेला सुद्धा बळकट करेल. या सर्व कारणांमुळे हा महामार्ग आणि त्यावरील सहा पदरी बोगदा देशातील एक महत्त्वाचा प्रकल्प मानला जात आहे. 118 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 118. यवतमाळ जिल्ह्यातील अदिबा अनम अश्फाक अहमद केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या परीक्षेत उत्तीर्ण होऊन महाराष्ट्रातील पहिल्या मुस्लिम महिला IAS अधिकारी बनल्या आहेत. या घटनेचे सामाजिक आणि प्रशासकीय दृष्टीने काय महत्त्व आहे? A) अल्पसंख्याकांसाठी नवीन योजना सुरू करणे आणि त्यांच्यासाठी विशेष अधिकार प्रदान करणे. B) मुस्लिम महिलांना IAS होण्यास प्रोत्साहन देणे आणि प्रशासनात फक्त मुस्लिमांचे प्रतिनिधित्व वाढवणे. C) यवतमाळ जिल्ह्याला प्रसिद्धी मिळवून देणे आणि शहराचा विकास करणे. D) महिला सक्षमीकरण आणि सामाजिक समानतेला प्रोत्साहन देणे, तसेच प्रशासनात अधिक विविधता आणि समावेशकता आणणे. महिला सक्षमीकरण आणि सामाजिक समानतेला प्रोत्साहन देणे, तसेच प्रशासनात अधिक विविधता आणि समावेशकता आणणे हे अदिबा अनम अश्फाक अहमद यांच्या यशाचे महत्त्वाचे पैलू आहेत. या घटनेमुळे मुस्लिम महिलांना IAS किंवा अन्य उच्च प्रशासकीय पदांवर पोहोचण्याच्या संदर्भात प्रेरणा मिळेल, ज्यामुळे त्यांच्या हक्कांचे आणि संधींचे संवर्धन होईल. यामुळे समाजातील लिंगभेद कमी होण्यास मदत होईल आणि विविधता असलेल्या विचारसरणीला स्थान मिळेल. प्रशासनात विविधता आणल्यामुळे निर्णय प्रक्रियेत विविध दृष्टिकोन येतील, जे अंतर्गत व बाह्य स्तरावर अधिक प्रभावी प्रशासनासाठी आवश्यक आहेत. त्यामुळे, यामुळे सामाजिक समता साधण्यात महत्त्वाची भूमिका निभावली जाईल. 119 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 119. 'LCA Tejas' या लढाऊ विमानाचे उत्पादन कोण तयार करते? A) DRDO B) ISRO C) HAL D) NAL LCA Tejas या लढाऊ विमानाचे उत्पादन HAL (Hindustan Aeronautics Limited) तयार करते, हे बरोबर आहे. HAL हे भारतीय विमान निर्मितीचे प्रमुख सार्वजनिक उपक्रम आहे आणि या संस्थेने LCA Tejas या आधुनिक लढाऊ विमानाचे उत्पादन केले आहे, ज्यामध्ये अत्याधुनिक तंत्रज्ञान वापरण्यात आले आहे. हे विमान भारतीय वायुसेनेच्या आवश्यकतांनुसार विकसित केले गेले आहे आणि त्याचे अनेक अद्वितीय वैशिष्ट्ये आहेत. HAL च्या कार्यक्षेत्रात लढाऊ विमान, हेलिकॉप्टर आणि अन्य वायुविमानांचा समावेश आहे, ज्यामुळे त्यांनी भारतीय संरक्षण क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. इतर पर्याय DRDO (Defence Research and Development Organisation), ISRO (Indian Space Research Organisation) आणि NAL (National Aerospace Laboratories) हे विमानाच्या विकासात महत्त्वाचे असले तरी, LCA Tejas च्या उत्पादनात HAL चा मुख्य सहभाग आहे. 120 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 120. पुढीलपैकी कोणती योजना महिला स्वयंसहायता गटांसाठी ड्रोन वापरासाठी आहे? A) PM Gati Shakti B) Ujjwala Yojana C) Namo Drone Didi D) Beti Bachao Beti Padhao महिला स्वयंसहायता गटांसाठी ड्रोन वापरासाठीची योजना 'Namo Drone Didi' आहे. या योजनेत महिलांना त्यांच्या व्यवसायिक उपक्रमांसाठी ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर कसा करावा याबद्दल प्रशिक्षण आणि साधने उपलब्ध करून दिली जातात. यामुळे महिलांच्या व्यवसायांना नवीन उंचीवर नेण्यास मदत होते, तसेच त्यांना आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी प्रेरित केले जाते. 'Namo Drone Didi' योजनेचा उद्देश महिलांना सक्षम करणे आणि त्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या वापराने आपल्या उपक्रमांना वाढवण्यास मदत करणे आहे. त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो थेट महिलांच्या विकासाशी संबंधित आहे आणि ड्रोन वापराच्या प्रगत तंत्रज्ञानावर लक्ष केंद्रित करतो. 121 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 121. थोरियमवर आधारित छोटी अणुभट्टी उभारणीसाठी महाराष्ट्र सरकारने कोणत्या देशाच्या 'रोसोटोम' कंपनी बरोबर करार केला? A) जपान B) रशिया C) फ्रान्स D) अमेरिका महाराष्ट्र सरकारने थोरियमवर आधारित छोटी अणुभट्टी उभारणीसाठी रशियाच्या 'रोसोटोम' कंपनीबरोबर करार केला आहे, त्यामुळे "रशिया" हा पर्याय बरोबर आहे. हा करार भारताच्या अणुऊर्जामध्ये स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा वापर वाढवण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाचा आहे. 'रोसोटोम' कंपनी ही रशियाची अणुऊर्जा क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी आहे, जी अणुभट्टींच्या विकासात आणि प्रकल्पांत मोठा अनुभव आहे. थोरियम वापरण्यामुळे नूतन ऊर्जा स्रोतांच्या विकासात मदत होणार आहे आणि यामुळे पर्यावरणाची देखभालही होईल. या प्रकल्पामुळे महाराष्ट्रातील ऊर्जा गरजा पूर्ण करण्यास मदत होईल, त्यामुळे "रशिया" हा पर्याय योग्य मानला जातो. 122 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 122. जागतिक कौशल्य केंद्र कोणत्या देशाच्या धर्तीवर उभारण्यात येणार आहे? A) दक्षिण कोरिया B) सिंगापूर C) जर्मनी D) जपान जागतिक कौशल्य केंद्र सिंगापूरच्या धर्तीवर उभारण्यात येणार आहे, हे बरोबर आहे. सिंगापूरने आपल्या कौशल्य विकासामध्ये उत्कृष्टता साधली आहे आणि तेथे विविध क्षेत्रांमध्ये कौशल्य प्रशिक्षणाचा एक व्यापक कार्यक्रम आहे. यामुळे सिंगापूर एक आदर्श मॉडेल बनला आहे, ज्यामुळे इतर देशांना कौशल्य केंद्रे उभारण्यासाठी प्रेरणा मिळू शकते. सिंगापूरची शिक्षण प्रणाली आणि व्यावसायिक प्रशिक्षण पद्धती उत्कृष्ट असून, ती जागतिक स्तरावर मान्यता प्राप्त आहे. त्यामुळे जागतिक कौशल्य केंद्राच्या स्थापनेसाठी सिंगापूरची निवड योग्य ठरते. इतर पर्यायही कौशल्य विकासामध्ये महत्त्वपूर्ण असले तरी, सिंगापूरचा अनुभव आणि यश हे या केंद्राच्या स्थापनेसाठी खूप उपयुक्त ठरेल. 123 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 123. महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील बांदीपूर जिल्ह्यात अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उपक्रम कोणत्या संस्थेच्या सहयोगाने राबविला जाणार आहे, ज्यामुळे भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध वृद्धिंगत होतील? A) महाराष्ट्र साहित्य परिषद आणि पुणे विद्यापीठाच्या सहकार्याने. B) साहित्य अकादमी, दिल्ली आणि महाराष्ट्र राज्य शिक्षण मंडळ यांच्या संयुक्त विद्यमाने. C) राज्य मराठी विकास संस्था आणि पुण्यातील 'सरहद' संस्था यांच्या सहयोगाने. D) राज्य मराठी विकास संस्था आणि दिल्लीतील 'सरहद' संस्था यांच्या संयुक्त विद्यमाने. महाराष्ट्र शासनाने काश्मीरमधील बांदीपूर जिल्ह्यात अरागाम येथे पुस्तकांचे गाव उभारण्याचा उपक्रम राज्य मराठी विकास संस्था आणि पुण्यातील 'सरहद' संस्था यांच्या सहयोगाने राबविला जाणार आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण या उपक्रमाचा उद्देश भाषिक आणि सांस्कृतिक संबंध वृद्धिंगत करणे आहे. 'सरहद' संस्था काश्मीरच्या सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक क्षेत्रात कार्यरत आहे आणि राज्य मराठी विकास संस्थेसोबत या उपक्रमात भाग घेतल्याने दोन्ही संस्थांच्या अनुभवाचा लाभ होईल. यामुळे स्थानिक लोकांना साहित्याच्या क्षेत्रात अधिकाधिक माहिती मिळेल आणि त्यांच्या सांस्कृतिक समृद्धीला चालना मिळेल. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यांच्यातील संस्थांचे सहयोग या उपक्रमात समाविष्ट नाही. 124 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 124. Gyan Jyoti Award 2024 _______ संस्थेला प्राप्त झाला आहे. A) JNU B) इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी C) TIFR D) IISER पुणे Gyan Jyoti Award 2024 इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी (ICT) संस्थेला प्राप्त झाला आहे, कारण हा पुरस्कार विज्ञान आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रातील उत्कृष्ट कार्यासाठी मानला जातो. ICT ने केमिकल टेक्नॉलॉजीमध्ये केलेल्या संशोधन आणि शिक्षणाच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. या संस्थेने अनेक नवकल्पनांचे कार्य केले आहे, ज्यामुळे त्याच्या कार्याला मान्यता मिळाली आहे. पुरस्कार मिळविण्यामुळे ICT च्या कार्याची अधिक महत्ता वाढते आणि विद्यार्थ्यांना तसेच संशोधकांना प्रेरणा मिळते. त्यामुळे, हा पर्याय बरोबर आहे, कारण तो पुरस्कार प्राप्त करणाऱ्याच्या यशाचे प्रतिनिधित्व करतो आणि संस्थेचे कार्य दाखवतो. 125 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 125. वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन योजना कोणत्या तारखेपासून लागू झाली? A) 15 एप्रिल 2025 B) 10 मे 2025 C) 1 मार्च 2025 D) 1 मे 2025 वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन योजना 1 मे 2025 पासून लागू झाली. ही योजना राज्यांमध्ये एकसारखी रजिस्ट्रेशन प्रक्रिया सुनिश्चित करण्यासाठी आणि नागरिकांना सुलभ सेवा पुरवण्यासाठी सुरू करण्यात आलेली आहे. यामध्ये प्रत्येक राज्यासाठी एकच रजिस्ट्रेशन प्रणाली तयार केली जाणार आहे, ज्यामुळे वेगवेगळ्या नियमांची गोंधळ कमी होईल आणि नागरिकांना अधिक पारदर्शकता आणि सुविधांची उपलब्धता होईल. 1 मे 2025 हा तारीख बरोबर आहे कारण याच दिवशी या योजनेची अंमलबजावणी होणार आहे, ज्यामुळे त्या तारखेपासून नागरिकांना या योजनेच्या लाभांचा अनुभव घेता येईल. 126 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 126. 22 व 23 मार्च 2025 दरम्यान अखिल भारतीय मराठी संत साहित्य संमेलन कोणत्या शहरात पार पडले? A) आळंदी. B) पंढरपूर. C) शिर्डी. D) देहू. अखिल भारतीय मराठी संत साहित्य संमेलन 22 व 23 मार्च 2025 दरम्यान शिर्डीत पार पडले हे बरोबर आहे. शिर्डी हे संत शिरोमणी साईंबाबांच्या आध्यात्मिक वारसाासाठी प्रसिद्ध आहे आणि या संमेलनाच्या आयोजनामुळे या शहराला विशेष महत्त्व प्राप्त झाले. या प्रकारच्या संमेलनात संत साहित्याचा अभ्यास, प्रचार व प्रसार करण्याबरोबरच मराठी संस्कृतीला एक नवा व चालू दृष्टिकोन मिळतो. इतर पर्याय देहू, पंढरपूर आणि आळंदी हे देखील धार्मिक व सांस्कृतिक दृष्टीने महत्त्वाचे ठिकाणे असली तरी या विशेष संमेलनाचे आयोजन शिर्डीत झाले आहे, त्यामुळे तेच बरोबर उत्तर बनते. 127 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 127. भारत नेट प्रकल्प अंतर्गत उद्दिष्ट _______ आहे. A) शहरी सोलर नेटवर्क B) विद्यापीठ डिजिटलायझेशन C) ग्रामीण भागात इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी D) डिजिटल हेल्थ कार्ड्स भारत नेट प्रकल्प अंतर्गत उद्दिष्ट ग्रामीण भागात इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी प्रदान करणे आहे. हा प्रकल्प भारत सरकारने ग्रामीण आणि दुर्गम भागात इंटरनेट सेवेची उपलब्धता वाढवण्यासाठी सुरू केला आहे. याचा मुख्य उद्देश म्हणजे डिजिटल भारताच्या संकल्पनेला बळकटी देणे, ज्याद्वारे ग्रामीण जनतेला माहिती, शिक्षण आणि संवाद साधण्याच्या साधनांचा उपयोग करता येईल. इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीमुळे शैक्षणिक, आर्थिक आणि सामाजिक विकासाला प्रोत्साहन मिळेल. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे कारण तो प्रकल्पाच्या मुख्य उद्देशाचे खरे प्रतिनिधित्व करतो आणि ग्रामीण भागातील डिजिटल विभाजण कमी करण्याचा प्रयत्न करतो. 128 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 128. महाराष्ट्र सरकारने IBM टेक्नॉलॉजीसोबत कोणत्या शहरांमध्ये कृत्रिम प्रज्ञा (AI) केंद्रे उभारण्यासाठी करार केला आहे, ज्यामुळे प्रशासनात सुधारणा करता येतील? A) मुंबई, नाशिक आणि औरंगाबाद, जेथे AI चा वापर शिक्षण आणि आरोग्य क्षेत्रात होईल. B) पुणे, नागपूर आणि अमरावती, जिथे AI चा उपयोग कृषी आणि जल व्यवस्थापनात होईल. C) मुंबई, पुणे आणि नागपूर, जिथे AI कौशल्ये आणि संशोधन विकसित केले जातील. D) मुंबई, ठाणे आणि रायगड, जिथे AI चा उपयोग शहरी विकास आणि वाहतूक व्यवस्थापनात होईल. महाराष्ट्र सरकारने IBM टेक्नॉलॉजीसोबत मुंबई, पुणे आणि नागपूरमध्ये कृत्रिम प्रज्ञा (AI) केंद्रे उभारण्यासाठी करार केला आहे. हा उपक्रम अत्यंत महत्त्वाचा आहे कारण यामुळे AI कौशल्ये आणि संशोधनाच्या विकासाला गती मिळेल. या केंद्रांद्वारे, तंत्रज्ञानाच्या आधुनिक वापरामुळे शासन प्रशासनात सुधारणा होईल, ज्यामुळे कार्यप्रदर्शन वाढेल आणि नागरिकांना अधिक कार्यक्षम सेवा मिळतील. याशिवाय, AI च्या माध्यमातून विविध क्षेत्रांमध्ये नवकल्पना आणि कार्यप्रदर्शन सुधारण्यात मदत होईल, जे राज्याच्या विकासासाठी आवश्यक आहे. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे. 129 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 129. लॉइड्स मेटल्स व एनर्जी कंपनी आणि पश्चिम ऑस्ट्रेलियातील 'कर्टीन विद्यापीठ' यांच्याबरोबर कोणत्या विद्यापीठाने सामंजस्य करार केला? A) मुंबई विद्यापीठ B) पुणे विद्यापीठ C) नागपूर विद्यापीठ D) गोंडवाना विद्यापीठ (गडचिरोली) लॉइड्स मेटल्स व एनर्जी कंपनी आणि पश्चिम ऑस्ट्रेलियातील 'कर्टीन विद्यापीठ' यांच्याबरोबर गोंडवाना विद्यापीठ (गडचिरोली) ने सामंजस्य करार केला आहे. या करारानुसार, गोंडवाना विद्यापीठ आणि कर्टीन विद्यापीठ यांच्यात शैक्षणिक सहयोग, संशोधन व तंत्रज्ञान विकास वाढवण्याच्या उद्देशाने सहकार्य करण्याचे ठरवले आहे. या करारामुळे विद्यार्थी व संशोधकांना नवीन ज्ञान व तंत्रज्ञान मिळवण्याची संधी उपलब्ध होईल, तसेच उद्योग व अकादमिक क्षेत्रात अधिक कार्यक्षमतेने काम करण्याची संधी मिळेल. या सामंजस्यामुळे गोंडवाना विद्यापीठाची जागतिक स्तरावर ओळख वाढेल, ज्यामुळे स्थानिक समाजाच्या विकासातही सकारात्मक बदल घडवून आणले जातील. त्यामुळे, गोंडवाना विद्यापीठ हा पर्याय बरोबर आहे. 130 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 130. मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्याच्या पार्श्वभूमीवर महाराष्ट्र सरकार कोणत्या महिन्यात 'अभिजात भाषा सप्ताह' साजरा करणार आहे? A) डिसेंबर B) ऑक्टोबर C) नोव्हेंबर D) सप्टेंबर 'ऑक्टोबर' हा पर्याय बरोबर आहे कारण महाराष्ट्र सरकारने मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्यानंतर 'अभिजात भाषा सप्ताह' ऑक्टोबर महिन्यात साजरा करण्याचा निर्णय घेतला आहे. हे आयोजन भाषिक सांस्कृतिक वारशाचा आदर करण्यासाठी आणि मराठी भाषेच्या संवर्धनासाठी महत्त्वाचे आहे. या आठवड्यात विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम, कार्यशाळा आणि स्पर्धांचे आयोजन केले जाते, ज्यामुळे मराठी भाषेची लोकप्रियता वाढवली जाते आणि लोकांमध्ये भाषेच्या सृजनशीलतेचा उत्सव साजरा केला जातो. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण त्यांनी या आठवड्याच्या साजरीकरणाशी संबंधित कोणतीही अधिकृत माहिती दिलेली नाही. 131 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 131. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे देशातील पहिला सहा पदरी बोगदा तयार झाला आहे. या बोगद्याची रचना आणि बांधकामात कोणती वैशिष्ट्ये आहेत, ज्यामुळे तो भारतातील इतर बोगद्यांपेक्षा वेगळा ठरतो? A) हा बोगदा कमी वेळात पूर्ण झाला आहे आणि तो सर्वात स्वस्त आहे. B) हा बोगदा फक्त सहा पदरी आहे आणि तो मुंबई-नागपूर महामार्गावर आहे. C) या बोगद्यामध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला आहे, ज्यामुळे तो सुरक्षित आणि पर्यावरणपूरक आहे. D) बोगद्याची लांबी, उंची आणि रुंदी जास्त आहे, ज्यामुळे तो सर्वात मोठा बोगदा ठरतो आणि वाहतूक कोंडी कमी होते. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे तयार झालेला सहा पदरी बोगदा हा भारतातील इतर बोगद्यांपेक्षा वेगळा आहे कारण बोगद्याची लांबी, उंची आणि रुंदी अधिक आहे, ज्यामुळे तो सर्वात मोठा बोगदा ठरतो. या बोगद्याच्या विस्तृत रचनेमुळे वाहतूक कोंडी कमी होण्यास मदत होईल आणि प्रवाशांना सुरक्षित व आरामदायक प्रवासाची सुविधा मिळेल. याशिवाय, या बोगद्याच्या बांधकामात आधुनिक तंत्रज्ञानाचा समावेश करण्यात आलेला आहे, जो सुरक्षा आणि पर्यावरण रक्षणाच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण आहे. त्यामुळे, या बोगद्याची विशेषत: त्याची लांबी, उंची आणि रुंदी यामुळे तो इतरांपेक्षा वेगळा आणि उपयुक्त ठरतो. 132 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 132. महाराष्ट्र सरकार मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्यामुळे कोणता उपक्रम राबवणार आहे, ज्यामुळे भाषेचा विकास होईल? A) प्रत्येक वर्षी 1 ते 7 जानेवारी दरम्यान 'भाषा संवाद सप्ताह' आयोजित करणे. B) प्रत्येक वर्षी 1 ते 7 नोव्हेंबर दरम्यान 'मराठी भाषा गौरव सप्ताह' साजरा करणे. C) प्रत्येक वर्षी 3 ते 9 ऑक्टोबर दरम्यान 'अभिजात भाषा सप्ताह' साजरा करणे आणि रिद्धपूर येथे अनुवाद अकादमी स्थापित करणे. D) प्रत्येक वर्षी 15 ते 21 डिसेंबर दरम्यान 'मराठी साहित्य सप्ताह' आयोजित करणे. महाराष्ट्र सरकारने मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्यानंतर 'अभिजात भाषा सप्ताह' आयोजित करण्याचा निर्णय घेतला आहे, जो 3 ते 9 ऑक्टोबर दरम्यान साजरा केला जातो. हा उपक्रम मराठी भाषेच्या विकासासाठी महत्त्वपूर्ण आहे कारण यामध्ये भाषेच्या समृद्धीला वर्धन करणारे विविध सांस्कृतिक, शैक्षणिक आणि कलेच्या कार्यक्रमांचा समावेश असतो. याच्या माध्यमातून लोकांना मराठी भाषेची महत्ता आणि सौंदर्य समजून घेण्यास मदत होईल. तसेच, रिद्धपूर येथे अनुवाद अकादमीची स्थापना यामध्ये महत्त्वाची आहे, कारण यामुळे भाषिक ज्ञानाचे आदानप्रदान व भाषा विज्ञानाचा विकास साधला जाईल. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे. 133 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 133. राज्यातील शालेय स्तरावर आता कोणत्या समित्या असणार आहेत, ज्या शिक्षण व्यवस्थापनात मदत करतील? A) शालेय व्यवस्थापन समिती, विद्यार्थी विकास समिती B) शैक्षणिक समिती, सांस्कृतिक समिती C) क्रीडा समिती, विज्ञान समिती D) पर्यावरण समिती, आरोग्य समिती राज्यातील शालेय स्तरावर शालेय व्यवस्थापन समिती आणि विद्यार्थी विकास समिती असणार आहेत, हे उत्तर बरोबर आहे कारण या समित्या शिक्षण व्यवस्थापनात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. शालेय व्यवस्थापन समिती शाळेच्या प्रशासन, धोरणे आणि शैक्षणिक कार्यक्रमांचे व्यवस्थापन करते, जेणेकरून शिक्षणाची गुणवत्ता वाढवता येईल. विद्यार्थी विकास समिती विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासासाठी विविध उपक्रम राबवते, ज्यात शैक्षणिक, सामाजिक आणि भावनिक विकास समाविष्ट आहे. हे दोन्ही घटक विद्यार्थ्यांसाठी सकारात्मक शिक्षण वातावरण तयार करण्यात मदत करतात. इतर पर्याय या संदर्भात योग्य नाहीत कारण त्यांचे शिक्षण व्यवस्थापनात थेट योगदान नाही. त्यामुळे, शालेय व्यवस्थापन समिती आणि विद्यार्थी विकास समिती हे योग्य उत्तर आहे. 134 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 134. राज्यातील कोणत्या शहरात वस्तू संग्रहालय आणि सांस्कृतिक केंद्र उभारले जाणार आहे, ज्यामुळे राज्याच्या समृद्ध सांस्कृतिक परंपरेचे जतन होईल? A) औरंगाबाद. B) पुणे. C) मुंबई, वांद्रे-कुर्ला संकुलात (BKC). D) नागपूर. मुंबई, वांद्रे-कुर्ला संकुलात (BKC) वस्तू संग्रहालय आणि सांस्कृतिक केंद्र उभारले जाणार आहे, कारण या प्रकल्पामुळे राज्याच्या समृद्ध सांस्कृतिक परंपरेचे जतन आणि प्रसार होण्यास मदत होईल. मुंबई हे एक सांस्कृतिक केंद्र आहे, जिथे विविध परंपरा आणि संस्कृतींचा संगम होतो. या संग्रहालयात विविध वस्त्र, कलाकृती, आणि ऐतिहासिक वस्तूंचे प्रदर्शन केले जाईल, ज्यामुळे राज्यातील सांस्कृतिक वारसा अधिक दृश्यमान होईल. यामुळे स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय पर्यटकांना राज्याच्या सांस्कृतिक विविधतेचा अनुभव घेता येईल. त्यामुळे, मुंबई, वांद्रे-कुर्ला संकुलात (BKC) हा पर्याय बरोबर आहे, कारण हे स्थान सांस्कृतिक विकासासाठी योग्य आहे. 135 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 135. केंद्र सरकारच्या 'विस्तार' संकेतस्थळाचा उपयोग करून कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा (AI) वापर करण्याचे महाराष्ट्राचे धोरण कृषी क्षेत्रासाठी किती महत्त्वपूर्ण आहे, तसेच या धोरणामुळे कोणते दीर्घकालीन बदल अपेक्षित आहेत? A) शेतकऱ्यांना फक्त हवामानाची माहिती देणे आणि नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण करणे, ज्यामुळे शेती अधिक सुरक्षित होईल. B) कृषी क्षेत्रातील उत्पादन वाढवणे, खर्च कमी करणे आणि शेतकऱ्यांसाठी नवीन तंत्रज्ञान उपलब्ध करून देणे, ज्यामुळे शेती अधिक कार्यक्षम होईल. C) 'विस्तार' संकेतस्थळावर शेतकऱ्यांसाठी कृषी सल्ला आणि सेवा पुरवणे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना योग्य मार्गदर्शन मिळेल. D) केंद्र सरकार आणि राज्य सरकार यांच्यातील संबंध सुधारणे आणि कृषी योजना अधिक प्रभावीपणे राबवणे, ज्यामुळे दोन्ही सरकारांना फायदा होईल. कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा (AI) वापर करून केंद्र सरकारच्या 'विस्तार' संकेतस्थळाद्वारे कृषी क्षेत्रात उत्पादन वाढवणे, खर्च कमी करणे आणि शेतकऱ्यांसाठी नवीन तंत्रज्ञान उपलब्ध करून देणे हे अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. या धोरणामुळे शेतकऱ्यांना अद्ययावत तंत्रज्ञानाची माहिती मिळेल, ज्यामुळे त्यांच्या उत्पादनक्षमतेत सुधारणा होईल. अशा प्रकारे, शेतकऱ्यांना अधिक कार्यक्षमतेने काम करता येईल आणि त्यांचे आर्थिक स्थैर्य वाढेल. दीर्घकालीन दृष्टिकोनातून, या धोरणामुळे कृषी क्षेत्रात नाविन्य आणि आधुनिकता येईल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे जीवनमान सुधारेल आणि कृषि उत्पादनांची गुणवत्ता व प्रमाण वाढेल. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे. 136 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 136. महाराष्ट्र शासनाने 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन'ची अंमलबजावणी कोणत्या प्रणालीच्या आधारे केली आहे, ज्यामुळे दस्त नोंदणी प्रक्रिया सुलभ होईल? A) ई-फेरफार B) महाभूमी C) श्रमशक्ती D) आय सरिता 1.9 महाराष्ट्र शासनाने 'वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन'ची अंमलबजावणी 'आय सरिता 1.9' या प्रणालीच्या आधारे केली आहे. या प्रणालीच्या मदतीने दस्त नोंदणी प्रक्रिया अधिक सुलभ आणि पारदर्शक झाली आहे. आय सरिता 1.9 प्रणालीने भूमी संबंधित विविध सेवांना एकत्र करून नागरिकांना ऑनलाइन सुविधांचा लाभ घेता येतो. यामुळे, दस्त नोंदणी प्रक्रिया जलद आणि प्रभावीपणे पार पडते, जेणेकरून नागरिकांचे वेळ वाचतो आणि अधिक सोप्या पद्धतीने सेवा उपलब्ध होते. त्यामुळे, 'आय सरिता 1.9' हा पर्याय बरोबर आहे, कारण या प्रणालीमुळे दस्त नोंदणी प्रक्रिया अधिक कार्यक्षम बनली आहे. 137 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 137. वाढवण बंदरासाठी किती कोटी रुपयांचे करार झाले? A) 4500 कोटी B) 6200 कोटी C) 5700 कोटी D) 7600 कोटी वाढवण बंदरासाठी 5700 कोटी रुपयांचे करार झाले आहेत, हे बरोबर आहे. या प्रकल्पामुळे वाढवण बंदराच्या विकासात महत्त्वपूर्ण योगदान होईल, ज्यामुळे आर्थिक वाढ, रोजगाराची संधी आणि स्थानिक व्यापाराची वृद्धी होईल. या प्रकल्पात बंदराची क्षमता वाढवण्यासोबतच इतर सुविधांचीही निर्मिती करण्यात येणार आहे. यामुळे समुद्री व्यापाराच्या क्षेत्रात महाराष्ट्राला एक विशेष स्थान मिळेल. इतर पर्यायांमध्ये 7600, 4500 आणि 6200 कोटींचे आहेत, परंतु वाढवण बंदरासाठी केलेला करार 5700 कोटींचा असल्यामुळे हा पर्यायच योग्य आहे. 138 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 138. 'न्यायमूर्ति संजय कुमार मिश्रा' यांची नेमणूक कोणत्या पदासाठी करण्यात आली? A) NHRC B) NIA C) CBI D) CVC न्यायमूर्ति संजय कुमार मिश्रा यांची नेमणूक CVC (केंद्रीय भ्रष्ट्राचार निवारण आयोग) या पदासाठी करण्यात आली आहे, हे बरोबर आहे. CVC हे भारत सरकारच्या अंतर्गत कार्यरत असलेले एक महत्त्वाचे संस्थान आहे, जे भ्रष्ट्राचाराच्या प्रकरणांची चौकशी करते आणि भ्रष्ट्राचारावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी उपाययोजना करते. न्यायमूर्ति मिश्रा यांचा अनुभव आणि न्यायालयीन क्षेत्रातील पार्श्वभूमी त्यांना या पदासाठी योग्य ठरवते. इतर पर्यायांमध्ये CBI, NIA आणि NHRC आहेत, परंतु न्यायमूर्ति संजय कुमार मिश्रा यांची CVC मध्ये नियुक्ती ही त्यांच्यानुसार योग्य आणि महत्त्वाची आहे, कारण ते भ्रष्ट्राचारविरोधी उपाययोजनांमध्ये सक्रिय भूमिका बजावू शकतात. 139 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 139. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे? अ) मुंबई, पुणे आणि नागपूर येथे कृत्रिम प्रज्ञा (AI) आधारित केंद्रे उभारली जाणार आहेत. ब) वाढवण बंदरासाठी 5700 कोटी रुपयांचे करार झाले. A) केवळ अ B) दोन्ही C) एकही नाही D) केवळ ब मुंबई, पुणे आणि नागपूर येथे कृत्रिम प्रज्ञा (AI) आधारित केंद्रे उभारली जाणार असल्याने हा पर्याय बरोबर आहे. या केंद्रांचा उद्देश म्हणजे तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने विविध उद्योग आणि शैक्षणिक क्षेत्रात नवकल्पनांना वाव देणे, तसेच स्थानिक लोकांच्या कौशल्यविकासाला चालना देणे. सरकारने AI तंत्रज्ञानाला प्रोत्साहन देण्याचा निर्णय घेतला आहे, ज्यामुळे भारतातील तंत्रज्ञान क्षेत्रातील प्रगतीला गती मिळेल. दुसरा पर्याय, वाढवण बंदरासाठी 5700 कोटी रुपयांचे करारे झाले असल्याबद्दलची माहिती अद्याप उपलब्ध नाही, त्यामुळे हा पर्याय चुकीचा मानला जातो. म्हणून केवळ अ हा पर्याय योग्य आहे. 140 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 140. 7 मे 2025 रोजी 'लॉइड्स मेटल्स व एनर्जी कंपनी' आणि 'कर्टिन विद्यापीठ' यांच्याबरोबर कोणत्या विद्यापीठाने सामंजस्य करार केला? A) पुणे विद्यापीठ. B) गोंडवाना विद्यापीठ (गडचिरोली). C) नागपूर विद्यापीठ. D) मुंबई विद्यापीठ. गोंडवाना विद्यापीठ (गडचिरोली) आणि 'लॉइड्स मेटल्स व एनर्जी कंपनी' तसेच 'कर्टिन विद्यापीठ' यांच्यात 7 मे 2025 रोजी सामंजस्य करार झाला आहे. या कराराद्वारे तिन्ही संस्थांमध्ये शिक्षण, संशोधन आणि औद्योगिक सहकार्याला चालना देण्याचा उद्देश आहे. गोंडवाना विद्यापीठ हे क्षेत्रीय विकासासाठी महत्त्वाचे आहे आणि या करारामुळे विद्यार्थ्यांना व संशोधकांना अधिक संधी उपलब्ध होतील. या करारामुळे व्यावसायिक व शैक्षणिक उद्दिष्टे हळूहळू साधता येतील, जेणेकरून विद्यार्थ्यांचे भविष्य उज्ज्वल होईल. त्यामुळे 'गोंडवाना विद्यापीठ (गडचिरोली)' हा पर्याय योग्य आहे, कारण तोच वास्तवाशी जुळतो आणि अन्य पर्यायांमध्ये त्यासंबंधीची माहिती नाही. 141 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 141. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे तयार होणाऱ्या देशातील पहिल्या सहा पदरी बोगद्याची लांबी किती किलोमीटर आहे? A) 6.8 कि.मी. B) 5.8 कि.मी. C) 7.8 कि.मी. D) 8.8 कि.मी. मुंबई-नागपूर समृद्धी महामार्गावर इगतपुरी येथे तयार होणाऱ्या देशातील पहिल्या सहा पदरी बोगद्याची लांबी 7.8 किलोमीटर आहे, त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे. या बोगद्यामुळे वाहतूक व्यवस्थेत सुधारणा होईल आणि प्रवासाचा वेळ कमी होईल. सहा पदरी बोगद्यामुळे वाहतुकीची गती वाढेल आणि त्यामुळे नागरिकांना व व्यवसायांना अधिक लाभ मिळेल. इगतपुरी येथील या बोगद्याच्या निर्मितीमुळे मुंबई-नागपूर महामार्गाचे महत्त्व वाढणार आहे, तसेच प्रवाशांना सुरक्षित आणि सोयीस्कर प्रवासाची सुविधा मिळेल. या प्रकल्पाने राष्ट्रीय पातळीवर जलद वाहतूक प्रणालीला एक नवा आयाम मिळवून दिला आहे, ज्यामुळे '7.8 कि.मी.' हा पर्याय बरोबर आहे. 142 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 142. 'World Water Day' दरवर्षी कोणत्या दिवशी साजरा होतो? A) 21 मार्च B) 20 मार्च C) 22 मार्च D) 23 मार्च 'World Water Day' दरवर्षी 22 मार्च रोजी साजरा होतो, हे बरोबर आहे. या दिवसाचा उद्देश जलसंपत्तीच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता वाढवणे आणि जलसंपत्तीचे संरक्षण करण्यासाठी लोकांना प्रेरित करणे आहे. 1993 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या जनरल असेंब्लीने या दिवसाची स्थापना केली आणि तेव्हापासून हा दिवस जगभरात विविध कार्यक्रम आणि उपक्रमांद्वारे साजरा केला जातो. या दिवसाच्या साजरीकरणामध्ये जलसंपत्ती व त्याच्या टिकाऊ व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित केले जाते, ज्यामुळे जलसंपत्तीच्या समस्यांवर विचार करण्यास प्रवृत्त केले जाते. इतर पर्याय 21, 23 आणि 20 मार्च आहेत, परंतु 'World Water Day' साठी निश्चित केलेला दिवस 22 मार्चच आहे. 143 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 143. सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वरजवळील मांघर गावाला 'मधाचे गाव' म्हणून ओळख मिळाल्यानंतर, आणखी किती गावे 'मधाची गावे' म्हणून विकसित केली जाणार आहेत, ज्यासाठी ५ कोटींचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे? A) आणखी २० गावे निवडण्यात आली आहेत, ज्यामुळे मध उत्पादनात वाढ होईल. B) आणखी १५ गावे निवडण्यात आली आहेत, आणि त्यांना आधुनिक मध उत्पादन तंत्रज्ञान शिकवले जाईल. C) आणखी १० गावे निवडण्यात आली आहेत, ज्यात मधपेट्यांसाठी ९० टक्क्यांपर्यंत अनुदान दिले जाईल. D) आणखी ५ गावे निवडण्यात आली आहेत, जेणेकरून प्रत्येक प्रशासकीय विभागात एक गाव असावे. महाबळेश्वरजवळील मांघर गावाला 'मधाचे गाव' म्हणून ओळख मिळाल्यानंतर आणखी 10 गावे 'मधाची गावे' म्हणून विकसित केली जाणार आहेत, ज्यात मधपेट्यांसाठी 90 टक्के अनुदान दिले जाईल. या योजनेमुळे मध उत्पादनाच्या क्षेत्रात वाढ होण्यास मदत होईल, तसेच स्थानिक शेतकऱ्यांना आर्थिक समृद्धी साधता येईल. मध उत्पादनासाठी अनुदान देण्याचा हा उपक्रम शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करून त्यांची उपजीविका सुधारण्यास मदत करेल. यामुळे स्थानिक शेतकऱ्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाचा अवलंब करता येईल आणि ते आपल्या उत्पादनाचे बाजारपेठेत मूल्य वाढवू शकतील. या उपक्रमामुळे मध उत्पादनाला एक नवा अर्थ मिळेल, त्यामुळे हा निर्णय महत्त्वपूर्ण ठरतो. 144 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 144. Project Akashdeep ही योजना _______ संस्थेने सुरू केली आहे. A) HAL B) DRDO C) BEL D) ISRO Project Akashdeep ही योजना DRDO (Defense Research and Development Organisation) ने सुरू केली आहे, त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे. DRDO ही भारत सरकारच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या अंतर्गत काम करणारी एक प्रमुख संस्था आहे, जी देशाच्या संरक्षणासाठी विविध तंत्रज्ञान विकसित करते. Project Akashdeep या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे ड्रोन तंत्रज्ञानामध्ये सुधारणा करणे आणि त्या माध्यमातून संरक्षण क्षमतांमध्ये वाढ करणे. या योजनेच्या माध्यमातून DRDO ने आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून अधिक सक्षम आणि सामर्थ्यशाली ड्रोन विकसित करण्याचा प्रयत्न केला आहे, ज्यामुळे भारतीय सैन्याची कार्यक्षमता वाढेल. त्यामुळे 'DRDO' हा पर्याय बरोबर आहे. 145 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 145. 'Project Akashdeep' याचे उद्दिष्ट काय आहे? A) AI आधारित रडार B) हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम C) अत्याधुनिक मिसाईल D) सोलर UAV 'Project Akashdeep' याचे उद्दिष्ट हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम विकसित करणे आहे. हे उत्तर बरोबर आहे कारण या प्रकल्पाद्वारे उच्च उंचीवर कार्यरत असलेल्या सिस्टीमचा विकास केला जात आहे, ज्यामुळे विविध प्रकारच्या सुरक्षा आणि संरक्षणीय कार्यांमध्ये सुधारणा होईल. हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम वापरून मोठ्या उंचीवर लांब पल्ल्याच्या निरीक्षण, संप्रेषण आणि डेटा संकलनाच्या क्षमतांमध्ये वाढ होईल. यामुळे सैन्याच्या कार्यप्रणालीमध्ये लवचिकता आणि कार्यक्षमता वाढेल. इतर पर्याय योग्य नाहीत कारण ते प्रकल्पाच्या मुख्य उद्दिष्टाशी संबंधित नाहीत आणि 'Project Akashdeep' च्या विषयी दिलेल्या माहितीचे प्रतिनिधित्व करत नाहीत. 146 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 146. महाराष्ट्र सरकारने कोणत्या शहरांमध्ये ई-बाईक (E-bike) सेवा सुरू करण्यास मान्यता दिली आहे, ज्यामुळे वाहतूक व्यवस्था अधिक पर्यावरणपूरक होईल? A) तीन लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये B) एक लाखापेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये C) दोन लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये D) पाच लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये महाराष्ट्र सरकारने ई-बाईक (E-bike) सेवा सुरू करण्यास मान्यता दिली आहे ती एक लाखापेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये. हा निर्णय वाहतूक व्यवस्था अधिक पर्यावरणपूरक करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे, ज्यामुळे प्रदूषण कमी होण्यास मदत होईल. ई-बाईक सेवा प्रस्थापित केल्याने शहरी भागात वायू प्रदूषण कमी करण्यास आणि शहरी वाहतूक व्यवस्थेला सुधारण्यास मदत होईल. यासोबतच, यामुळे नागरिकांना सुलभ, स्वस्त आणि पर्यावरणास अनुकूल वाहतूक विकल्प उपलब्ध होईल. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे. 147 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 147. महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव कोणत्या तारखांना आयोजित करण्यात आला? A) 4 ते 6 मे 2025 B) 3 ते 5 मे 2025 C) 2 ते 4 मे 2025 D) 1 ते 3 मे 2025 महाबळेश्वर पर्यटन महोत्सव 2 ते 4 मे 2025 या तारखांना आयोजित करण्यात आला आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. या महोत्सवामध्ये महाबळेश्वरच्या नैसर्गिक सौंदर्याचा अनुभव घेण्यासाठी स्थानिक आणि पर्यटकांना एकत्र करून विविध सांस्कृतिक आणि साहसी कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते. या महोत्सवामुळे पर्यटनाला चालना मिळते आणि स्थानिक अर्थव्यवस्थेला मदत होते. इतर पर्याय जसे 1 ते 3 मे 2025, 3 ते 5 मे 2025, आणि 4 ते 6 मे 2025 हे सर्व चुकीचे आहेत, कारण महोत्सवाचे आयोजन फक्त 2 ते 4 मे 2025 या काळात होते, जे या महोत्सवाचे अधिकृत वेळापत्रक आहे. 148 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 148. वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन योजना _______ तारखेपासून लागू झाली. A) 15 एप्रिल 2025 B) 1 मे 2025 C) 10 मे 2025 D) 1 मार्च 2025 वन स्टेट वन रजिस्ट्रेशन योजना 1 मे 2025 तारखेपासून लागू झाली आहे. या योजनेचा उद्देश संबंधित क्षेत्रात अधिक सुव्यवस्था आणि पारदर्शकता आणणे आहे. या योजनेद्वारे प्रत्येक राज्यात एकच नोंदणी प्रणाली विकसित केली जात आहे, ज्यामुळे नागरिकांना आणि व्यवसायांना नोंदणी प्रक्रियेत सुलभता येईल. यामुळे आर्थिक व्यवहार आणि मालमत्तेच्या नोंदणीसाठी आवश्यक असलेल्या अडथळ्यांचे कमी होईल आणि सर्व स्तरांवर कार्यक्षमतेत सुधारणा होईल. या योजनेचा प्रभाव विविध क्षेत्रांमध्ये सकारात्मक असण्याची अपेक्षा आहे, त्यामुळे 1 मे 2025 तारीख योग्य ठरते. 149 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 149. Project Akashdeep चा उद्देश _______ विकसित करणे आहे. A) कृत्रिम पाऊस प्रणाली B) सौर ऊर्जा प्रकल्प C) हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम D) अणुशक्ती मिसाईल Project Akashdeep चा उद्देश हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम विकसित करणे आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. हाय आल्टिट्यूड प्लॅटफॉर्म सिस्टीम म्हणजेच उच्च उंचीवर कार्यशील असलेल्या तंत्रज्ञानाचा वापर करून विविध कार्ये पार करण्याची क्षमता, ज्यामध्ये डेटा संकलन, पर्यवेक्षण व संचार यांचा समावेश होता. हा प्रकल्प भारतीय सुरक्षेचा एक महत्त्वाचा अंग आहे आणि यामुळे देशाच्या संरक्षण व गुप्तचर क्षमतांमध्ये सुधारणा होईल. इतर पर्यायांमध्ये सौर ऊर्जा प्रकल्प, अणुशक्ती मिसाईल आणि कृत्रिम पाऊस प्रणाली यांचा समावेश आहे, परंतु या प्रकल्पांचा संबंध Project Akashdeep च्या उद्देशाशी नाही. 150 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 150. वाढवण बंदर कोणत्या तालुक्यात অবস্থিত आहे, ज्याच्या विकासासाठी 5,700 कोटी रुपयांचे करार करण्यात आले आहेत? A) तलासरी B) डहाणू C) वसई D) पालघर वाढवण बंदर डहाणू तालुक्यात अवस्थित आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. डहाणू तालुक्याला समुद्र किनाऱ्यावर असलेले महत्त्वपूर्ण स्थान असून, या बंदराच्या विकासासाठी 5,700 कोटी रुपयांचे करार करण्यात आले आहेत. या प्रकल्पामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला एक नवा वाव मिळणार आहे, तसेच रोजगाराच्या नवीन संधी निर्माण होणार आहेत. वाढवण बंदरामुळे व्यापार आणि वाहतूक क्षेत्रातही मोठा विकास होण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे संपूर्ण क्षेत्राचा विकास होईल. त्यामुळे डहाणू हाच योग्य पर्याय आहे. 151 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 151. रिलायन्स समूहाचे अनंत अंबानी गुजरातमध्ये 'वनतारा' बचाव केंद्र चालवतात, त्याच धर्तीवर महाराष्ट्रात 'सूर्यतारा' निर्माण करण्यात येणार आहे. हे केंद्र कशासाठी असेल? A) वृद्धांसाठी निवारा केंद्र, जिथे त्यांची सेवा केली जाईल. B) वन्यप्राण्यांसाठी बचाव केंद्र, जिथे जखमी आणि abandoned प्राण्यांची काळजी घेतली जाईल. C) नैसर्गिक आपत्तीत सापडलेल्या लोकांसाठी. D) दुर्धर आजारांनी त्रस्त असलेल्या लोकांसाठी. 'सूर्यतारा' बचाव केंद्र हे वन्यप्राण्यांसाठी एक विशेष सुविधा असेल, जिथे जखमी आणि abandoned प्राण्यांची काळजी घेतली जाईल. या केंद्राद्वारे जंगलातील प्राण्यांच्या संरक्षणासाठी आणि त्यांच्यासाठी पुनर्वसनाच्या उपाययोजनांसाठी मदत मिळणार आहे. वन्यजीव संरक्षणासाठी अशा प्रकारची सुविधा अत्यंत महत्त्वाची आहे, कारण जखमी प्राण्यांना योग्य उपचार आणि काळजीची आवश्यकता असते. यामुळे मोठ्या प्रमाणात वन्य जीवनाच्या संरक्षणास चालना मिळेल आणि प्राण्यांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल. त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे, कारण तो वन्यप्राण्यांच्या कल्याणावर लक्ष केंद्रित करतो, ज्यामुळे नैसर्गिक संतुलन राखण्यास मदत होईल. 152 / 152 Category: प्रादेशिक घडामोडी (मार्च-एप्रिल-मे) 2025 152. महाराष्ट्रातील पहिले छत्रपती शिवाजी महाराजांचे मंदिर कोणत्या शहरात उभारण्यात आले आहे, ज्यामुळे त्यांचा इतिहास आणि विचार लोकांपर्यंत पोहोचेल? A) सातारा B) मुंबई C) ठाणे D) पुणे महाराष्ट्रातील पहिले छत्रपती शिवाजी महाराजांचे मंदिर ठाण्यात उभारण्यात आले आहे, जे त्यांच्या महानतेचे प्रतीक आहे. या मंदिराच्या माध्यमातून छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जीवन, त्यांचे विचार आणि त्यांचा इतिहास लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचा उद्देश आहे. ठाण्यातील या मंदिरामुळे शिवाजी महाराजांची जयंती साजरी करणारे अनेक कार्यक्रम आणि उत्सव आयोजित केले जातात, ज्यामुळे युवा पिढीत त्यांच्याबद्दलचा आदर आणि प्रेम वाढते. शिवाजी महाराजांचा प्रभाव महाराष्ट्राच्या संस्कृतीवर कायमचा आहे, आणि या मंदिरामुळे त्यांच्या शिकवणींचा प्रचार होईल. त्यामुळे ठाणे हा पर्याय योग्य आहे. Loading...Your Result !! Your score is LinkedIn Facebook Twitter VKontakte BACK HOME PAGE