6 भारताचा इतिहास कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 1 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 1. ब्रिटिश कंपनीने नियामक कायदा इ.स.1774 साली पास केला त्याचे मुख्य कारण - अ) भारतातील कंपनी प्रशासन मजबुत करावयाचे होते. ब) कर्मचा-याच्या आर्थिक सुबत्तेला आळा घालायाचा होता. क) संचालक मंडळाचे अधिकार वाढवायाचे होते. ड) कंपनीचा व्यवहारावर व राज्यकारभारावर अंकुश ठेवावायाचा होता. वरील पर्यायातून बरोबर पर्याय असलेली जोडी खाली दिलेली आहे ती ओळखा. (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) ब आणि ड फक्त B) अ आणि क C) ड आणि अ D) क आणि ब नियामक कायदा 1774 चा उद्देश ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीच्या भारतातील कारभारावर नियंत्रण ठेवणे हा होता. या कायद्याद्वारे कंपनीच्या संचालक मंडळाला भारतातील कंपनीच्या व्यवसायावर आणि राज्यकारभारावर अंकुश मिळाला, तर त्याऐवजी पर्याय (अ) आणि (क) कंपनी प्रशासनावर अधिक भर देतात. 2 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 2. मुडिमन समिती का नेमण्यात आली होती ? (सहाय्यक पूर्व 2012) A) इ.स. 1919 च्या कायद्या ची चौकशी करण्यासाठी B) जालियनवाला बाग हत्याकांडाची चौकशी करण्यासाठी C) द्विदल राज्यपध्दतीच्या चौकशीसाठी D) इ.स. 1909 च्या कायद्या ची चौकशी करण्यासाठी 3 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 3. कोणत्या कायद्याने ब्रिटनच्या राजाचे हिंदुस्तान सम्राट हे पद रदद करण्यात आले ? (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) 1919 कायदा B) 1935 कायदा C) 1858 कायदा D) 1947 कायदा 1947 चा कायदा हा बरोबर उत्तर आहे कारण भारतीय स्वातंत्र्य कायद्याने ब्रिटीश राजाचे "हिंदुस्तान सम्राट" हे पद अंमलातून आणले. हा कायदा भारताला संपूर्ण सत्ता हस्तांतरित करत होता आणि भारताची ब्रिटीश साम्राज्यापासून मुक्तता सुनिश्चित करत होता. 4 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 4. 1935 च्या कायद्याने हाय कमिशनर चे पद कायम ठेवण्यात आले व त्यांचे प्रमुख काम म्हणजे - - - - - - - - - अ) भारत सरकारला लागणारे साहित्य खरेदी करणे ब) इंग्लड मधील भारतीय विद्यार्थ्यांच्या सोयीकडे लक्ष पुरविणे क) भारतीय व्यापार आयुक्ताच्याय कार्यावर देखरेखठेवणे ड) भारतात सामाजिक सुधारणा करणे (राज्यसेवा मुख्य मे 2022) A) विधाने अ आणि ड योग्य आहेत B) विधाने अ ब आणि क योग्य आहेत C) विधाने अ आणि ब योग्य आहेत D) विधाने अ आणि क योग्य आहेत विधाने अ, ब आणि क योग्य आहेत कारण 1935 च्या कायद्याने हाय कमिशनरचे पद हे भारतासाठी साहित्य खरेदी करणे, इंग्लंडमधील भारतीय विद्यार्थ्यांची काळजी घेणे आणि भारतीय व्यापार आयुक्त कार्यालयावर देखरेख ठेवण्यासाठी कायम ठेवले होते. विधान ड चुकीचे आहे कारण हाय कमिशनरचे काम भारतात सामाजिक सुधारणा करणे नव्हते. 5 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 5. किंबर्ले क्लॉज हा शब्दप्रयोग कोणत्या कायद्या त वापरण्यात आला ? (राज्यसेवा मुख्य मे 2022) A) 1861 चा इंडियन कॉन्सिल ॲक्ट B) 1892 चा कॉन्सिल ॲक्ट ऑफ इंडिया C) 1909 चा सुधारणा कायदा D) 1858 चा हिंदुस्थानबददलचा कायदा 6 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 6. 1935 च्या कायद्याने हाय कमिशनर चे पद कायम ठेवण्यात आले व त्यांचे प्रमुख काम म्हणजे - - - - - - - - - अ) भारत सरकारला लागणारे साहित्य खरेदी करणे ब) इंग्लड मधील भारतीय विद्यार्थ्यांच्या सोयीकडे लक्ष पुरविणे क) भारतीय व्यापार आयुक्ताच्याय कार्यावर देखरेखठेवणे ड) भारतात सामाजिक सुधारणा करणे (राज्यसेवा मुख्य मे 2022) A) विधाने अ ब आणि क योग्य आहेत B) विधाने अ आणि ब योग्य आहेत C) विधाने अ आणि क योग्य आहेत D) विधाने अ आणि ड योग्य आहेत 7 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 7. कोणत्या कायद्याने ब्रिटनच्या राजाचे हिंदुस्तान सम्राट हे पद रदद करण्यात आले ? (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) 1935 कायदा B) 1858 कायदा C) 1919 कायदा D) 1947 कायदा 8 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 8. 1902 मध्ये इंपिरीयल लेजिस्लेटिव कॉन्सीलचे लोकनियुक्त सभासद कोण झाले ? (PSI मुख्य 2012) A) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर B) गोपाल कृष्ण गोखले C) महात्मा गांधीजी D) लोकमान्य टिळक गोपाल कृष्ण गोखले हे बरोबर उत्तर आहे कारण ते 1902 मध्ये इंपिरियल लेजिस्लेटिव्ह कॉन्सीलचे पहिले लोकनियुक्त सभासद झाले होते, तेव्हा इतर सर्व पर्याय चुकीचे आहेत. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर अखिल भारतीय सार्वजनिक सभा घटनेच्या मसुद्या समितीचे सदस्य होते, महात्मा गांधीजीने 1915 मध्ये भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला, तर लोकमान्य टिळक हे काँग्रेसच्या गरम पक्षाचे नेते होते. 9 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 9. खालीलपैकी कोणती जोडी अचूक आहे ? (STI पूर्व 2011) A) इ.स. 1858 - भारताचा उच्च न्यायालयासंबधी कायदा B) इ.स. 1851 - विधवा पुनर्विवाह कायदा C) इ.स. 1890 - संमती वयाचा कायदा D) इ.स. 1857 - परवाना कायदा 10 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 10. पुढील दोन पैकी कोणते विधान योग्य आहे ? अ) 1919 च्या कायद्या न्वये मुसलमानांसाठी खास मतदार संघ सुचविले गेले. ब) 1861 च्या कायद्या न्वये व्हाइसरॉयच्या कौन्सिलमध्ये बिगर शासकीय सदस्यांचा समावेश सुचविला गेला. (वनसेवा मुख्य 2015) A) दोन्ही B) एकही नाही C) केवळ अ D) केवळ ब केवळ पर्याय ब योग्य आहे कारण 1861 च्या भारतीय कौन्सिल कायद्याने व्हाइसरॉयच्या कौन्सिलमध्ये बिगर-शासकीय सदस्यांचा समावेश सुचवला होता. दुसरीकडे, 1919 च्या मॉंटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणांनी मुसलमान आणि इतर अल्पसंख्याक समूहांसाठी खास मतदारसंघांची तरतूद केली होती. 11 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 11. 1919 च्या मॉटेंग्यू चेम्सफर्ड कायद्या त खालीलपैकी कोणत्या तरतूदी होत्या ? अ) भारतीय मंत्र्याचा पगार इंग्लडच्या तिजोरीतून दिला जावा. ब) भारतीय उच्च आयुक्त हा भारताच्या व्हॉइसरॉयचा इंग्लडमधील प्रतिनिधीम्हणून काम पाहील. क) प्रांतामध्ये द्विदल राज्यपध्दती निर्माण करावी ड) भारतीय मंत्रयांचा पगार भारताच्या तिजोरीतून दिला जावा (राज्यसेवा मुख्य 2015) A) क आणि ड B) अ,ब आणि क C) अ,क आणि ड D) ब,क आणि ड मॉन्टेग्यू-चेम्सफर्ड कायदा 1919 मध्ये भारतीय मंत्र्यांच्या पगारापासून इंग्लंडच्या तिजोरीत जमा करण्याची तरतूद (अ), भारतीय उच्चायुक्ताची इंग्लंडमध्ये व्हॉइसरॉयचा प्रतिनिधी म्हणून भूमिका (ब) आणि प्रांतांमध्ये द्विदल राज्यपद्धतीची निर्मिती (क) या तरतुदी होतात. 12 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 12. ब्रिटीश ईस्ट इंडिया कंपनीची भारतातील व्यापार विष्ज्ञयक मक्तेदारी कोणत्या कायद्या न्वये संपुष्टात आली ? (PSI पूर्व 2014) A) 1793 चा सनदी कायदा B) 1858 चा भारताच्या सुशासनाचा कायदा C) 1893 चा सनदी कायदा D) 1773 चा नियमनाचा कायदा 1893 चा सनदी कायदा बरोबर उत्तर आहे कारण हा कायदा ब्रिटीश ईस्ट इंडिया कंपनीच्या व्यापार विष्ज्ञयक मक्तेदारी समाप्त करणाऱ्या आणि भारत पूर्णपणे ब्रिटिश राजवटीचा भाग बनविणाऱ्या अनेक सुधारणा आणणारा होता. 13 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 13. खालीलपैकी कोणते कलम 1919 च्या माँटफर्ड सुधारणा कायद्यात समाविष्ट करण्यात आले होते ? (राज्यसेवा मुख्य 2013) A) या कायद्याने हाय कमिशनर फॉर इंडिया या अधिका-याची नियुक्ती करण्यात आली. B) भारत मंत्र्यांचा पगार हिंदूस्थानच्या तिजोरीतून देण्याची तरतूद केली. C) स्रियांना मदतानाचाअधिकार बहाल करण्यात आला D) इंडिया कौन्सिलच्या सभासदांची संख्या 8 वरुन 4 करण्यात आली. या कायद्याने हाय कमिशनर फॉर इंडिया या अधिकाऱ्याची नियुक्ती करण्यात आली हा पर्याय बरोबर आहे कारण माँटफर्ड सुधारणा कायद्याने भारतात हाय कमिशनर फॉर इंडिया या पद्याची निर्मिती केली. हे पद ब्रिटिश सरकार आणि भारतातील प्रांतांमध्ये दुवा म्हणून कार्य करत होते. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण ते माँटफर्ड सुधारणा कायद्याचा भाग नव्हते. 14 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 14. खालीलपैकी कोणत्या कायद्यात वा योजनेत अस्पृश्यांसाठी स्वतंत्र मतदार संघ तयार करण्याची तरतूद होती ? (PSI पूर्व 2012) A) वेव्हेल योजना B) 1935 चा सुधारणा कायदा C) मॉटेग्यू-चेम्सफोर्ड कायदा D) ॅम्से-मॅकडोनाल्ड निवाडा 15 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 15. कोणत्या कायद्याने प्रांतिय शासन व्यवस्था सुरु केली ? (ASO मुख्य 2011) A) 1909 B) 1935 C) 1892 D) 1919 16 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 16. 1919 चा इंडियन कौन्सिल ॲक्ट म्हणजे - - - - - - - - - अ)आँट –फोर्ड सुधारणा कायदा ब) 1909 च्या कायद्या तील चुकांची दुरुस्ती करण्यासाठी पारीत केलेला कायदा क) या कायद्याने भारतात जबाबदार राज्य पध्दतीची पायाभरणी केली. ड) मॉर्ले-मिंटो सुधारणा कायदा (राज्यसेवा मुख्य 2018) A) ब,क आणि ड फक्त B) अ,ब, आणि ड फक्त C) अ,क आणि ड फक्त D) अ,ब, आणि क फक्त पर्याय "अ, ब आणि क फक्त" बरोबर आहे कारण: 1919 चा इंडियन कौन्सिल ॲक्ट, ज्याला मॉन्टेग्यू-चेम्सफोर्ड सुधारणा असेही म्हणतात, हे संयुक्त राज्य सचिव विन्टन चर्चिल यांच्या नेतृत्वाखाली ब्रिटिश संसदेने पारित केलेले कायदे होते. या कायद्यांमुळे भारतात प्रांतिक स्तरावर काही जबाबदार सरकारची पायाभरणी झाली आणि केंद्रात द्वैधशाही सरकारची स्थापना झाली जिथे काही क्षेत्रे भारतीय मंत्र्यांच्या नियंत्रणाखाली होते. या कायद्यांनी 1909 च्या मॉर्ले-मिंटो सुधारणांच्या चुकाही सुधारल्या. 17 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 17. 1919 चा इंडियन कौन्सिल ॲक्ट म्हणजे - - - - - - - - - अ)आँट –फोर्ड सुधारणा कायदा ब) 1909 च्या कायद्या तील चुकांची दुरुस्ती करण्यासाठी पारीत केलेला कायदा क) या कायद्याने भारतात जबाबदार राज्य पध्दतीची पायाभरणी केली. ड) मॉर्ले-मिंटो सुधारणा कायदा (राज्यसेवा मुख्य 2018) A) अ,क आणि ड फक्त B) अ,ब, आणि ड फक्त C) ब,क आणि ड फक्त D) अ,ब, आणि क फक्त 18 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 18. भारतमंत्र्यांचा पगार इंग्लडच्या तिजोरीतून देण्याची तरतूद कोणत्या सुधारणा कायद्यात करण्यात आली ? (सहाय्यक पूर्व 2012) A) 1909 चा कायदा B) 1935 चा कायदा C) 1919 चा कायदा D) 1892 चा कायदा 19 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 19. 1902 मध्ये इंपिरीयल लेजिस्लेटिव कॉन्सीलचे लोकनियुक्त सभासद कोण झाले ? (PSI मुख्य 2012) A) महात्मा गांधीजी B) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर C) लोकमान्य टिळक D) गोपाल कृष्ण गोखले 20 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 20. 18 जुलै 1947 रोजी ब्रिटिश पार्लमेंट कोणत्या कायद्या ला मान्यता दिली ? अ) भारतीय फाळणी कायदा ब) भारतीय स्वातंत्रयाचा कायदा क) घटना मसुदा कायदा ड) घटनादुरुस्ती कायदा वरीलपैकी कोणते विधान /विधाने बरोबर आहे /आहेत ? (राज्यसेवा पूर्व 2022) A) फक्त अ B) फक्त अ आणि ड C) फक्त अ आणि क D) फक्त ब 21 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 21. 1919 च्या मॉटफोर्ड कायद्या नुसार केंद्रीय कायदेमंडळाच्या कनिष्ठ व वरिष्ठ सभागृहाची सभासदसंख्या अनुक्रमे किती ठरली होती ? (STI पूर्व 2012) A) 145 व 60 B) 135 व 60 C) 145 व 50 D) 135 व 50 1919 च्या मॉटफोर्ड कायद्या नुसार केंद्रीय कायदेमंडळाच्या कनिष्ठ व वरिष्ठ सभागृहाची सभासदसंख्या अनुक्रमे 145 व 60 ठरली होती." हे उत्तर बरोबर आहे कारण ते कायद्याच्या विस्तृत मजकूरामधील तरतुदींशी जुळते. 22 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 22. मॉटेग्यू –चेम्सफर्ड सुधारणा जाहीर झाल्यावर लोकमान्य टिळकांनी केसरीत कोणता लेख लिहिला ? (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) सरकारचे डोके ठिकाणावर आहे का ? B) वरीलपैकी कोणताच नाही C) चलो दिल्ली D) जनाब दिल्ली तो बहुत दूर है लोकमान्य टिळकांनी मॉटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणांवर "जनाब दिल्ली तो बहुत दूर है" हा लेख लिहिला कारण त्यांना वाटले की सुधारणा अपुऱ्या होत्या आणि स्वराज्याचे लक्ष्य अजूनही फार दूर होते. 23 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 23. खालीलपैकी कोणते बदल 1858 च्या कायद्याने घडवून आणले ? अ) बोर्ड ऑफ कंट्रोल व कोर्ट ऑफ डायरेक्टरर्स या दुहेरी सत्तेचा शेवट ब) संसदीय मंत्रिपदाची निर्मिती क) भारतमंडळाची स्थापना ड) विधीविषयक कार्यायसाठी गव्हर्नर जनरलच्या कौन्सिलचा विस्तार (वनसेवा मुख्य 2015) A) अ, ब, क, ड B) अ,ब, क C) ब,क D) अ,क , ड 24 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 24. भारत सरकार अधिनियम -१९३५ ची कोणती वैशिष्टये आहेत ? अ) संघराज्य व प्रांतिक स्वायत्तता ब) केंद्रातील द्विशासन क) द्विगृही केद्रिय कायदेमंडळ ड) केंद्र आणि प्रांत यांच्यात वैधानिक अधिकारांची विभागणी (ASO मुख्य 2016) A) अ,ब क आणि ड B) अ आणि ड C) अ,क आणि ड D) अ,ब आणि ड 25 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 25. 1858 च्या भारत सरकार कायदा चा परिणाम शोधा (PSI पूर्व 2016) A) भारतीय विधानमंडळ आधिक प्रातिनिधिक बनविणे B) मुक्त आणि अनिवार्य प्राथमिक शिक्षण C) कंपनीच्या राजवटीची इतिश्री झाली. D) मुक्त व्यापार 1858 च्या भारत सरकार कायद्याने ईस्ट इंडिया कंपनीच्या राजवटीची इतिश्री झाली आणि ब्रिटीश राजवटीची स्थापना झाली. हे उत्तर बरोबर आहे कारण कायद्याने कंपनीच्या व्यापारिक कार्यावरील राज्य कर्तृत्वाचा अंत केला आणि भारत ब्रिटिश राजवटीच्या थेट नियंत्रणाखाली आला. 26 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 26. 1856 च्या कायद्या त कोणत्या गोष्टींची तरतूद करण्यात आली होती ? (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) गुलामांच्या व्यापारावर बंदी B) स्री शिक्षण C) सतीबंदी कायदा D) विधवांना पुनर्विवाहास परवानगी विधवांना पुनर्विवाहास परवानगी देण्यात आली, कारण हा 1856 च्या कायद्याचा मुख्य उद्देश होता. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण ते या कायद्याद्वारे केले गेले नाहीत: स्री शिक्षण 1854 च्या कायद्याद्वारे तरतूद करण्यात आले होते, गुलाम-व्यापारावर बंदी 1811 मध्ये घालण्यात आली होती आणि सती प्रथा 1829 मध्ये बेकायदेशीर घोषित करण्यात आली होती. 27 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 27. 1935 च्या कायद्या तील पुढीलपैकी कोणत्या तरतुदी अमंलात आणल्या नाहीत ? अ) भारतमंडळ रदद ब) भारतीय संघराज्श् क) केंद्रातील द्विदल राज्यपध्दती ड) प्रांतीय स्वायत्तता (Agri पूर्व 2018) A) ड फक्त B) अ फक्त C) अ,ब आणि क फक्त D) ब आणिक फक्त 28 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 28. 1858 च्या भारत सरकार कायदा चा परिणाम शोधा (PSI पूर्व 2016) A) मुक्त व्यापार B) भारतीय विधानमंडळ आधिक प्रातिनिधिक बनविणे C) कंपनीच्या राजवटीची इतिश्री झाली. D) मुक्त आणि अनिवार्य प्राथमिक शिक्षण 29 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 29. कोणता कायदा भारताचा प्रांतीय स्वायत्तता कायदा म्हणून ओळखला जातो ? (तांत्रिक सहा. विमा संचलनालय 2013) A) 1861 इंडियन हायकोर्ट ॲक्ट B) 1935 चा कायदा C) 1909 मोले-मिंटो सुधारणा कायदा D) 1919 मॉटेंग्यू-चेम्सफर्ड कायदा 1935 चा कायदा भारताचा प्रांतीय स्वायत्तता कायदा म्हणून ओळखला जातो. हा कायदा प्रांतांना स्वायत्तता प्रदान करणाऱ्या अनेक तरतुदींशी संबंधित आहे, जसे की स्वतःचा विधिमंडळ आणि राज्यपाल, तसेच काही दायित्वे इंग्रजांकडून प्रांतांकडे हस्तांतरित करणे. 30 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 30. ब्रिटिश साम्राज्यशाहीने कोणत्या कायद्याखाली ईस्ट इंडिया कंपनीकडून भारताचा राज्यकारभार हाती घेतला ? (PSI /ASO/STI संयुक्त 2017) A) गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ॲक्ट 1935 B) गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ॲक्ट 1858 C) इंडियन कौन्सील ॲक्ट 1861 D) इंडियन कौन्सील ॲक्ट 1909 गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ॲक्ट 1858 अंतर्गत ब्रिटिश साम्राज्यशाहीने ईस्ट इंडिया कंपनीकडून भारताचा राज्यकारभार हाती घेतला. या कायद्याने कंपनीच्या राजवटीचा अंत केला आणि ब्रिटिश राजवटीची स्थापना केली, ज्याद्वारे भारत थेट ब्रिटिश क्राउनच्या नियमाखाली आला. 31 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 31. 18 जुलै 1947 रोजी ब्रिटिश पार्लमेंट कोणत्या कायद्या ला मान्यता दिली ? अ) भारतीय फाळणी कायदा ब) भारतीय स्वातंत्रयाचा कायदा क) घटना मसुदा कायदा ड) घटनादुरुस्ती कायदा वरीलपैकी कोणते विधान /विधाने बरोबर आहे /आहेत ? (राज्यसेवा पूर्व 2022) A) फक्त अ B) फक्त अ आणि ड C) फक्त ब D) फक्त अ आणि क बरोबर उत्तर 'फक्त ब' आहे कारण 18 जुलै 1947 रोजी ब्रिटिश पार्लमेंटने भारतीय स्वातंत्र्य कायद्याला मान्यता दिली होती. हा कायदा भारताला स्वातंत्र्य देत होता, त्यामुळे त्याला भारतीय स्वातंत्र्य कायदा म्हणून ओळखले जाते. 32 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 32. 1935 च्या कायद्या तील पुढीलपैकी कोणत्या तरतुदी अमंलात आणल्या नाहीत ? अ) भारतमंडळ रदद ब) भारतीय संघराज्श् क) केंद्रातील द्विदल राज्यपध्दती ड) प्रांतीय स्वायत्तता (Agri पूर्व 2018) A) अ फक्त B) ड फक्त C) ब आणिक फक्त D) अ,ब आणि क फक्त 1935 च्या कायद्यातील "भारतीय संघराज्य" आणि "केंद्रातील द्विदल राज्यपध्दती" या तरतुदी अमलात आणल्या गेल्या नाहीत. त्याऐवजी, 1937 मध्ये प्रांतीय स्वायत्तता लागू करण्यात आली होती. त्यामुळे, पर्याय ब योग्य आहे कारण तो या दोन तरतुदींचा उल्लेख करते ज्या अमलात आणल्या गेल्या नाहीत. 33 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 33. 1919 च्या माँट-फोर्ड कायद्यावर हे स्वराज्य नव्हे आणि त्याचा पायाही नव्हे, अशी टीका कोणी केली ? (PSI पूर्व 2011) A) महात्मा गांधी B) लोकमान्य टिळक C) लाला लजपतराय D) पंडित नेहरु स्वराज्य नाही आणि त्याचा पायाही नाही" अशी टीका लोकमान्य टिळकांनी केली होती. या कायद्याला त्यांनी संतुष्टीजनक सुधारणा मानले नाही कारण तो भारतीयांना कोणतेही खरे अधिकार देत नव्हता आणि स्वराज्य मिळवण्यासाठी आवश्यक बदल करत नव्हता. 34 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 34. खालीलपैकी 1935 च्या भारत सरकारच्या कायद्या ची वैशिष्टये कोणती ? अ) प्रांतीय स्वायत्तता ब) संघराज्याचे न्यायालय क) केंद्रात द्विदल राज्यपध्दती ड) दोन सभागृह असलेले संघीय कायदे मंडळ (PSI पूर्व 2014) A) अ,ब, क आणि ड B) अ आणि ड फक्त C) अ,क, ड फक्त D) ब आणि क फक्त 35 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 35. सुरुवातीला त्यांच्या भारतात येण्यावर पुष्कळ निर्बंध घातलेले होते. परतु ते सर्व 1813 च्या चार्टर कायद्याने काढून टाकण्यात आले. इथून पुढे ते मोठया संख्येने भारतात येऊ लागले व समाजाचा भाग बनून गेले. ते लोक कोण होते ? (राज्यसेवा मुख्य 2016) A) अरबी व्यापारी B) अमेरिक ख्रिश्चन मिशनरी C) इंग्लिश ख्रिश्चन मिशनरी D) फ्रेंच व्यापारी 36 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 36. 1919 च्या कायद्याने जेव्हा अस्पृश्यांचे दोन प्रतिनिधी कायदेमंडळात नेमण्याची तरतूद झाली, तेव्हा - - - - - - - - - आणि या दोघांची नियुक्ती केली गेली. (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) गवई व कालीचरण नंदागवळी B) वलंगकर आणि शिवराम जानबा कांबळे C) किसन फागोजी बंदसोडे व विठ्ठल रामजी शिंदे D) बाबासाहेब आंबेडकर व श्रीपाद महादेव माटे 37 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 37. खालीलपैकी कोणत्या कायद्यात वा योजनेत अस्पृश्यांसाठी स्वतंत्र मतदार संघ तयार करण्याची तरतूद होती ? (PSI पूर्व 2012) A) मॉटेग्यू-चेम्सफोर्ड कायदा B) ॅम्से-मॅकडोनाल्ड निवाडा C) 1935 चा सुधारणा कायदा D) वेव्हेल योजना ॅम्से-मॅकडोनाल्ड निवाडा हा बरोबर उत्तर आहे कारण या निवाड्याने अस्पृश्यांसाठी स्वतंत्र मतदार संघ तयार करण्याची तरतूद केली होती. मॉटेग्यू-चेम्सफोर्ड कायदा, वेव्हेल योजना आणि 1935 चा सुधारणा कायदा यांमध्ये ही तरतूद नव्हती. 38 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 38. भारत सरकार कायदा 1919 चे कोणते प्रमुख वैशिष्टय नव्हते ? (PSI पूर्व 2016) A) मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र प्रतिधिीत्व B) भारतीय विधानमंडळ अधिक प्रातिनिधी बनविणे C) प्रांतावर केंद्रीय नियंत्रणाचे शिथिलीकरण D) प्रांतामध्ये द्विसान पध्दती भारत सरकार कायदा 1919 मध्ये मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र प्रतिनिधित्वाची तरतूद नव्हती. या ऐवजी, कायद्याने मुस्लिमांसाठी वेगळे मतदारसंघ निर्माण केले, जे त्या काळातील राजकीय परिस्थितीशी संबंधित होते. इतर पर्याय हा कायद्याचे प्रमुख वैशिष्ट्य दर्शवतात. 39 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 39. 1919 च्या माँट-फोर्ड कायद्यावर हे स्वराज्य नव्हे आणि त्याचा पायाही नव्हे, अशी टीका कोणी केली ? (PSI पूर्व 2011) A) पंडित नेहरु B) लाला लजपतराय C) लोकमान्य टिळक D) महात्मा गांधी 40 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 40. सुरुवातीला त्यांच्या भारतात येण्यावर पुष्कळ निर्बंध घातलेले होते. परतु ते सर्व 1813 च्या चार्टर कायद्याने काढून टाकण्यात आले. इथून पुढे ते मोठया संख्येने भारतात येऊ लागले व समाजाचा भाग बनून गेले. ते लोक कोण होते ? (राज्यसेवा मुख्य 2016) A) अमेरिक ख्रिश्चन मिशनरी B) इंग्लिश ख्रिश्चन मिशनरी C) अरबी व्यापारी D) फ्रेंच व्यापारी इंग्लिश ख्रिश्चन मिशनरी बरोबर उत्तर आहे कारण 1813 च्या चार्टर कायद्याने इंग्लिश ख्रिश्चन मिशनरींना भारतात येण्यावरील निर्बंध काढून टाकण्यात आले होते. यामुळे ते मोठ्या संख्येने भारतात आले आणि समाजाचा भाग बनून गेले. 41 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 41. ब्रिटीश ईस्ट इंडिया कंपनीची भारतातील व्यापार विष्ज्ञयक मक्तेदारी कोणत्या कायद्या न्वये संपुष्टात आली ? (PSI पूर्व 2014) A) 1858 चा भारताच्या सुशासनाचा कायदा B) 1793 चा सनदी कायदा C) 1893 चा सनदी कायदा D) 1773 चा नियमनाचा कायदा 42 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 42. 1935 च्या कायद्या चे मुख्य वैशिष्टय खालीलपैकी कोणते नाही ? (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) घटना निर्मितीसाठी समिती B) फेडरल कोर्टाची निर्मिती C) व्दिगृही कायदेमंडळ D) इंडिया कौन्सिल रदद 43 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 43. खालीलपैकी कोणते कलम 1919 च्या माँटफर्ड सुधारणा कायद्यात समाविष्ट करण्यात आले होते ? (राज्यसेवा मुख्य 2013) A) स्रियांना मदतानाचाअधिकार बहाल करण्यात आला B) भारत मंत्र्यांचा पगार हिंदूस्थानच्या तिजोरीतून देण्याची तरतूद केली. C) या कायद्याने हाय कमिशनर फॉर इंडिया या अधिका-याची नियुक्ती करण्यात आली. D) इंडिया कौन्सिलच्या सभासदांची संख्या 8 वरुन 4 करण्यात आली. 44 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 44. मॉटेग्यू –चेम्सफर्ड सुधारणा जाहीर झाल्यावर लोकमान्य टिळकांनी केसरीत कोणता लेख लिहिला ? (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) सरकारचे डोके ठिकाणावर आहे का ? B) वरीलपैकी कोणताच नाही C) जनाब दिल्ली तो बहुत दूर है D) चलो दिल्ली 45 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 45. कोणत्या कायद्याने प्रांतिय शासन व्यवस्था सुरु केली ? (ASO मुख्य 2011) A) 1935 B) 1909 C) 1919 D) 1892 1935 चा कायदा प्रांतीय स्वायत्ततेच्या सुरुवातीला चिन्हांकित करतो. या कायद्याने भारतात प्रांतीय सरकारे स्थापन केली आणि भारतीयांना प्रांतीय विधिमंडळांमध्ये निवडण्याचा अधिकार दिला. यामुळे भारतीय राजकारणात एक महत्त्वपूर्ण बदल घडला कारण यामुळे भारतीयांना सरकारच्या कार्यकारिणी आणि विधायी शाखांमध्ये सहभाग घेता आला. या मुद्द्यावर अन्य पर्याय अचूक नाहीत कारण ते भारतीय प्रांतीय स्वायत्ततेशी संबंधित नाहीत. 46 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 46. ब्रिटीश सरकार भारताला टप्याटप्याने स्वशासनाचे अधिकार आणि जबाबदार राज्य पध्दती देईल असे 1917 साली- - - - - - - - - यांनी घोषित केले. (PSI पूर्व 2011) A) मोर्ले B) मॉन्टेन्यू C) चेम्सफोर्ड D) मिन्टो 1917 साली, ब्रिटिश सरकारने भारत सरकार अधिनियम 1919, म्हणजे मॉन्टेन्यू-चेम्सफोर्ड सुधारांची घोषणा केली. या सुधारणांमध्ये प्रांतिक स्तरावर टप्प्याटप्प्याने स्वशासनाचे अधिकार आणि जबाबदार राज्यव्यवस्था देण्याची तरतूद होती. या सुधारणांचे नाव मॉन्टेन्यू मंत्रालयाच्या सेक्रेटरी ऑफ स्टेट फॉर इंडिया, एडविन मॉन्टेन्यू आणि व्हाइसरॉय चेम्सफोर्ड यांच्या नावांवरून पडले. 47 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 47. 1935 च्या कायद्याविषयी कोणती विधाने बरोबर आहेत अ) अँग्लो इंडियन, भारतीय ख्रिश्चन, शिख हे मतदार संघ तयार केले ब) संघ न्यायालयाची स्थापना क) भारतीय उच्च आयुक्त पदाची निर्मिती ड) दुहेरी शाससनव्यवस्थेपेक्ष वाईट कायदाअसे कार्य राजगोपाचलाचारी यांनी केले (CombinedC 2019) A) अ,क विधाने बरोबर आहेत B) अ,ब, ड विधाने बरोबर आहेत C) ब,क विधाने बरोबर आहेत D) अ,ब, क विधाने बरोबर आहेत. 48 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 48. भारत सरकार कायदा 1919 चे कोणते प्रमुख वैशिष्टय नव्हते ? (PSI पूर्व 2016) A) प्रांतामध्ये द्विसान पध्दती B) भारतीय विधानमंडळ अधिक प्रातिनिधी बनविणे C) मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र प्रतिधिीत्व D) प्रांतावर केंद्रीय नियंत्रणाचे शिथिलीकरण 49 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 49. खालीलपैकी 1935 च्या भारत सरकारच्या कायद्या ची वैशिष्टये कोणती ? अ) प्रांतीय स्वायत्तता ब) संघराज्याचे न्यायालय क) केंद्रात द्विदल राज्यपध्दती ड) दोन सभागृह असलेले संघीय कायदे मंडळ (PSI पूर्व 2014) A) अ,क, ड फक्त B) ब आणि क फक्त C) अ आणि ड फक्त D) अ,ब, क आणि ड 1935 च्या भारत सरकार कायद्याची वैशिष्ट्ये होती: * प्रांतीय स्वायत्तता * संघराज्याचे न्यायालय * केंद्रात द्विदल राज्यपद्धती * दोन सभागृह असलेले संघीय कायदे मंडळ हे सर्व पर्याय योग्य आहेत कारण कायदा प्रांतांना अधिक स्वायत्तता, न्यायिक अधिकरणाची स्थापना, केंद्रात निवडीची द्विदल पद्धती आणि एक द्विसदनीय संघीय विधायिका प्रदान करतो. 50 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 50. 1919 च्या मॉटेंग्यू चेम्सफर्ड कायद्या त खालीलपैकी कोणत्या तरतूदी होत्या ? अ) भारतीय मंत्र्याचा पगार इंग्लडच्या तिजोरीतून दिला जावा. ब) भारतीय उच्च आयुक्त हा भारताच्या व्हॉइसरॉयचा इंग्लडमधील प्रतिनिधीम्हणून काम पाहील. क) प्रांतामध्ये द्विदल राज्यपध्दती निर्माण करावी ड) भारतीय मंत्रयांचा पगार भारताच्या तिजोरीतून दिला जावा (राज्यसेवा मुख्य 2015) A) अ,क आणि ड B) ब,क आणि ड C) क आणि ड D) अ,ब आणि क 51 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 51. इ.स. 1925 च्या केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचे सभापती कोण होते ? (STI पूर्व 2012) A) विठ्ठल भाई पटेल B) मोरारजी देसाई C) वल्लभभाई पटेल D) वाय.बी. चव्हाण 52 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 52. 1919 चा भारतीय प्रशासकीय कायदा तयशर करण्यात लॉर्ड चेम्सफर्ड यांना पुढीलपैकी कोणी मदत केली ? (Combined गट ब पूर्व 2019) A) दादाभाई नौरोजी B) भूपेन्द्रनाथ बासू C) चित्तरंजन दास D) नेताजी सुभाषचंद्र बोस लॉर्ड चेम्सफर्ड यांना 1919 चा भारतीय प्रशासकीय कायदा तयार करण्यात भूपेन्द्रनाथ बासू यांनी मदत केली होती. ते भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये मध्यममार्गी गटचे नेते होते आणि त्यांनी 1917 च्या डेल्ही म्युनिसिपल कमिटीचे अध्यक्ष म्हणून काम केले होते. त्यांचा प्रशासकीय आणि कायदेशीर बाबींवरील सखोल अनुभव त्यांना या कायद्याचा मसुदा तयार करण्यासाठी आवश्यक होता. 53 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 53. कोणता कायदा भारताचा प्रांतीय स्वायत्तता कायदा म्हणून ओळखला जातो ? (तांत्रिक सहा. विमा संचलनालय 2013) A) 1919 मॉटेंग्यू-चेम्सफर्ड कायदा B) 1861 इंडियन हायकोर्ट ॲक्ट C) 1935 चा कायदा D) 1909 मोले-मिंटो सुधारणा कायदा 54 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 54. मुडिमन समिती का नेमण्यात आली होती ? (सहाय्यक पूर्व 2012) A) इ.स. 1909 च्या कायद्या ची चौकशी करण्यासाठी B) इ.स. 1919 च्या कायद्या ची चौकशी करण्यासाठी C) जालियनवाला बाग हत्याकांडाची चौकशी करण्यासाठी D) द्विदल राज्यपध्दतीच्या चौकशीसाठी मुडिमन समितीची नेमणूक 1919 च्या रोलेट कायद्याच्या चौकशीसाठी करण्यात आली होती. या कायदा त्यावेळी सुरू असलेल्या असंतोषाचा सामना करण्यासाठी ब्रिटिशांनी आणला होता. समितीने या कायद्याच्या परिणामांची आणि पंजाबमधील जालियनवाला बाग हत्याकांडात त्याची भूमिका तपासली. 55 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 55. खालीलपैकी कोणत्या काळात प्रांतिक स्वायत्तता कार्यरत होती ? (STI पूर्व 2014) A) 1937 ते 1939 B) 1935 ते 1937 C) 1935 ते 1939 D) 1939 ते 1945 1935 च्या भारत सरकार कायद्यानुसार, प्रांतिक स्वायत्ततेची योजना 1937 साली सुरू झाली. या अंतर्गत, भारतीय राज्यांमध्ये प्रांतिक सरकारे स्थापन करण्यात आली जी काही मर्यादांसह स्वतःच्या कायद्यांची अंमलबजावणी करण्यास सक्षम होती. 1939 मध्ये द्वितीय विश्वयुद्ध सुरू झाल्यावर, ब्रिटिश सरकारने युद्धाचा हवाला देत प्रांतिक सरकारे बरखास्त केली आणि त्यांच्या ऐवजी राज्यपालांच्या राजवटी स्थापन केल्या. त्यामुळे प्रांतिक स्वायत्तता 1937 ते 1939 या काळात कार्यरत होती. 56 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 56. 1935 च्या कायद्या चे मुख्य वैशिष्टय खालीलपैकी कोणते नाही ? (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) व्दिगृही कायदेमंडळ B) इंडिया कौन्सिल रदद C) घटना निर्मितीसाठी समिती D) फेडरल कोर्टाची निर्मिती 1935 च्या कायद्यामध्ये घटना निर्मितीसाठी कोणत्याही समितीची स्थापना केली नव्हती. उलट, या कायद्याने प्रांतीय स्वायत्तता विस्तारित केली, व्दिगृही कायदेमंडळ स्थापन केले आणि फेडरल कोर्टाची निर्मिती केली. त्यामुळे, पर्याय "घटना निर्मितीसाठी समिती" हा एकमेव पर्याय आहे जो 1935 च्या कायद्याचे वैशिष्ट्य नाही. 57 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 57. कोणत्या कायद्याने मुस्लिमांसाठी विभक्त मतदारसंघ निर्माण करण्यात आले ? (ASOपूर्व 2011) A) 1935 B) 1919 C) 1909 D) 1813 1909 चा मिंटो-मॉर्ले सुधारणा कायदा मुस्लिमांसाठी विभक्त मतदारसंघांची स्थापना करणारा कायदा होता. हा कायदा लॉर्ड मिंटो आणि भारतीय राष्ट्रवादी नेते मुहम्मद अली जिन्ना यांच्यात झालेल्या सहकार्यानंतर पारित करण्यात आला होता. या कायद्याने मुस्लिम मतदारांना त्यांच्या स्वतःच्या राखीव जागांवर निवडून देण्याचा अधिकार दिला. 58 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 58. 1935 च्या कायद्याविषयी कोणती विधाने बरोबर आहेत अ) अँग्लो इंडियन, भारतीय ख्रिश्चन, शिख हे मतदार संघ तयार केले ब) संघ न्यायालयाची स्थापना क) भारतीय उच्च आयुक्त पदाची निर्मिती ड) दुहेरी शाससनव्यवस्थेपेक्ष वाईट कायदाअसे कार्य राजगोपाचलाचारी यांनी केले (CombinedC 2019) A) अ,क विधाने बरोबर आहेत B) ब,क विधाने बरोबर आहेत C) अ,ब, ड विधाने बरोबर आहेत D) अ,ब, क विधाने बरोबर आहेत. पर्याय अ, ब आणि ड विधाने बरोबर आहेत कारण 1935 च्या कायद्या अंतर्गत अँग्लो इंडियन, भारतीय ख्रिश्चन आणि शिखांसाठी वेगळे मतदारसंघ तयार करण्यात आले होते (अ), संघ न्यायालयाची स्थापना करण्यात आली होती (ब) आणि राजगोपालाचारी यांनी या कायद्याला दुहेरी शासनव्यवस्थेपेक्षा वाईट म्हटले होते (ड). 59 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 59. किंबर्ले क्लॉज हा शब्दप्रयोग कोणत्या कायद्या त वापरण्यात आला ? (राज्यसेवा मुख्य मे 2022) A) 1861 चा इंडियन कॉन्सिल ॲक्ट B) 1909 चा सुधारणा कायदा C) 1892 चा कॉन्सिल ॲक्ट ऑफ इंडिया D) 1858 चा हिंदुस्थानबददलचा कायदा 1892 चा कॉन्सिल ॲक्ट ऑफ इंडिया बरोबर पर्याय आहे कारण या कायद्याने "किंबर्ले क्लॉज"चा समावेश केला होता, ज्यामुळे भारतीय विधान परिषदेला काही प्रस्ताव मंजूर करण्याचे अधिकार बहाल करण्यात आले होते. या प्रस्तावनिर्माणाचा अधिकार प्राप्त झाल्याने भारतीय राजकारणात स्वायत्ततेच्या दिशेने पहिले पाऊल उचलण्यात आले. 60 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 60. इ.स. 1925 च्या केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचे सभापती कोण होते ? (STI पूर्व 2012) A) वाय.बी. चव्हाण B) वल्लभभाई पटेल C) विठ्ठल भाई पटेल D) मोरारजी देसाई विठ्ठल भाई पटेल इ.स. 1925 च्या केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचे सभापती होते कारण ते भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे सदस्य होते आणि तेव्हा काँग्रेसने देशातील प्रमुख राजकीय पक्ष म्हणून कार्यकारी मंडळावर बहुमत मिळवले होते. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण वाय.बी. चव्हाण, मोरारजी देसाई आणि वल्लभभाई पटेल त्यावेळी कार्यकारी मंडळाचे सभापती नव्हते. 61 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 61. ब्रिटिश कंपनीने नियामक कायदा इ.स.1774 साली पास केला त्याचे मुख्य कारण - अ) भारतातील कंपनी प्रशासन मजबुत करावयाचे होते. ब) कर्मचा-याच्या आर्थिक सुबत्तेला आळा घालायाचा होता. क) संचालक मंडळाचे अधिकार वाढवायाचे होते. ड) कंपनीचा व्यवहारावर व राज्यकारभारावर अंकुश ठेवावायाचा होता. वरील पर्यायातून बरोबर पर्याय असलेली जोडी खाली दिलेली आहे ती ओळखा. (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) ब आणि ड फक्त B) अ आणि क C) क आणि ब D) ड आणि अ 62 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 62. 26 जुलै 1862 ला इंग्लंडच्या राणीने दिलेल्या परवानगीनुसार देशात खालीलपैकी कोणते उच्च न्यायालय सुरु झाले नाही ? (राज्यसेवा मुख्य 2012) A) अलाहाबाद B) मुंबई C) मद्रास D) कोलकत्ता 26 जुलै 1862 ची परवानगी मुंबई, कोलकत्ता आणि मद्रास या तीन शहरांमध्ये उच्च न्यायालये स्थापन करण्यासाठी होती. अलाहाबादमध्ये उच्च न्यायालय 1866 मध्ये स्थापन करण्यात आले होते. त्यामुळे, अलाहाबाद हा एकमेव पर्याय आहे जो चुकीचा आहे कारण ते या परवानगीनुसार स्थापन झाले नव्हते. 63 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 63. कोणत्या कायद्याने मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र मतदार संघाची निर्मिती केली ? (राज्यसेवा पूर्व 2012) A) 1935 च्या भारत सुधारणा कायद्याने B) 1909 च्या मोर्ले-मिन्टो सुधारणा C) 1813 च्या सनदी कायद्याने D) 1919 च्या मॉन्टेग्यू चेम्सफोर्ड सुधारणा बरोबर उत्तर 1909 च्या मोर्ले-मिन्टो सुधारणा आहे. कारण हा कायदा कलकत्ता विभाजना रद्द केल्यानंतर भारतीय राष्ट्रवाद्यांना शांत करण्यासाठी पास करण्यात आला होता. या कायद्याने भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या मागणीनुसार मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र मतदारसंघांची निर्मिती केली, ज्यामुळे मुस्लिम समुदायाला वेगळे राजकीय प्रतिनिधित्व मिळाले. 64 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 64. हिंदूस्थान सरकारच्या 1935 च्याकायद्या ची पार्श्वभूमी कोणत्या घटनांनी तयार केली ? अ) मुडिमन समिती आणि तिचा अहवाल ब) सायमन कमिशन क) नेहरु रिपोर्ट ड) बॅरीस्टर जिन्नांचे 14 मुददे वरीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत ? (STI पूर्व 2013) A) अ,ब आणि क B) अ,ब आणि ड C) ब, क आणि ड D) अ,ब, क आणि ड पर्याय अ, ब आणि क ही विधाने बरोबर आहेत कारण :- * मुडिमन समितीच्या अहवालात प्रांतीय स्वायत्ततेची शिफारस करण्यात आली होती. * सायमन कमिशनने भारतीय संविधान तयार करण्यासाठी पायाभूत माहिती प्रदान केली होती. * नेहरु रिपोर्टने स्वराज्य आणि एका संघीय सरकारच्या कल्पनेला प्रोत्साहन दिले होते. 65 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 65. कलकत्यास सुप्रीम कोर्टाचा स्थापना- - - - - - - - - कायद्याने करण्यात आली ? (संयुक्त गट ब पूर्व 2018) A) 813 चा सनदी कायदा B) 1793 चा सनदी कायदा C) 1784 चा पिट्स इंडिया ॲक्ट D) 1773 चा रेग्युलेटिंग ॲक्ट 66 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 66. 1919 च्या मॉटफोर्ड कायद्या नुसार केंद्रीय कायदेमंडळाच्या कनिष्ठ व वरिष्ठ सभागृहाची सभासदसंख्या अनुक्रमे किती ठरली होती ? (STI पूर्व 2012) A) 135 व 60 B) 145 व 60 C) 135 व 50 D) 145 व 50 67 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 67. हिंदूस्थान सरकारच्या 1935 च्याकायद्या ची पार्श्वभूमी कोणत्या घटनांनी तयार केली ? अ) मुडिमन समिती आणि तिचा अहवाल ब) सायमन कमिशन क) नेहरु रिपोर्ट ड) बॅरीस्टर जिन्नांचे 14 मुददे वरीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत ? (STI पूर्व 2013) A) अ,ब आणि ड B) अ,ब, क आणि ड C) अ,ब आणि क D) ब, क आणि ड 68 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 68. खालीलपैकी कोणते बदल 1858 च्या कायद्याने घडवून आणले ? अ) बोर्ड ऑफ कंट्रोल व कोर्ट ऑफ डायरेक्टरर्स या दुहेरी सत्तेचा शेवट ब) संसदीय मंत्रिपदाची निर्मिती क) भारतमंडळाची स्थापना ड) विधीविषयक कार्यायसाठी गव्हर्नर जनरलच्या कौन्सिलचा विस्तार (वनसेवा मुख्य 2015) A) अ,क , ड B) ब,क C) अ,ब, क D) अ, ब, क, ड पर्याय अ, ब आणि क हा बरोबर उत्तर आहे कारण 1858 च्या कायद्याने बोर्ड ऑफ कंट्रोल आणि कोर्ट ऑफ डायरेक्टरर्स यांच्या द्वंद्वात्मक सत्तेचा अंत पाहिला, संसदीय मंत्रिपदाची निर्मिती केली आणि भारतमंडळाची स्थापना केली. 69 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 69. खालीलपैकी कोणत्या काळात प्रांतिक स्वायत्तता कार्यरत होती ? (STI पूर्व 2014) A) 1937 ते 1939 B) 1935 ते 1937 C) 1935 ते 1939 D) 1939 ते 1945 70 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 70. खालीलपैकी कोणती जोडी अचूक आहे ? (STI पूर्व 2011) A) इ.स. 1851 - विधवा पुनर्विवाह कायदा B) इ.स. 1857 - परवाना कायदा C) इ.स. 1890 - संमती वयाचा कायदा D) इ.स. 1858 - भारताचा उच्च न्यायालयासंबधी कायदा इ.स. 1857 - परवाना कायदा ही जोडी अचूक आहे कारण ही कायदा 1857 मध्ये केली गेली होती. या कायद्याअंतर्गत ब्रिटिश भारतात मद्य, गांजा आणि अफू इत्यादी नशेच्या पदार्थांची विक्री आणि वापर नियंत्रित केला जात असे. 71 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 71. 1919 च्या कायद्याने जेव्हा अस्पृश्यांचे दोन प्रतिनिधी कायदेमंडळात नेमण्याची तरतूद झाली, तेव्हा - - - - - - - - - आणि या दोघांची नियुक्ती केली गेली. (राज्यसेवा मुख्य 2020) A) वलंगकर आणि शिवराम जानबा कांबळे B) बाबासाहेब आंबेडकर व श्रीपाद महादेव माटे C) गवई व कालीचरण नंदागवळी D) किसन फागोजी बंदसोडे व विठ्ठल रामजी शिंदे बरोबर उत्तरामध्ये दिलेले गवई आणि कालीचरण नंदागवळी हे 1919 च्या कायद्याद्वारे अस्पृश्यांचे प्रतिनिधी म्हणून कायदेमंडळात नेमले गेले होते. हा कायदा मोंटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणा म्हणून ओळखला जात होता. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण त्यात अशा व्यक्तींचा उल्लेख आहे ज्यांची 1919 च्या कायद्या अंतर्गत नियुक्ती झाली नव्हती. 72 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 72. इ.स. 1920 मध्ये भारताचा प्रथम हाय कमिशनर म्हणून- - - - - - - - - याची नेमणूक करण्यात आली. (संयुक्त गट ब पूर्व 2018) A) एडविन मॉटेग्यू B) सिडने रौलट C) लॉर्ड चेम्सफोर्ड D) सर विल्यम मेयर 73 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 73. ब्रिटीश सरकार भारताला टप्याटप्याने स्वशासनाचे अधिकार आणि जबाबदार राज्य पध्दती देईल असे 1917 साली- - - - - - - - - यांनी घोषित केले. (PSI पूर्व 2011) A) मिन्टो B) मॉन्टेन्यू C) चेम्सफोर्ड D) मोर्ले 74 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 74. कलकत्यास सुप्रीम कोर्टाचा स्थापना- - - - - - - - - कायद्याने करण्यात आली ? (संयुक्त गट ब पूर्व 2018) A) 1773 चा रेग्युलेटिंग ॲक्ट B) 1784 चा पिट्स इंडिया ॲक्ट C) 813 चा सनदी कायदा D) 1793 चा सनदी कायदा 1773 चा रेग्युलेटिंग ॲक्ट ही उत्तर बरोबर आहे कारण हा कायदा कंपनीच्या वसाहतींवर ब्रिटिश ताजचा अधिकार स्थापित करणारा पहिला कायदा होता. या कायद्याद्वारे कलकत्यात सुप्रीम कोर्टाची स्थापना करण्यात आली होती. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण 1784 चा पिट्स इंडिया ॲक्ट, 1793 चा सनदी कायदा आणि 1813 चा सनदी कायदा हे कायदे कलकत्यात सुप्रीम कोर्टाची स्थापना करत नव्हते. 75 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 75. कोणत्या कायद्याने अस्पृश्यता समाप्त करण्यात आली ? (PSI पूर्व 2011) A) 1951 चा कायदा B) 1947 चा कायदा C) 1935 चा कायदा D) 1955 चा कायदा 1955 चा कायदा हा अस्पृश्यता समाप्त करणारा कायदा होता. या कायद्याने भारतीय संविधानाच्या अनुच्छेद 17 मध्ये दुरुस्ती केली, ज्यात अस्पृश्यतेवर बंदी घालण्यात आली आणि ती एक गुन्हेगारी कृत्य घोषित करण्यात आली. इतर पर्याय चुकीचे आहेत कारण 1935 चा कायदा संविधान सभेची स्थापना करणारा कायदा होता, 1947 चा कायदा भारताला स्वातंत्र्य देणारा कायदा होता आणि 1951 चा कायदा पहिला पाच वर्षांचा विकास योजना कायदा होता. 76 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 76. भारतमंत्र्यांचा पगार इंग्लडच्या तिजोरीतून देण्याची तरतूद कोणत्या सुधारणा कायद्यात करण्यात आली ? (सहाय्यक पूर्व 2012) A) 1935 चा कायदा B) 1909 चा कायदा C) 1919 चा कायदा D) 1892 चा कायदा 1919 चा कायदा ही दुरुस्ती भारत सरकार कायदा, 1919 मध्ये करण्यात आली होती. या कायद्याने भारतमंत्र्यांचा पगार इंग्लंडच्या तिजोरीतून देण्याची तरतूद केली. ही तरतूद हा कायदा भारताला स्वायत्तता देण्याच्या दिशेने उचललेले एक पाऊल होते, कारण त्यामुळे भारतातील करदात्यांच्या पैशांचा वापर भारताच्या कारभारावर होणार होता. 77 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 77. इ.स. १९३५ च्या भारत शासन कायद्याद्वारे कोणती संस्था स्थापनेची तरतूद केली ? (Combined B Pre. 2022) A) फेडरल कोर्ट B) यापैकी सर्व C) रिजर्व बँक ऑफ इंडिया D) फेडरल रेल्वे 78 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 78. संस्थांनाना दिलेल्या सवलती आणि गव्हर्नर जनरलचे अमर्याद व अनिर्बध अधिकार यामुळे कोणता कायदा भारतीय राजकीय पक्षांनी व नेत्यांनी फेटाळून लावला ? (STI पूर्व 2011) A) 1935 चा कायदा B) 1919 चा कायदा C) 1858 चा कायदा D) 1947 चा कायदा 79 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 79. इ.स. 1920 मध्ये भारताचा प्रथम हाय कमिशनर म्हणून- - - - - - - - - याची नेमणूक करण्यात आली. (संयुक्त गट ब पूर्व 2018) A) सर विल्यम मेयर B) लॉर्ड चेम्सफोर्ड C) सिडने रौलट D) एडविन मॉटेग्यू सर विल्यम मेयर हे इ.स. 1920 मध्ये भारताचे प्रथम हाय कमिशनर होते कारण 1920 मध्ये भारताचा नवा आत्मनिर्णित राज्यघटना कायदा पारित झाल्यानंतर त्यांची ही नेमणूक करण्यात आली होती. या कायद्याद्वारे भारतासाठी हाय कमिशनर कार्यालय निर्माण करण्यात आले, ज्याने भारतात ब्रिटीश राजवटीचे प्रतिनिधित्व केले. 80 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 80. कोणत्या कायद्याने मुस्लिमांसाठी विभक्त मतदारसंघ निर्माण करण्यात आले ? (ASOपूर्व 2011) A) 1935 B) 1813 C) 1909 D) 1919 81 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 81. इ.स. १९३५ च्या भारत शासन कायद्याद्वारे कोणती संस्था स्थापनेची तरतूद केली ? (Combined B Pre. 2022) A) यापैकी सर्व B) फेडरल कोर्ट C) फेडरल रेल्वे D) रिजर्व बँक ऑफ इंडिया इ.स. १९३५ च्या भारत शासन कायद्याद्वारे रिजर्व बँक ऑफ इंडियाची स्थापना करण्याची तरतूद केली होती. हा कायदा १ एप्रिल १९३५ रोजी लागू झाला होता आणि रिजर्व बँक ऑफ इंडियाची स्थापना १ एप्रिल १९३५ रोजी मुंबई येथे झाली होती. फेडरल कोर्ट ही एक अलग संस्था होती जी ब्रिटिश सरकारने १२ मार्च १९३७ रोजी स्थापन केली होती. फेडरल रेल्वे ही एक संस्था नव्हती आणि यापैकी सर्व पर्याय बरोबर नाही, कारण रिजर्व बँक ऑफ इंडिया ही एकमेव संस्था होती जी इ.स. १९३५ च्या भारत शासन कायद्याद्वारे स्थापन करण्याची तरतूद होती. 82 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 82. संस्थांनाना दिलेल्या सवलती आणि गव्हर्नर जनरलचे अमर्याद व अनिर्बध अधिकार यामुळे कोणता कायदा भारतीय राजकीय पक्षांनी व नेत्यांनी फेटाळून लावला ? (STI पूर्व 2011) A) 1919 चा कायदा B) 1935 चा कायदा C) 1858 चा कायदा D) 1947 चा कायदा 1935 चा कायदा हा बरोबर उत्तर आहे कारण या कायद्याने प्रांतिक स्वायत्तता प्रदान केली, ज्यामुळे संस्थानांना त्यांच्या आतील प्रशासन हाताळण्याची परवानगी मिळाली. यासोबतच, गव्हर्नर जनरलला अमर्याद अधिकार दिले, ज्यामुळे भारतीय राजकीय पक्षांनी आणि नेत्यांनी या कायद्याचा विरोध केला. 83 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 83. पुढील दोन पैकी कोणते विधान योग्य आहे ? अ) 1919 च्या कायद्या न्वये मुसलमानांसाठी खास मतदार संघ सुचविले गेले. ब) 1861 च्या कायद्या न्वये व्हाइसरॉयच्या कौन्सिलमध्ये बिगर शासकीय सदस्यांचा समावेश सुचविला गेला. (वनसेवा मुख्य 2015) A) केवळ अ B) एकही नाही C) केवळ ब D) दोन्ही 84 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 84. 26 जुलै 1862 ला इंग्लंडच्या राणीने दिलेल्या परवानगीनुसार देशात खालीलपैकी कोणते उच्च न्यायालय सुरु झाले नाही ? (राज्यसेवा मुख्य 2012) A) मुंबई B) अलाहाबाद C) मद्रास D) कोलकत्ता 85 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 85. कोणत्या कायद्याने अस्पृश्यता समाप्त करण्यात आली ? (PSI पूर्व 2011) A) 1947 चा कायदा B) 1935 चा कायदा C) 1955 चा कायदा D) 1951 चा कायदा 86 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 86. ब्रिटिश साम्राज्यशाहीने कोणत्या कायद्याखाली ईस्ट इंडिया कंपनीकडून भारताचा राज्यकारभार हाती घेतला ? (PSI /ASO/STI संयुक्त 2017) A) इंडियन कौन्सील ॲक्ट 1909 B) गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ॲक्ट 1935 C) इंडियन कौन्सील ॲक्ट 1861 D) गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया ॲक्ट 1858 87 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 87. कोणत्या कायद्याने मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र मतदार संघाची निर्मिती केली ? (राज्यसेवा पूर्व 2012) A) 1919 च्या मॉन्टेग्यू चेम्सफोर्ड सुधारणा B) 1935 च्या भारत सुधारणा कायद्याने C) 1909 च्या मोर्ले-मिन्टो सुधारणा D) 1813 च्या सनदी कायद्याने 88 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 88. 1856 च्या कायद्या त कोणत्या गोष्टींची तरतूद करण्यात आली होती ? (राज्यसेवा मुख्य 2014) A) विधवांना पुनर्विवाहास परवानगी B) सतीबंदी कायदा C) गुलामांच्या व्यापारावर बंदी D) स्री शिक्षण 89 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 89. 1919 चा भारतीय प्रशासकीय कायदा तयशर करण्यात लॉर्ड चेम्सफर्ड यांना पुढीलपैकी कोणी मदत केली ? (Combined गट ब पूर्व 2019) A) दादाभाई नौरोजी B) नेताजी सुभाषचंद्र बोस C) चित्तरंजन दास D) भूपेन्द्रनाथ बासू 90 / 90 Category: कायदेशीर सुधारणा 1773-1947 90. भारत सरकार अधिनियम -१९३५ ची कोणती वैशिष्टये आहेत ? अ) संघराज्य व प्रांतिक स्वायत्तता ब) केंद्रातील द्विशासन क) द्विगृही केद्रिय कायदेमंडळ ड) केंद्र आणि प्रांत यांच्यात वैधानिक अधिकारांची विभागणी (ASO मुख्य 2016) A) अ आणि ड B) अ,ब क आणि ड C) अ,ब आणि ड D) अ,क आणि ड पर्याय "अ,ब क आणि ड" बरोबर आहे कारण भारत सरकार अधिनियम -१९३५ मध्ये खालील वैशिष्ट्ये होती: * संघराज्य आणि प्रांतिक स्वायत्तता, जिथे भारताला एक संघराज्य म्हणून स्थापित केले गेले आणि प्रांतांना विशिष्ट अधिकार दिले गेले. * केंद्रातील द्विशासन, जिथे कार्यकारी सत्तेचे विभाजन राज्यपाल आणि मुख्यमंत्र्यांच्या नेतृत्वाखालील मंत्रिमंडळात केले गेले. * द्विगृही केद्रिय कायदेमंडळ, ज्यात केंद्रीय विधिमंडळात उच्च सदन (राज्यपरिषद) आणि खालचे सदन (लोकसभा) होते. * केंद्र आणि प्रांत यांच्यात वैधानिक अधिकारांची विभागणी, ज्यामुळे विषयांचे तीन सूचींमध्ये वर्गीकरण केले गेले: संघीय, प्रांतीय आणि समवर्ती. Loading...MPSC is all about Patience.... Your score is LinkedIn Facebook Twitter BACK HOME PAGE