"भारताचे अंतराळ कार्यक्रमाचे जनक" म्हणून ओळखले जाणारे डॉ. सतीश धवन यांचे निधन झाले. डॉ. सतीश धवन हे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेचे (ISRO) प्रमुख होते आणि त्यांच्या नेतृत्वात भारताने अनेक महत्त्वाची अंतराळ योजने राबविली. त्यांची दूरदर्शिता आणि कार्यक्षमता यामुळे भारतीय अंतराळ कार्यक्रमाला एक नवा आयाम मिळाला. त्यांनी PSLV (Polar Satellite Launch Vehicle) आणि GSLV (Geosynchronous Satellite Launch Vehicle) यांसारख्या कार्यक्रमांचे यशस्वी कार्यान्वयन करून भारताला जागतिक स्तरावर एक महत्त्वपूर्ण स्थान दिले. त्यांच्या योगदानामुळे भारताचे अंतराळ संशोधन हे आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यता प्राप्त झाले, ज्यामुळे त्यांचे नाव आजही प्रेरणादायक मानले जाते. त्यामुळे डॉ. सतीश धवन यांचे निधन भारतीय अंतराळ क्षेत्रासाठी एक मोठा धक्का आहे.

'आवाज' हे वृत्तपत्र चालवणारे संपादक शिवराम पाटील यांचे निधन झाले आहे. शिवराम पाटील हे एक प्रख्यात पत्रकार होते आणि त्यांनी अनेक सामाजिक व राजकीय विषयांवर लेखन केले. त्यांच्या संपादकीय दृष्टिकोनामुळे 'आवाज' वृत्तपत्राने वाचकांमध्ये मोठा प्रभाव निर्माण केला. त्यांनी नेहमीच सत्याची आणि न्यायाची बाजू उभी केली, ज्यामुळे त्यांना वाचनियतेत एक विशेष स्थान मिळाले. त्यांच्या निधनाने पत्रकारिता क्षेत्रात एक मोठा तोटा झाला आहे आणि त्यांच्या कार्याची आठवण अजूनही वाचकांच्या मनात जीवंत आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "शिवराम पाटील" हा आहे, कारण त्यांनी 'आवाज' वृत्तपत्राच्या माध्यमातून समाजाला जागरूक केले.

भारताचे माजी सरन्यायाधीश आर.सी. लाहोटी यांचे निधन नुकतेच झाले. आर.सी. लाहोटी हे भारतीय न्यायव्यवस्थेतील एक महत्त्वाचे नाव होते आणि त्यांनी आपल्या कार्यकाळात अनेक ऐतिहासिक निर्णय घेतले. त्यांच्या न्यायालयीन विचारसरणीत नीतिमत्ता आणि कायद्याचे पालन यांना महत्त्व दिले जात असे. लाहोटी यांनी भारतीय न्यायालयाच्या उच्चतम स्तरावर काम करून विविध संवैधानिक मुद्द्यांवर न्याय दिला आहे. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय न्यायालयीन व्यवस्थेत एक मोठा असा शून्य निर्माण झाला आहे. त्यामुळे "आर.सी. लाहोटी" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे त्यांना माजी सरन्यायाधीश म्हणून महत्त्वाची ओळख मिळाली होती.

'विचारवंत तत्त्वज्ञ' अशी ओळख असलेले आर.के. नारायण यांचे निधन झाले. आर.के. नारायण हे भारतीय साहित्याच्या क्षेत्रातील एक महत्त्वाची व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या लेखनशैलीत भारतीय संस्कृती, परंपरा आणि समाजाचे गहन दर्शन मिळते. त्यांनी 'मालगुडी डेज' या त्यांच्या प्रसिद्ध कथेच्या संग्रहात भारतीय गावी जीवनाचे खरे चित्रण केले आहे. त्यांच्या विचारशक्ती आणि तत्त्वज्ञानामुळे त्यांनी अनेकांना प्रेरित केले. त्यांच्या कार्यामुळे भारतीय साहित्याला एक नवा आयाम प्राप्त झाला आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "आर.के. नारायण" हा आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे त्यांना विचारवंत आणि तत्त्वज्ञ म्हणून ओळखले जाते.

'किरण बेदी' यांच्या सहकारी आयपीएस अधिकारी एस.आर. दारापुरी यांचे निधन झाले. दारापुरी हे एक प्रसिद्ध आणि आदर्श आयपीएस अधिकारी होते, ज्यांनी आपल्या कारकिर्दीत अनेक महत्त्वपूर्ण जबाबदाऱ्या निभावल्या. त्यांच्या कार्याने भारतीय पोलिसांच्या प्रणालीत खूप बदल आणले. त्यांनी सामाजिक न्याय, मानवाधिकार आणि महिलांच्या हक्कांसाठी काम केले, ज्यामुळे त्यांना एक आदर्श नेता मानले जात होते. त्यांच्या निधनाने भारतीय पोलिस सेवेत एक मोठा गडबड निर्माण झाला असून, त्यांच्या योगदानाची किती महत्त्वाची होती हे त्यांच्या कार्यातून स्पष्ट होते. त्यामुळे 'एस.आर. दारापुरी' हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या निधनानंतर त्यांच्या कामाची आणि त्यांचे योगदानाची खूप चर्चा झाली.

प्रसिद्ध बौद्ध भिक्षु आणि विचारवंत बिक्खू संघसेन यांचे निधन झाले आहे, त्यामुळे हा पर्याय योग्य आहे. बिक्खू संघसेन हे बौद्ध तत्त्वज्ञानाच्या प्रचारात मोठा सहभाग घेत होते आणि त्यांच्या विचारांनी अनेकांना प्रेरित केले. त्यांची शिष्या, उपदेश आणि तत्त्वज्ञान समाजातील विचारधारेवर मोठा प्रभाव टाकत होता. त्यांनी बौद्ध धर्माच्या प्रसारासाठी आणि धार्मिक सहिष्णुतेसाठी अनेक कार्ये केली. त्यामुळे त्यांचे योगदान महत्त्वाचे मानले जाते. त्यांच्या निधनामुळे बौद्ध समुदायाला एक मोठा धक्का पोहोचला आहे, आणि त्यांच्या कार्याची आठवण सदैव ताज्या राहील. हे सर्व विचार करून, बिक्खू संघसेन यांचे नाव योग्य उत्तर आहे.

देवेंद्र प्रधान यांनी भारतीय जनता पार्टीचे प्रतिनिधित्व केले होते. भारतीय जनता पार्टी ही एक प्रमुख राष्ट्रीय स्तरावरील राजकीय पार्टी आहे, जी हिंदुत्वाच्या विचारधारेवर आधारित आहे. देवेंद्र प्रधान यांचा भारतीय जनता पार्टीमध्ये महत्त्वाचा स्थान आहे आणि त्यांनी आपल्या कार्यकाळात विविध पदांवर काम केले आहे. त्यांची राजकीय कारकीर्द ही विकास आणि राष्ट्रसेवेवर आधारित आहे, जिचा प्रभाव महाराष्ट्रातील राजकारणावर स्पष्टपणे दिसून येतो. याशिवाय, भारतीय जनता पार्टीने त्यांच्या नेतृत्वात अनेक महत्त्वाच्या योजना आणि उपक्रम राबवले आहेत, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याची प्रशंसा झाली आहे. त्यामुळे भारतीय जनता पार्टी हा पर्याय योग्य आहे.

पंढरीनाथ कोलते यांना व्याकरणतज्ज्ञ म्हणून ओळखले जाते, कारण त्यांनी मराठी व्याकरणाच्या विकासात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. शंकर पाटील हे विनोदी लेखक म्हणून प्रसिद्ध आहेत, ज्यांनी आपल्या लेखनात humor चा समावेश करून वाचकांचे मनोरंजन केले. गंगाधर गाडगीळ हे समीक्षक म्हणून ओळखले जातात, कारण त्यांच्या कामात साहित्यिक समीक्षा आणि विश्लेषण यांचा महत्त्वाचा भाग आहे. शंकर रामाणी हे शब्दकोशकार म्हणून प्रसिद्ध आहेत, कारण त्यांनी अनेक शब्दकोश तयार करून भाषाशुद्धतेसाठी योगदान दिले आहे. त्यामुळे दिलेल्या पर्यायातील जोडी (अ1), (ब2), (क3), (ड4) ही योग्य आहे, कारण प्रत्येक लेखकाचे कार्य त्यांच्या विशेषत्वानुसार योग्य प्रकारे वर्गीकृत केले आहे.

रॉन ड्रेपर दक्षिण आफ्रिकेचे क्रिकेटपटू होते, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. त्यांची क्रिकेट कारकीर्द दक्षिण आफ्रिकेच्या राष्ट्रीय संघासाठी महत्त्वाची राहिली आहे. रॉन ड्रेपरने आपल्या आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट करिअरमध्ये विविध महत्त्वाचे सामने खेळले आहेत आणि त्यांच्या खेळाच्या शैलीने अनेक युवा क्रिकेटपटूंवर प्रभाव टाकला आहे. दक्षिण आफ्रिकेतील क्रिकेट इतिहासात त्यांचे योगदान अमूल्य आहे. इतर पर्याय जसे ऑस्ट्रेलिया, भारत आणि इंग्लंड याठिकाणी रॉन ड्रेपरच्या नावाचा कोणताही संदर्भ नाही, त्यामुळे ते पर्याय चुकीचे आहेत. त्यांच्या खेळातील गुणवत्ता आणि कौशल्यामुळे त्यांना दक्षिण आफ्रिकेत एक विशेष स्थान प्राप्त झाले आहे.

ताचे माजी कृषी सचिव संजय अग्रवाल यांचे निधन झाले. संजय अग्रवाल हे भारत सरकारच्या कृषी मंत्रालयात महत्त्वपूर्ण पदावर कार्यरत होते आणि त्यांनी कृषी धोरणांच्या विकासामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांच्या नेतृत्वात अनेक उपक्रम आणि योजना राबविण्यात आल्या, ज्यामुळे भारतीय कृषी क्षेत्राला प्रोत्साहन मिळाले. त्यांच्या योगदानामुळे कृषी उत्पादनात वाढ झाली आणि शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी अनेक उपाययोजना करण्यात आल्या. त्यांच्या निधनामुळे कृषी क्षेत्रात एक मोठा हास झाला आहे, कारण त्यांनी सदैव शेतकऱ्यांच्या हितासाठी कार्य केले. त्यामुळे संजय अग्रवाल यांचे नाव त्यांच्या कार्यामुळे चिरकाल लक्षात राहील.

कर्नल ध्यानचंद हा भारतीय हॉकीचा महान खेळाडू होता, त्यामुळे त्याची जोडी हॉकीसह (अ1) योग्य आहे. विश्वनाथन आनंद हा प्रसिद्ध बुद्धिबळ खेळाडू आहे, म्हणून त्याची जोडी बुद्धिबळासह (ब2) योग्य आहे. पी.व्ही. सिंधू ही बॅडमिंटन खेळण्यात माहिर आहे, त्यामुळे तिने बॅडमिंटनसह (क3) योग्य जोडी केली आहे. अभिनव बिंद्रा हा नेमबाज आहे, त्यामुळे त्याची जोडी नेमबाजीसह (ड4) योग्य आहे. या सर्व जोडींमुळे खेळाडूंच्या खेळांच्या प्रकारांचा स्पष्ट आणि योग्य संदर्भ मिळतो. त्यामुळे, दिलेल्या चारही जोड्या योग्य आहेत आणि या कारणामुळे (अ1), (ब2), (क3), (ड4) हा पर्याय बरोबर आहे.

चालू घडामोडी क्षेत्रात महत्वाची भूमिका बजावणारे लेखक गौरव प्रकाशन यांचे निधन झाले, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. गौरव प्रकाशन हे एक प्रमुख लेखक आणि पत्रकार होते, ज्यांनी समाजातील विविध मुद्द्यांवर प्रभावीपणे लेखन केले. त्यांच्या लेखन शैलीने अनेक वाचकांना आकर्षित केले आणि त्यांनी चालू घडामोडींच्या संदर्भात महत्त्वाची माहिती दिली. त्यांच्या निधनामुळे पत्रकारिता क्षेत्राची नक्कीच हानी झाली आहे, कारण त्यांनी सद्य परिस्थितीवर नेहमीच प्रकाश टाकला. इतर पर्याय असलेल्या राजेश जोशी, मिलिंद जोशी आणि दिलीप जोशी यांचा चालू घडामोडीच्या संदर्भातील स्थानिक प्रभाव असला तरी, गौरव प्रकाशन यांचे कार्य अधिक व्यापक आणि प्रभावशाली होते.

‘ऑर्केस्ट्रा नाईट्स’ मध्ये गायन करणारे प्रसिद्ध गायक नंदू घाटे यांचे निधन झाले. नंदू घाटे हे भारतीय संगीत क्षेत्रातील एक महत्त्वाचे नाव होते, ज्यांनी अनेक गाण्यांमध्ये आपल्या अद्वितीय आवाजाने आणि गायन शैलीने प्रेक्षकांचे मन जिंकले. त्यांच्या गायनामुळे त्यांना अनेक पुरस्कार आणि मान्यता मिळाल्या. 'ऑर्केस्ट्रा नाईट्स' हे त्यांचे एक प्रमुख काम होते, ज्यामुळे त्यांची लोकप्रियता वाढली. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय संगीत क्षेत्राला मोठा धक्का बसला आहे, कारण त्यांनी अनेक कलाकारांना प्रेरणा दिली. त्यामुळे बरोबर पर्याय "नंदू घाटे" हा आहे, कारण त्यांचे निधन या संदर्भात अत्यंत महत्त्वाचे आहे आणि त्यांच्या योगदानामुळे संगीत क्षेत्रात एक अमिट ठसा निर्माण झाला आहे.

'रहस्यकथा' शैलीत उल्लेखनीय कार्य करणारे लेखक नारायण धारप यांचे निधन झाले. धारप हे एक प्रसिद्ध कथाकार आणि लेखन क्षेत्रातील एक महत्त्वाचा आवाज होते. त्यांच्या कथा वाचकांना नेहमीच एका वेगळ्या अनुभवात घेऊन जातात, जिथे गूढता आणि उत्सुकता कायम राहते. त्यांनी वाचनाची गोडी वाढवण्यास मोठा हातभार लावला आणि त्यांच्या कथा अनेक वाचकांच्या मनावर ठसा सोडण्यात यशस्वी झाल्या. त्यांच्या कामामुळे रहस्यकथा शैलीला एक नवीन आयाम मिळाला. म्हणून, "नारायण धारप" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या कथेतील गूढता आणि आकर्षकतेमुळे त्यांना या क्षेत्रात विशेष ओळख मिळाली होती.

रमाकांत रथ यांचा प्रमुख काव्यसंग्रह 'सप्तम ऋतू' आहे. या संग्रहात त्यांनी आपल्या वैयक्तिक भावना, निसर्गाचे चित्रण आणि मानवी जीवनाची गहनता यांचे सुंदर रूपांकन केले आहे. 'सप्तम ऋतू' म्हणजेच जीवनातील सात ऋतूंचा अनुभव, जो कवितांच्या माध्यमातून व्यक्त केला जातो. या काव्यसंग्रहात विविध भावनांचे उत्क्रांतीकरण केले आहे, ज्यामुळे वाचन करणाऱ्याला एक वेगळा अनुभव प्राप्त होतो. रमाकांत रथ यांची काव्यशैली आणि विचारशक्ती त्यांच्या या संग्रहात विशेषत्वाने झळाळते. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय 'सप्तम ऋतू' आहे, जे त्यांच्या काव्यकृतींचे प्रतिनिधित्व करते.

जोड्या योग्य जुळवण्यासाठी दिलेल्या पर्यायांची तपासणी केल्यास, पहिला पर्याय (अ1), (ब2), (क3), (ड4) योग्य आहे. शंकर दयाल शर्मा हे भारताचे माजी राष्ट्रपती होते, त्यामुळे (अ1) योग्य आहे. पंडित शिवकुमार शर्मा हे प्रसिद्ध संतूरवादक आहेत, ज्यामुळे (ब2) देखील योग्य ठरतो. के. विश्वनाथ हे एक नामांकित चित्रपट दिग्दर्शक आहेत, म्हणून (क3) योग्य आहे. मुलायम सिंह यादव हे उत्तर प्रदेशाचे माजी मुख्यमंत्री होते, त्यामुळे (ड4) देखील बरोबर आहे. या सर्व जोड्या त्यांच्या संबंधित क्षेत्रातील त्यांच्या भूमिकेवर आधारित आहेत, ज्यामुळे हा पर्याय संपूर्णपणे योग्य ठरतो.

भारतातील पहिले "सिनेमॅटोग्राफिक लाइटिंग एक्सपर्ट" म्हणून ओळखले जाणारे नितीन चंद्रकांत देसाई यांचे निधन झाले. त्यांचे कार्य भारतीय सिनेमा क्षेत्रात अत्यंत महत्त्वाचे ठरले आहे, कारण त्यांनी लाइटिंगच्या क्षेत्रात नवीन तंत्रज्ञान आणि नवीन दृष्टिकोन आणले. त्यांनी अनेक प्रख्यात चित्रपटांमध्ये काम केले असून त्यांच्या कामामुळे भारतीय चित्रपट उद्योगात लाइटिंगच्या तंत्राची गुणवत्ता वाढली. त्यांच्या योगदानामुळे अनेक चित्रपटांच्या दृश्यात्मक अनुभवात सुधारणा झाली, ज्यामुळे प्रेक्षकांना एक अद्वितीय अनुभव मिळाला. इतर पर्यायांमध्ये दिलेल्या व्यक्तींचा थेट या क्षेत्रात असलेला प्रभाव किंवा योगदान नसल्यामुळे त्यांना योग्य मानले जात नाही. नितीन चंद्रकांत देसाई यांचे योगदान आणि निधन यामुळे भारतीय सिनेमा क्षेत्रात एक शोककळा पसरली आहे.

सुप्रसिद्ध इस्लामी विचारवंत आणि लेखक इस्लाही अहमद यांचे निधन पाकिस्तानात झाले. इस्लाही अहमद हे एक महत्त्वाचे विचारवंत होते, ज्यांनी इस्लामच्या तत्त्वज्ञान, समाजशास्त्र, आणि धार्मिक विचारावर अनेक ग्रंथ आणि लेखन केले. त्यांच्या विचारांनी अनेकांना प्रोत्साहित केले आणि इस्लामी तत्त्वज्ञानाच्या विविध पैलूंवर प्रकाश टाकला. त्यांनी लोकांच्या मनामध्ये इस्लामच्या असलेल्या गूढतेचे महत्त्व स्पष्ट केले, ज्यामुळे त्यांचे विचार संपूर्ण मुस्लिम समाजात प्रभावी ठरले. त्यांच्या निधनाने इस्लामी विचार क्षेत्रात एक मोठा शून्य निर्माण झाला आहे. त्यामुळे इस्लाही अहमद हा पर्याय योग्य आहे.

कुमुदिनी लाखिया यांनी "उमराव जान" या चित्रपटासाठी नृत्यदिग्दर्शन केले होते. हा चित्रपट 1981 साली प्रदर्शित झाला आणि त्यात मुख्य भूमिका रेखा यांनी साकारली. कुमुदिनी लाखियांची नृत्यशैली आणि दिग्दर्शनाची क्षमता या चित्रपटात विशेष प्रभावीपणे प्रकट झाली आहे. "उमराव जान" हा चित्रपट भारतीय कथानक, संगीत आणि नृत्याचे एक उत्तम मिश्रण आहे, ज्यामुळे त्याला कलात्मकता आणि लोकप्रियता प्राप्त झाली. कुमुदिनी लाखियांच्या नृत्यदिग्दर्शनामुळे या चित्रपटातील नृत्य दृश्यमय बनले आणि त्यांनी नृत्याच्या माध्यमातून पात्रांच्या भावना प्रभावीपणे व्यक्त केल्या. त्यामुळे कुमुदिनी लाखिया यांचे कार्य हा चित्रपट एक ऐतिहासिक टप्पा मानला जातो.

'वन्यजीवन छायाचित्रण' क्षेत्रात योगदान देणारे छायाचित्रकार शिवकुमार वळसे यांचे निधन झाले. वळसे हे वन्यजीवांचे छायाचित्रण करणारे एक उत्कृष्ट कलाकार होते, ज्यांनी आपल्या अद्वितीय दृष्टिकोनातून निसर्गाचे आणि वन्यजीवांचे सुंदर क्षण कैद केले. त्यांच्या कामामुळे वन्यजीवांचे संरक्षण आणि संवर्धन याबाबत जागरूकता वाढली, आणि त्यांनी विविध पुरस्कार देखील मिळवले. त्यांच्या छायाचित्रांनी अनेकांना निसर्गाच्या सौंदर्याची जाणीव करून दिली आणि पर्यावरणाच्या संरक्षणासाठी प्रेरित केले. वळसे यांचे निधन हे त्यांच्या कलेच्या क्षेत्रात एक मोठा तोटा आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे वन्यजीव छायाचित्रणाची गुणवत्ता आणि महत्त्व वाढले होते. त्यांच्या कार्याची आठवण सदैव राहील, जी पुढच्या पिढ्यांना प्रेरणा देईल.

“हिंदू कोड बिल” च्या मसुद्यात मोलाचे योगदान देणारे धर्मवीर यांचे निधन झाले, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. धर्मवीर हे एक प्रख्यात कायदेतज्ञ होते आणि त्यांनी हिंदू कोड बिलाच्या मसुद्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. या बिलाचा उद्देश हिंदू महिलांच्या हक्कांचे संरक्षण करणे आणि त्यांना समानता प्रदान करणे होता. धर्मवीर यांच्या योगदानामुळे या विधेयकाच्या अंमलबजावणीसाठी आवश्यक कायदेशीर आधार तयार झाला, जो भारतीय महिलांच्या अधिकारांसाठी ऐतिहासिक ठरला. त्यांच्या कार्यामुळे भारतीय समाजात महिलांच्या हक्कांच्या संरक्षणासाठी एक नवा मार्ग उघडला, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याची महत्त्वता अधिक स्पष्ट होते.

‘देशोन्नती’ या वृत्तपत्राचे मुख्य संपादक श्रीराम देशमुख यांचे निधन झाले. श्रीराम देशमुख हे एक प्रसिद्ध पत्रकार होते, ज्यांनी भारतीय पत्रकारिता क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांच्या संपादकीय कौशल्याने ‘देशोन्नती’ वृत्तपत्राला उच्च मान मिळवून दिला आणि त्यांनी सामाजिक, आर्थिक व राजकीय विषयांवर अनेक जागरूक लेखन केले. त्यांच्या कार्यामुळे वाचकांना विविध मुद्द्यांवर विचार करण्याची व त्यांच्या अधिकारांची जाणीव होण्याची संधी मिळाली. श्रीराम देशमुखच्या निधनामुळे पत्रकारिता जगतात एक मोठा तोटा झाला आहे. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय श्रीराम देशमुख आहे, ज्यांनी आपल्या कार्याने समाजातील विविध विषयांकडे लक्ष वेधले.

शास्त्रीय गायकीतील किराणा घराण्याशी संबंधित हिराभाई बडोदेकर यांचे निधन झाले. हिराभाई बडोदेकर हे भारतीय शास्त्रीय संगीतातील एक महान गायक होते आणि त्यांची गायकी किराणा घराण्याच्या परंपरेचा आदर्श उदाहरण आहे. त्यांनी भारतीय गायकीला एक नवीन दिशा दिली आणि अनेक शिष्यांना प्रशिक्षित केले. त्यांच्या अद्वितीय शैलीने शास्त्रीय संगीत प्रेमींवर मोठा प्रभाव टाकला. त्यांचे योगदान केवळ गायकीतच नाही तर संगीत शिक्षणातही महत्त्वाचे राहिले आहे. त्यामुळे या प्रश्नात बरोबर उत्तर हिराभाई बडोदेकर आहे, कारण त्यांच्या निधनाने किराणा घराण्यातील एक महान व्यक्तिमत्व गमावले गेले.

राम सहाय पांडे यांनी बेदिया समुदायाशी संबंधित लोकनृत्य लोकप्रिय केले. बेदिया समुदाय हा भारतातील एक दुर्लक्षित आदिवासी समुदाय आहे, ज्यांची सांस्कृतिक आणि कलात्मक परंपरा समृद्ध आहे. राम सहाय पांडे यांनी या समुदायाच्या पारंपरिक नृत्यांना एक नवीन आयाम दिला आणि त्यांच्या कलांना व्यासपीठ दिले, ज्यामुळे या समुदायाची ओळख वाढली. त्यांच्या कार्यामुळे बेदिया समुदायाच्या नृत्याची महत्त्वाकांक्षा आणि वैभव जनतेसमोर आले आहे. यामुळे, बेदिया समुदाय हा पर्याय योग्य आहे, कारण राम सहाय पांडे यांचा कार्यक्षेत्र या समुदायावर केंद्रित आहे आणि त्यांच्या नृत्याची लोकप्रियता यामुळे वाढली आहे.

राम सहाय पांडे यांनी राय या लोकनृत्याला लोकप्रिय केले. राय नृत्य हे विशेषतः उत्तर भारतीय राज्यांमध्ये, विशेषतः उत्तर प्रदेशात आढळणारे एक पारंपरिक लोकनृत्य आहे. राम सहाय पांडे यांनी या नृत्याच्या पेशवाईला नवा आयाम दिला आणि त्याला एक अद्वितीय प्रतिष्ठा प्रदान केली. त्यांच्या कार्यामुळे राय नृत्याचे संरक्षण आणि प्रचार करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली गेली, ज्यामुळे आजच्या पिढीला हे नृत्य अधिक समजून घेता आले आहे. पांडे यांच्या कामामुळे राय नृत्याची वैशिष्ट्ये आणि सांस्कृतिक मूल्ये जपली गेली आणि त्याला एक व्यापक व्यासपीठ मिळाले, त्यामुळे ते त्यांच्या योगदानामुळे एक महत्त्वाचा ठरला आहे.

तुलसीदास बलराम हे प्रसिद्ध भारतीय फुटबॉलपटू होते, ज्यांचे नुकतेच निधन झाले. त्यांनी संतोष ट्रॉफी जिंकण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. त्यांचा फुटबॉलमधील योगदान आणि खेळाची पद्धत यांमुळे ते अनेकांच्या मनात ठसा उमठवू शकले. संतोष ट्रॉफी ही भारतातील एक मान्यताप्राप्त फुटबॉल स्पर्धा आहे, जिथे विविध राज्यांची संघे स्पर्धा करतात. बलराम यांच्या नेतृत्वाखाली त्यांच्या संघाने या स्पर्धेत ठराविक यश मिळवले, ज्यामुळे त्यांचे नाव फुटबॉलच्या इतिहासात कायमचे कोरले जाईल. त्यामुळे, त्यांच्या निधनानंतर त्यांची आठवण आणि कामगिरी यामुळे तुलसीदास बलराम हा बरोबर पर्याय आहे.

डॉ. सदानंद मोरे यांचे नुकतेच निधन झाले. ते मराठी संतसाहित्याचे प्रमुख अभ्यासक आणि लेखक होते. त्यांच्या कार्यामुळे संतसाहित्याच्या गहन अभ्यासाला वाव मिळाला आणि त्यांनी अनेक संतांच्या जीवनावर आणि त्यांचे विचारांचे महत्त्व स्पष्ट केले. त्यांच्या शोधनिबंधांद्वारे संतसाहित्याचे सखोल विश्लेषण करण्यात आले, ज्यामुळे नवीन पिढीला या साहित्याची गोडी लागली. त्यांच्या योगदानामुळे मराठी साहित्यिक वर्तुळात त्यांची ओळख एक महत्त्वाची व्यक्तिमत्त्व म्हणून झाली. इतर पर्याय जसे की म.द. हट्टंगडी, सूर्यकांत वाघ आणि गंगाधर पाटील हे देखील नामांकित व्यक्ती आहेत, परंतु सदानंद मोरे यांच्या निधनाच्या संदर्भात त्यांचे नावच बरोबर आहे, त्यामुळे बरोबर उत्तर म्हणून ते योग्य आहे.

ज्येष्ठ इंग्रजी लेखक व ‘इन शॉर्ट’ नावाचे पुस्तक लिहिणारे कृष्ण बसु यांचे निधन झाले. कृष्ण बसु हे एक प्रसिद्ध लेखक होते ज्यांनी त्यांच्या लेखनातून आणि विचारांमुळे अनेक वाचकांच्या मनात स्थान निर्माण केले. 'इन शॉर्ट' या त्यांच्या कथेतील संकलनाने वाचनाची एक नवीन शैली आणि दृष्टिकोन प्रदान केला. त्यांच्या कामामध्ये त्यांनी समकालीन विषयांवर विचार केला आणि सामान्य जनतेला आकर्षित करणारे लेखन केले. त्यांच्या कार्यामुळे इंग्रजी साहित्याला महत्त्वाची भर घालण्यात आली. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय साहित्य जगताला एक मोठा धक्का बसला आहे, कारण त्यांनी आपल्या लेखनाद्वारे अनेकांना प्रेरित केले.

(अ) नरेंद्र मोदी – (1) भारताचे पंतप्रधान, (ब) जो बायडन – (2) अमेरिकेचे अध्यक्ष, (क) ऋषी सुनक – (3) युकेचे पंतप्रधान, (ड) शी जिनपिंग – (4) चीनचे राष्ट्राध्यक्ष या जोड्या योग्य आहेत. नरेंद्र मोदी हे भारताचे पंतप्रधान आहेत आणि त्यांनी 2014 मध्ये या पदाची शपथ घेतली होती. जो बायडन अमेरिकेचे अध्यक्ष आहेत, ज्यांनी 2021 मध्ये या पदाचा कार्यभार स्वीकारला. ऋषी सुनक युनायटेड किंगडमचे पंतप्रधान असून, त्यांनी 2022 मध्ये या पदाची शपथ घेतली. शी जिनपिंग चीनचे राष्ट्राध्यक्ष आहेत आणि त्यांनी 2013 मध्ये कार्यभार स्वीकारला. त्यामुळे सर्व चार जोडी योग्य आहेत आणि हे बरोबर उत्तर आहे.

डॉ. एम. जी. एस. नारायणन यांच्या प्रसिद्ध पुस्तकाचे नाव 'पेरूमल्स ऑफ केरळ' आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. हे पुस्तक केरळमधील पेरूमल समुदायाच्या सांस्कृतिक, ऐतिहासिक आणि सामाजिक जीवनावर आधारित आहे. डॉ. नारायणन यांचे लेखन शैली आणि संशोधन यामुळे त्यांच्या कार्याला विशेष महत्त्व प्राप्त झाले आहे. 'पेरूमल्स ऑफ केरळ' या पुस्तकात त्यांनी या समुदायाच्या जीवनशैली, परंपरा आणि त्यांच्या अद्वितीय ओळखीतून एक विस्तृत दृष्टिकोन प्रस्तुत केला आहे. या कारणामुळे, या पुस्तकाने शैक्षणिक आणि सांस्कृतिक अभ्यासात एक विशेष स्थान मिळवले असून, ते एक मौल्यवान साधन म्हणून ओळखले जाते.

‘ओळख’ ही आत्मचरित्रात्मक कादंबरी लिहिणारे लेखक शिवाजी सावंत यांचे निधन झाले. शिवाजी सावंत हे एक उत्कृष्ट लेखक, कवी आणि निबंधकार होते. त्यांच्या 'ओळख' या कादंबरीत त्यांनी आपल्या जीवनाच्या विविध पैलूंना सहृदयतेने उजागर केले आहे. ती कादंबरी वाचकांना त्यांच्या जीवनातील संघर्ष, यश आणि अपयश यांचे संपूर्ण चित्र देतो. सावंत यांच्या लेखनशैलीत एक गहिरा भावनिक अनुभव असून, ते वाचनासाठी आकर्षक ठरते. त्यामुळे, "शिवाजी सावंत" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या कादंबरीने आत्मचरित्रात्मक साहित्याच्या क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण स्थान निर्माण केले आहे. त्यांच्या निधनामुळे साहित्य जगताला मोठा धक्का बसला.

देवेंद्र प्रधान यांचे पद केंद्रीय भूपृष्ठ वाहतूक राज्यमंत्री होते. या पदावर कार्यरत असताना त्यांनी भारताच्या वाहतूक क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण सुधारणा घडवून आणल्या. भूपृष्ठ वाहतूक क्षेत्रातील यंत्रणांमध्ये सुसंगतता साधणे, रस्त्यांचे विकास आणि सुरक्षितता यावर त्यांनी विशेष भर दिला. या कार्यामुळे त्यांनी भारतीय नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनात मोठा बदल घडवून आणला. रस्ते आणि वाहतूक व्यवस्थेतील सुधारणा ह्या देशाच्या आर्थिक विकासात देखील महत्त्वपूर्ण ठरतात, ज्यामुळे उद्योग आणि व्यापाराला चालना मिळते. त्यांच्या कार्यकाळात झालेल्या धोरणात्मक सुधारणा आणि पुढाकारामुळे भारतीय भूपृष्ठ वाहतूक क्षेत्राला एक नवा आयाम मिळाला. त्यामुळे, केंद्रीय भूपृष्ठ वाहतूक राज्यमंत्री म्हणून देवेंद्र प्रधान यांचे योगदान उल्लेखनीय आहे.

कुमुदिनी लाखिया यांनी 'कदंब स्कूल ऑफ डान्स अँड म्युझिक' या संस्थेची स्थापना केली. ही संस्था भारतीय शास्त्रीय नृत्याचे शिक्षण आणि संवर्धन करण्याच्या उद्देशाने स्थापण्यात आली होती. कुमुदिनी लाखिया यांना भारतीय नृत्यकलेत एक अद्वितीय स्थान आहे, आणि त्यांनी या संस्थेद्वारे अनेक तरुण आणि नवोदित नृत्यकलाकारांना प्रोत्साहन दिले आहे. 'कदंब' ही संस्था नृत्यकलेच्या विविध शैलींच्या अभ्यासासाठी एक महत्त्वाचे केंद्र बनली आहे, जिथे विद्यार्थ्यांना नृत्याच्या तंत्रज्ञानाबरोबरच त्यामागील संस्कृतीचा अभ्यास करण्याची संधी मिळते. त्यामुळे कदंब स्कूल ऑफ डान्स अँड म्युझिक हा पर्याय योग्य आहे.

भारतीय जनसंघाचे संस्थापक श्यामाप्रसाद मुखर्जी यांचे निधन झाले. श्यामाप्रसाद मुखर्जी हे एक महत्त्वाचे राजकारणी आणि विचारवंत होते, ज्यांनी 1951 मध्ये भारतीय जनसंघाची स्थापना केली. त्यांनी आपल्या कार्यदिशेमध्ये भारतीयत्व, एकता आणि सांस्कृतिक अभिमान यांचा जोरदार पुरस्कार केला. मुखर्जी यांनी राष्ट्रीयतेच्या विचारधारेला प्रोत्साहन दिले आणि भारतीय जनसंघाच्या माध्यमातून देशाच्या विकासाच्या दिशेने अनेक महत्त्वाच्या योजनांची रचना केली. त्यांचे निधन 1953 मध्ये झाले, जेव्हा ते काश्मीरच्या विशेष राज्य दर्जाविरोधात उपोषण करत होते. त्यांच्या योगदानामुळे भारतीय राजकारणात एक नवीन गती आली आणि आजही त्यांचे विचार आणि दृष्टिकोन महत्त्वाचे मानले जातात.

कृष्णलाल चढ्ढा यांनी कृषी आणि फलोत्पादन या विषयावर 30 पुस्तके प्रकाशित केली आहेत. त्यांच्या कामामुळे कृषी शास्त्र आणि फलोत्पादनाच्या तंत्रज्ञानात महत्त्वपूर्ण योगदान मिळाले आहे. हे पुस्तकं शेतकऱ्यांना आधुनिक कृषि पद्धतींविषयी माहिती पुरवतात, ज्यामुळे उत्पादनक्षमता वाढवण्यात मदत होते. चढ्ढा यांच्या कार्यामुळे कृषी क्षेत्रात सुधारणा झाला आहे आणि त्यांचा अभ्यास व अनुभव अनेकांना प्रेरणा देत आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "कृषी आणि फलोत्पादन" हा आहे, कारण या क्षेत्रात त्यांच्या योगदानामुळे त्यांनी ज्ञान आणि तंत्रज्ञान प्रसारात महत्त्वाची भूमिका निभावली आहे.

'पंचजन्य' साप्ताहिकाचे संपादक बालशास्त्री हार्दिकर यांचे निधन झाले. ते एक प्रसिद्ध पत्रकार आणि संपादक होते, ज्यांनी भारतीय पत्रकारितेत विशेष स्थान निर्माण केले. त्यांच्या संपादकीय दृष्टिकोनामुळे 'पंचजन्य' साप्ताहिकाला एक वेगळी ओळख मिळाली. बालशास्त्री हार्दिकर यांचे काम आणि विचारधारा नेहमीच प्रेरणादायी राहिली आहेत. त्यांनी भारतीय समाजाच्या विविध समस्यांवर प्रकाश टाकला आणि लोकांचे लक्ष वेधून घेतले. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय पत्रकारितेत एक मोठा तोटा झाला आहे, कारण त्यांच्या कौशल्याने अनेकांना प्रेरित केले. त्यामुळे, बालशास्त्री हार्दिकर हे बरोबर उत्तर आहे, कारण त्यांच्या योगदानाने 'पंचजन्य' साप्ताहिकाला गौरव प्राप्त झाला.

‘शिवाजी आणि अफझलखान’ या विषयावर संशोधन करणारे इतिहासकार डॉ. मोहन शिरगांवकर यांचे निधन झाले. डॉ. शिरगांवकर हे एक प्रसिद्ध इतिहासकार होते, ज्यांनी मराठा इतिहासावर महत्त्वाचे संशोधन केले. त्यांनी शिवाजी महाराजांच्या इतिहासातील अनेक अंगांचा सखोल अभ्यास केला होता आणि त्यांच्या कार्यामुळे मराठा साम्राज्याचा समज अधिक स्पष्ट झाला. त्यांच्या लेखन शैलीने आणि विचारांनी अनेक इतिहासप्रेमी आणि संशोधकांना प्रभावित केले. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय इतिहास संशोधन क्षेत्रात एक मोठा शोकाचा क्षण आहे, कारण त्यांनी सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारसा जतन करण्यासाठी महत्त्वाचे कार्य केले होते. त्यांच्या योगदानामुळे पुढच्या पिढ्यांना इतिहासाच्या विविध पैलूंचा अभ्यास करण्याची प्रेरणा मिळेल.

गरिमेला बालकृष्ण प्रसाद यांनी कर्नाटक आणि भक्ती संगीतामध्ये योगदान दिले आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. हे संगीत भारतीय शास्त्रीय संगीताच्या कर्नाटकी शाळेशी संबंधित आहे, ज्यामध्ये भक्तिसंगीताने विशेष स्थान मिळवले आहे. गरिमेचा संगीतकार म्हणून असलेला अनुभव आणि कलेवरील प्रेम यामुळे त्यांनी भक्तिसंगीताच्या विविध रूपांत योगदान दिले आहे. त्यांच्या कामात भक्तिसंस्कृतीचा गूढ अनुभव आणि कर्नाटकी शास्त्रीय संगीताची अद्वितीयता यांचा समावेश आहे, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याने संगीताच्या या प्रकाराला नवे आयाम प्राप्त झाले आहेत. त्यांच्या योगदानामुळे भक्तिसंगीताचे महत्व आणि लोकप्रियता वाढली आहे.

मकरंद साठे हे मराठी रंगभूमीवरील ज्येष्ठ नेपथ्यकार होते, ज्यांचे निधन एप्रिलमध्ये झाले. त्यांची नेपथ्य कला आणि रंगभूमीवरील योगदान हे खूप महत्त्वाचे होते. त्यांनी अनेक नाटकांमध्ये उत्कृष्ट नेपथ्य रचना केली, ज्यामुळे त्या नाटकांना अधिक प्रभावी आणि आकर्षक बनवले. त्यांच्या कार्यामुळे त्यांनी रंगभूमीवर एक अद्वितीय ठसा ठेवला आहे. मकरंद साठे यांच्या मृत्यूने रंगभूमीच्या क्षेत्रात एक मोठा शोक साजरा झाला आहे, कारण ते एक अत्यंत प्रतिभावान आणि समर्पित व्यक्ती होते. त्यांच्या योगदानामुळे अनेक कलाकारांना प्रेरणा मिळाली आणि त्यांच्या कार्याची आठवण रंगभूमीवर कायम राहील.

मनोज कुमार यांचे मूळ नाव हरिकिशन गिरी गोस्वामी आहे. मनोज कुमार हे भारतीय चित्रपट उद्योगातील एक प्रसिद्ध अभिनेता, निर्माता, आणि दिग्दर्शक आहेत. त्यांच्या करीयरची सुरुवात हिंदी चित्रपटातून झाली आणि त्यांनी अनेक महत्वपूर्ण चित्रपटांमध्ये काम केले आहे. त्यांच्या नावाने अनेक क्लासिक चित्रपट आहेत, जे आजही प्रेक्षकांच्या मनात आहेत. त्यांच्या कार्यामुळे भारतीय सिनेमा क्षेत्रात एक विशेष स्थान निर्माण झाले आहे. हरिकिशन गिरी गोस्वामी हे नाव बदलून मनोज कुमार झाले, ज्यामुळे त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये एक नवीन ओळख निर्माण केली. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय हरिकिशन गिरी गोस्वामी आहे.

“जेम्स बॉण्ड” चित्रपट मालिकेतील सहाय्यक अभिनेता डेसमंड ल्युवेलीन यांचे निधन झाले आहे. डेसमंड ल्युवेलीन हे 'जेम्स बॉण्ड' फ्रँचायझीमध्ये 'क्यू' या पात्राच्या भूमिकेसाठी ओळखले जातात. त्यांनी बॉण्डच्या अनेक चित्रपटांमध्ये भरपूर योगदान दिले, जेणेकरून त्यांनी विविध प्रकारच्या गॅजेट्स आणि उपकरणांचा उपयोग करून बॉण्डच्या साहसी कार्यात मदत केली. त्यांच्या कामामुळे 'क्यू' हे पात्र प्रेक्षकांच्या मनात एक विशेष स्थान निर्माण करण्यात यशस्वी झाले. डेसमंड ल्युवेलीन यांच्या निधनामुळे चित्रपट उद्योगात एक मोठा शोक प्रकट झाला आहे, कारण त्यांनी त्यांच्या अद्वितीय अभिनयाने अनेकांना प्रेरित केले. त्यामुळे बरोबर पर्याय "डेसमंड ल्युवेलीन" हा आहे.

नुकतेच निधन पावलेले प्रख्यात उडिया लेखक रबि सिंह हे पद्मश्री पुरस्कार विजेते होते. रबि सिंह यांनी उडिया साहित्यात महत्त्वाची भर घातली आणि त्यांच्या लेखनाच्या शैलीने अनेक वाचकांची मने जिंकली. त्यांची कथा, काव्य आणि निबंध यामध्ये सामाजिक समस्यांना वाचा फडात आणण्यात त्यांनी उत्कृष्ट कामगिरी केली. पद्मश्री पुरस्कार हा भारत सरकारने दिला जाणारा एक प्रतिष्ठित पुरस्कार आहे, जो व्यक्तीच्या क्षेत्रातील उल्लेखनीय योगदानाबद्दल दिला जातो. रबि सिंह यांना या पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले होते, ज्यामुळे त्यांच्या साहित्यिक कार्याची गाजर ओळखली गेली. त्यामुळे, रबि सिंह हे योग्य उत्तर आहे, कारण ते फक्त एक प्रसिद्ध लेखक नव्हते, तर त्यांच्या कार्यामुळे त्यांना राष्ट्रीय मान्यता देखील मिळाली होती.

प्रसिद्ध 'पद्मभूषण' पुरस्कार विजेते लेखक राहुल सांकृत्यायन यांचे निधन झाले. ते एक प्रसिद्ध भारतीय लेखक, अनुवादक आणि विद्वान होते, ज्यांनी भाषाशास्त्र, संस्कृती आणि समाजशास्त्रावर मोठा ठसा ठेवला. त्यांच्या कथा, कादंब-या आणि विविध लेखनांद्वारे त्यांनी भारतीय साहित्याला एक नवीन दिशा दिली. राहुल सांकृत्यायन हे विशेषतः त्यांच्या प्रवास कथांसाठी प्रसिद्ध आहेत आणि त्यांनी बौद्ध धर्म, तत्त्वज्ञान आणि भारतीय इतिहासातही योगदान दिले आहे. त्यांच्या कार्यामुळे आणि विचारधारेमुळे भारतीय साहित्याच्या क्षेत्रात त्यांचा ठसा अद्वितीय आहे, त्यामुळे त्यांचे निधन हे एक मोठे साहित्यिक नुकसान आहे.

राजा ढाले या दलित साहित्यिकाच्या निधनामुळे ‘दलित पँथर’ चळवळीलाच धक्का बसला. राजा ढाले हे एक प्रभावी लेखक, विचारवंत आणि सामाजिक कार्यकर्ता होते. त्यांनी दलितांच्या हक्कांसाठी आणि समानतेसाठी लढा दिला, जे दलित पँथर चळवळीच्या मुख्य उद्देशांपैकी एक होते. त्यांच्या लेखनाने वाचनप्रेमींवर गहिरा प्रभाव टाकला आणि दलित साहित्याला एक नवा प्रकाश दिला. त्यांचा कार्यकाळ आणि विचारधारा दलित समाजाच्या ऐतिहासिक संघर्षाशी संबंधित आहे, त्यामुळे त्यांचे निधन ही चळवळ आणि संपूर्ण दलित साहित्यिक समुदायासाठी एक मोठा धक्का ठरला. त्यामुळे बरोबर पर्याय "राजा ढाले" हा आहे, कारण त्यांच्या जाण्यामुळे दलित पँथर चळवळीत एक महत्त्वपूर्ण कमी झाली.

कीथ रेमंड स्टॅकपोल यांना क्रिकेट खेळाशी संबंधित पुरस्कार मिळाला होता. स्टॅकपोल हे एक प्रसिद्ध क्रिकेटपटू आणि प्रशिक्षक म्हणून ओळखले जातात. त्यांनी त्यांच्या करिअरमध्ये अनेक महत्त्वाच्या स्पर्धांमध्ये भाग घेतला आहे आणि त्यांच्या योगदानामुळे क्रिकेट क्षेत्रात त्यांचे नाव उजळले आहे. क्रिकेट हा एक लोकप्रिय खेळ आहे आणि त्यात स्टॅकपोल यांचा सहभाग त्यांच्या कौशल्यामुळे आणि मेहनतीमुळे आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "क्रिकेट" आहे, कारण हा पुरस्कार त्यांच्या क्रिकेट खेळातील यशाचे प्रतीक आहे. यामध्ये त्यांचे कौशल्य, कामगिरी आणि खेळामध्ये योगदान यावर प्रकाश टाकला जातो.

कृष्णस्वामी कस्तुरीरंगन यांनी भास्कर एक आणि भास्कर दोन या उपग्रह प्रकल्पाचे नेतृत्व केले. भास्कर उपग्रह हे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेच्या (ISRO) महत्वाकांक्षी उपग्रह प्रकल्पांपैकी एक आहेत, जे मुख्यत: भौगोलिक निरीक्षणासाठी वापरले जातात. या उपग्रहांनी कृषी, जलसंपदांचे व्यवस्थापन आणि पर्यावरण संरक्षण यांसारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. कस्तुरीरंगन यांच्या नेतृत्वाखाली विकसित केलेले हे उपग्रह भारतीय अंतराळ संशोधनाच्या क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण टप्पा ठरले. या प्रकल्पामुळे भारताच्या अवकाश क्षमता आणि तंत्रज्ञानाच्या विकासात मोठा फलक उभा राहिला, जो आजही चालू आहे. यामुळे कस्तुरीरंगन यांच्या कार्याची महत्ता अधिक स्पष्ट होते.

कीथ रेमंड स्टॅकपोल यांना 1973 मध्ये विस्डेनच्या 'क्रिकेटर्स ऑफ द इयर' म्हणून घोषित करण्यात आले. स्टॅकपोल हे एक प्रसिद्ध क्रिकेटर होते आणि त्यांच्या क्रीडा कारकिर्दीत त्यांनी अनेक महत्त्वपूर्ण यश संपादित केले. 1973 मध्ये त्यांचा प्रदर्शन अत्यंत उत्कृष्ट होता, ज्यामुळे त्यांना या मान्यताप्राप्त पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. विस्डेनच्या 'क्रिकेटर्स ऑफ द इयर' पुरस्काराची ख्याती जगभरात आहे, आणि ती मिळवणे म्हणजे एक क्रिकेट खेळाडू म्हणून आपल्या क्षमतेची आणि कामगिरीची मान्यता आहे. त्यामुळे, 1973 हा बरोबर पर्याय आहे, कारण या वर्षी स्टॅकपोल यांनी एक विशेष स्थान मिळवले आणि त्यांनी क्रिकेटाच्या इतिहासात आपला ठसा उमठवला.

संगीतकार इलैयाराजा यांना त्यांच्या उत्कृष्ट संगीत दिग्दर्शनासाठी ओळखले जाते, आणि त्यांनी अनेक गाजलेल्या चित्रपटांसाठी संगीत दिले आहे. त्यांचा उल्लेख विशेषतः 'इलैयाराजा' या पर्यायासाठी योग्य आहे कारण त्यांचे योगदान भारतीय संगीत क्षेत्रात अपार आहे. त्यांच्या संगीतामध्ये पारंपरिक आणि आधुनिक संगीत शैलींचा अनोखा समन्वय दिसतो, ज्यामुळे त्यांचे काम नेहमीच उल्लेखनीय राहिले आहे. त्यांनी 'गंगायामुनादू' सारख्या अनेक चित्रपटांमध्ये संगीत दिग्दर्शन केले आहे, जे त्यांच्या कलेची गोडी दर्शवतात. त्यामुळे, "इलैयाराजा" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांचा कार्यकाळ आणि त्यांच्या संगीताची गुणवत्ता या दोन्ही बाबी त्यांच्या यशस्वी कारकीर्दीचे द्योतक आहेत.

प्रसिद्ध हिंदी लेखक रामदरश मिश्र यांच्या निधनाने हिंदी साहित्य क्षेत्राला मोठा धक्का बसला. रामदरश मिश्र हे एक नामांकित लेखक, कवी आणि निबंधकार होते, ज्यांचा साहित्यिक वारसा अत्यंत समृद्ध आहे. त्यांच्या लेखनशैलीत मानवी भावनांचा गहन अभ्यास आणि समाजातील वास्तवाचे प्रगल्भ चित्रण आढळते. त्यांच्या कथेतील पात्रे आणि त्यांच्या अनुभवांचे प्रभावी वर्णन वाचकांना त्यांच्या कथा वाचायला प्रेरित करते. रामदरश मिश्र यांच्या निधनामुळे हिंदी साहित्य क्षेत्रात एक महत्त्वाचे स्थान रिकामे झाले आहे, जे त्यांच्या कार्यामुळे आणि योगदानामुळे त्यांचा उल्लेख नेहमीच केला जाईल. त्यामुळे रामदरश मिश्र हा पर्याय योग्य आहे.

'द मिरर ऑफ इंडिया' या पुस्तकाचे लेखक अरविंद पनागडिया यांचे निधन झाले. पनागडिया हे एक प्रसिद्ध अर्थशास्त्रज्ञ आणि लेखक होते, ज्यांनी भारतीय अर्थव्यवस्थेवर अनेक महत्त्वाची संशोधने आणि विचारलेले लेखन केले. त्यांच्या कार्यामुळे भारतीय अर्थशास्त्राच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावली गेली आहे. 'द मिरर ऑफ इंडिया' हे पुस्तक त्यांनी भारतीय समाज, अर्थव्यवस्था आणि विविध मुद्द्यांवर विचारवंतांच्या दृष्टिकोनातून लिहिले आहे. त्यांच्या विचारांचा प्रभाव सर्वसामान्य वाचकांवर आणि तज्ञांवरही झाला आहे, म्हणूनच अरविंद पनागडिया हा बरोबर पर्याय आहे. त्यांच्या निधनाने भारतीय विचारविश्वात एक मोठा ठसा राहिला आहे.

माधव वझे यांनी "श्यामची आई" या पुरस्कारप्राप्त चित्रपटात भूमिका साकारली होती, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. "श्यामची आई" हा चित्रपट 1974 मध्ये प्रदर्शित झाला आणि याला अनेक पुरस्कार मिळाले. या चित्रपटात माधव वझे यांनी एक संवेदनशील आणि प्रभावी भूमिका साकारली आहे, जी प्रेक्षकांच्या मनाला भावते. "श्यामची आई" फिल्म मध्ये मातृत्व, प्रेम आणि त्यागाची कथा प्रभावीपणे सादर करण्यात आली आहे, ज्यामुळे चित्रपटाची व्यापक प्रशंसा झाली. इतर पर्याय जसे की उपकार, मैदान ए जंग आणि कांच की गुड़िया यामध्ये माधव वझे यांची भूमिका नसल्याने ते बरोबर पर्याय नाहीत. त्यामुळे "श्यामची आई" हा एकमेव योग्य उत्तर आहे.

'मुंबई ते गोवा' या चित्रपटातील खलनायक म्हणून ओळखले जाणारे ज्येष्ठ अभिनेते सत्येन कप्पू यांचे निधन झाले. त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये अनेक चित्रपटांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका साकारल्या, विशेषतः खलनायकाच्या भूमिकांमुळे ते प्रेक्षकांच्या मनात ठसले. सत्येन कप्पू यांचा अभिनय हा नेहमीच प्रभावी आणि लक्षवेधी असायचा, त्यामुळे त्यांच्या प्रत्येक भूमिकेत एक वेगळा रंग होता. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय चित्रपटसृष्टीत एक मोठा गडगड झाला आहे, कारण त्यांनी त्यांच्या करिअरच्या काळात अनेक लोकांच्या हृदयात स्थान निर्माण केले. त्यांच्या कामामुळे अनेक नवोदित कलाकारांना प्रेरणा मिळाली आणि त्यामुळे त्यांचा वारसा सदैव जिवंत राहील.

‘छत्रपती शिवाजी महाराज यांचे चरित्र’ लिहिणारे प्रसिद्ध लेखक य.दि. फडके यांचे निधन झाले, हे बरोबर उत्तर आहे. य.दि. फडके हे एक अत्यंत प्रभावशाली मराठी लेखक होते, ज्यांनी शिवाजी महाराजांच्या चरित्रावर विस्तृतपणे विचार केले आणि त्यांचे जीवन, त्यांची वीरता, धोरणे आणि कर्तृत्व यांचे सखोल विश्लेषण केले. त्यांच्या लेखनामुळे अनेक पिढ्यांना शिवाजी महाराजांची महती समजून घेता आली. फडके यांचे चरित्र लेखन निसर्ग, शौर्य आणि ऐतिहासिकता यांचा समावेश करिते, ज्यामुळे ते अद्वितीय बनते. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय साहित्य विश्वात एक मोठा तोटा झाला आहे, परंतु त्यांच्या कार्याची महत्त्वता कायम राहील.

'द व्हॉइस ऑफ इंडिया' या म्युझिक शोचे निवेदक सुहास जोशी यांचे निधन झाले. सुहास जोशी एक प्रसिद्ध अभिनेता, संगीतकार आणि निवेदक होते, ज्यांनी आपल्या कामाच्या माध्यमातून भारतीय संगीत क्षेत्रात महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांच्या निवेदन शैलीने शोला एक खास आकर्षण दिले, आणि त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वामुळे प्रेक्षकांमध्ये एक विशेष स्थान निर्माण झाले. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय मनोरंजन विश्वात एक मोठा शोक व्यक्त झाला, कारण त्यांनी आपल्या कामात नेहमीच उत्कृष्टता साधली. सुहास जोशी यांचा वारसा त्यांच्या कामातून आणि त्यांच्या सुसंस्कृत व्यक्तिमत्त्वातून सदैव जिवंत राहील. त्यांच्या योगदानामुळे म्युझिक शोचा स्तर उंचावला गेला आणि अनेक तरुण कलाकारांना प्रेरणा मिळाली.

"क्रांतीसूर्य" या उपाधीने ओळखले जाणारे शिवराम राजगुरू यांचे निधन झाले. राजगुरू हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील एक महत्त्वाचे व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी भारताच्या स्वतंत्रतेसाठी बलिदान दिले आणि त्यांच्या साहस, शौर्य आणि देशभक्तीने अनेक तरुणांना प्रेरित केले. राजगुरू यांचा कार्यकाळ एक आदर्श म्हणून ओळखला जातो, कारण त्यांनी आपल्या देशासाठी मोठे झोकले. त्यांचे कार्य आणि विचार आजही अनेकांच्या मनावर ठसा सोडतात. त्यामुळेच "क्रांतीसूर्य" हे नाव त्यांच्या योगदानाचे प्रतीक मानले जाते. त्यांच्या निधनाने भारतीय इतिहासात एक मोठा शोक व्यक्त झाला आहे, परंतु त्यांच्या विचारांचा वारसा सदैव जिवंत राहील.

माधव वझे यांनी 'श्यामची आई' या चित्रपटात भूमिका साकारली होती, हे बरोबर उत्तर आहे. 'श्यामची आई' हा चित्रपट 1970 च्या दशकात प्रदर्शित झाला होता आणि हा चित्रपट समाजातील माता-पितांच्या आंतरभावना, संघर्ष आणि त्याग यांचे प्रतीक मानला जातो. माधव वझे यांची भूमिका या चित्रपटात अतिशय प्रभावशाली होती, ज्यामुळे त्यांनी प्रेक्षकांचे मन जिंकले. त्यांच्या अभिनयामुळे चित्रपटाची कथा अधिक प्रभावी झाली आणि त्यातल्या भावना प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचल्या. यामुळे 'श्यामची आई' हा चित्रपट आजही अनेकांच्या मनात स्थान टिकवून आहे. माधव वझे यांचा अभिनय हा त्या काळातील उत्कृष्टतेचा एक भाग आहे, ज्यामुळे त्यांची ओळख आजही कायम आहे.

आंतरराष्ट्रीय स्तरावर ओळखले जाणारे भरतनाट्यम नर्तक पद्म सुब्रह्मण्यम यांचे निधन मे 2025 मध्ये झाले. पद्म सुब्रह्मण्यम हे भारतीय शास्त्रीय नृत्याचे एक महान नर्तक, नृत्य दिग्दर्शक आणि शिक्षिका होते. त्यांनी भरतनाट्यमच्या परंपरेला जागतिक स्तरावर आणण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांच्या नृत्यशैली आणि शिक्षण पद्धतीने अनेक विद्यार्थ्यांना प्रेरित केले आणि भारतीय नृत्यकलेला एक नवीन आयाम दिला. त्यांच्या कार्यामुळे भारतीय नृत्याच्या संवर्धनात मोठा योगदान झाला आहे. त्यामुळे यामध्ये बरोबर पर्याय पद्म सुब्रह्मण्यम आहे, कारण त्यांच्या अतुलनीय कार्यामुळे त्यांची ओळख आंतरराष्ट्रीय स्तरावर झाली.

'द गार्डियन' साठी स्तंभलेखन करणारे अरुंधती रॉय यांचे निधन झाले. अरुंधती रॉय ही एक प्रसिद्ध भारतीय लेखिका, कार्यकर्ता आणि राजकीय विचारवंत होती. तिचे लेखन नेहमीच सामाजिक आणि राजकीय विषयांवर केंद्रित असायचे, आणि ती विविध मुद्द्यांवर व्यक्त केलेल्या विचारांसाठी प्रसिद्ध होती. 'द गार्डियन' मध्ये तिच्या लेखांद्वारे तिने जागतिक स्तरावर अनेक महत्त्वाचे मुद्दे उचलले, ज्यामुळे तिला एक व्यापक वाचकवर्ग मिळाला. तिच्या निधनामुळे साहित्य आणि पत्रकारिता क्षेत्रात एक मोठा शोक व्यक्त करण्यात आला आहे. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय अरुंधती रॉय आहे, ज्यांनी त्यांच्या विचारधारणेमुळे समाजात सकारात्मक बदल घडवण्याचा प्रयत्न केला.

पद्माकर शिवलकर यांनी सर्वाधिक विकेट बॉम्बे संघासाठी घेतल्या. भारतीय क्रिकेट इतिहासात, शिवलकर हे एक अत्यंत प्रतिभाशाली फिरकी गोलंदाज होते, ज्यांनी त्यांच्या कारकिर्दीत बॉम्बे संघासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी विविध राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर खेळताना असंख्य सामन्यांमध्ये उत्कृष्ट कामगिरी केली. त्यांच्या कर्तृत्वामुळे बॉम्बे संघाला अनेक विजय मिळवण्यात मदत झाली. त्यांची विकेट घेण्याची क्षमता आणि चांगला गोलंदाजी शैली यामुळे त्यांचे नाव विशेषतः बॉम्बे संघाशी संलग्न झाले. त्यामुळे, हा पर्याय योग्य आहे, कारण त्यांच्या खेळाच्या यशाबद्दल आणि प्रभावाबद्दल सांगणारा आहे.

तारक मेहता हा प्रसिद्ध विनोदी लेखक आहे, ज्याने 'तारक मेहता का उंदा चश्मा' सारख्या लोकप्रिय मालिकेमुळे खूप दिलेलं आहे. अजय देवगण हा एक प्रमुख अभिनेता आहे, ज्याने अनेक हिट चित्रपटांमध्ये अभिनय केला आहे. रमेश देव हे एक प्रसिद्ध चरित्र अभिनेता म्हणून ओळखले जातात आणि त्यांनी त्यांच्या अभिनयाने अनेक प्रेक्षकांचं मन जिंकलं आहे. चेतन भगत हा एक प्रसिद्ध लेखक आहे, ज्याने अनेक बestseller कादंब-या लिहिल्या आहेत. त्यामुळे बरोबर पर्याय "(अ1), (ब2), (क3), (ड4)" हा आहे, कारण प्रत्येक जोडीत दिलेल्या व्यक्तींची ओळख योग्य प्रकारे त्यांच्याशी संबंधित कार्यक्षेत्राशी जुळली आहे.

गरिमेला बालकृष्ण प्रसाद यांनी कर्नाटक आणि भक्ती संगीतामध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. ते कर्नाटकी संगीताच्या शास्त्रीय परंपरेतील एक अत्यंत मान्यताप्राप्त संगीतकार होते. त्यांच्या कामामध्ये भक्तिसंगीताचे विशेष स्थान होते, ज्यामुळे ते अनेक भक्तिगीतांची रचना आणि सादरीकरण करत होते. त्यांच्या संगीत शैलीने भारतीय शास्त्रीय संगीताला एक अद्वितीय रंग दिला, ज्याने अनेक श्रोत्यांचे मन जिंकले. त्यामुळे "कर्नाटक आणि भक्ती संगीत" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्यामुळे या प्रकारच्या संगीताची लोकप्रियता वाढली आणि अनेक नव्या पिढीतील कलाकारांना प्रेरणा मिळाली. बालकृष्ण प्रसाद यांचे संगीत हे त्यांच्या भक्तिपूर्ण संदेशामुळे आणि शास्त्रीय तंत्रज्ञानामुळे विशेष महत्त्वाचे आहे.

दी चित्रपटसृष्टीतील प्रसिद्ध खलनायक म्हणून ओळखले जाणारे रसिक डवे यांचे निधन झाले, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. रसिक डवे यांना त्यांच्या अभिनय कौशल्यामुळे खूप मान्यता मिळाली होती, विशेषतः खलनायकाच्या भूमिकांमुळे. त्यांनी अनेक मराठी आणि भारतीय चित्रपटांमध्ये आपल्या प्रभावी कामगिरीसाठी ओळखले जात होते. त्यांच्या निधनामुळे चित्रपटसृष्टीत एक मोठा शून्य निर्माण झाला आहे, कारण त्यांचा योगदान आणि कामगिरी अद्वितीय होती. इतर पर्याय जसे रंजन सहाय, विलास नाईक आणि सौरभ चौधरी यांचे नाव रसिक डवे यांच्यासोबत जोडलेले नाही, त्यामुळे ती माहिती योग्य नाही. रसिक डवे यांचे योगदान आणि त्यांच्या भूमिकांमुळे ते नेहमी लक्षात राहतील.

"डाकू" भूमिकांसाठी प्रसिद्ध झालेल्या हिंदी सिनेमातील अभिनेते राजेंद्र नाथ यांचे निधन झाले. राजेंद्र नाथ हे त्यांच्या विशेष भूमिका आणि अदाकारीसाठी ओळखले जातात, विशेषतः त्यांनी 'डाकू' फिल्मांमध्ये साकारलेल्या भूतकाळातील डाकूच्या भूमिकांमुळे. त्यांच्या अभिनयामुळे त्यांनी प्रेक्षकांच्या काळज्यात स्थान निर्माण केले आणि भारतीय चित्रपटसृष्टीत एक महत्त्वाची छाप सोडली. त्यांच्या कामातील विविधता आणि त्यांच्या व्यक्तिमत्वामुळे ते एक आदर्श अभिनेता मानले जातात. त्यामुळे "राजेंद्र नाथ" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे त्यांनी 'डाकू' भूमिकांसाठी एक विशेष ओळख निर्माण केली.

'दूरदर्शन' वरील ऐतिहासिक मालिकांमध्ये काम केलेल्या ज्येष्ठ अभिनेत्री झरीना वहाब यांचे निधन झाले. झरीना वहाब यांची अभिनयाची कारकीर्द विविध टेलीविजन शोज आणि चित्रपटांमध्ये चमकली आहे. त्यांच्या प्रतिभेने अनेक ऐतिहासिक मालिकांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका साकारल्या, ज्यामुळे त्या प्रेक्षकांच्या मनावर ठसा उमठवण्यात यशस्वी झाल्या. त्यांच्या निधनामुळे मनोरंजन क्षेत्रात एक अपूर्णता निर्माण झाली आहे. झरीना वहाब यांच्या अभिनय शैलीने त्यांना एक खास ओळख दिली, जी त्यांच्या चाहत्यांना नेहमीच लक्षात राहील. त्यामुळे 'झरीना वहाब' हा बरोबर पर्याय म्हणून योग्य आहे, कारण त्यांचे योगदान ऐतिहासिक मालिकांमध्ये ओळखले जाते आणि त्यांच्या जाण्याने अनेकांना दुःख झाले आहे.

एस पट्टाभिरामन यांनी आर्मी स्टाफचे उपप्रमुख म्हणून काम केले होते. या पदावर कार्यरत असताना, त्यांनी भारतीय सैन्याच्या कार्यप्रणालीत आणि धोरणात्मक निर्णयामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. आर्मी स्टाफचे उपप्रमुख म्हणून त्यांनी विविध महत्त्वाच्या योजना आणि धोरणे राबवली, ज्यामुळे भारतीय सैन्याची क्षमता वाढली आणि सुरक्षा सुनिश्चित झाली. हे पद अत्यंत प्रतिष्ठित आहे आणि यामुळे भारताच्या संरक्षण क्षेत्रात त्यांच्या योगदानाची महत्त्वता अधोरेखित होते. त्यामुळे "आर्मी स्टाफचे उपप्रमुख" हा बरोबर पर्याय आहे. एस पट्टाभिरामन यांच्या कामगिरीचा प्रभाव आजही भारतीय सैन्यावर आणि सुरक्षा यंत्रणांवर दिसून येतो.

'भोपाळ: ए प्रेयर फॉर रेन' या चित्रपटामध्ये भूमिका साकारणारे मार्टिन शीन यांचे निधन झाल्याने हा पर्याय योग्य आहे. मार्टिन शीन हे एक सुप्रसिद्ध अमेरिकन अभिनेता आहेत, ज्यांची कारकिर्द अनेक दशकांमध्ये फैली आहे. त्यांनी आपल्या अभिनय कौशल्याने अनेक अजरामर भूमिका साकारल्या आहेत आणि 'भोपाळ: ए प्रेयर फॉर रेन' या चित्रपटात त्यांच्या उपस्थितीने या गॅस दुर्घटनेच्या गंभीरतेला आणखी एक महत्त्व दिले. या दुर्घटनेने अनेकांच्या जीवनात भयंकर बदल घडवले, त्यामुळे मार्टिन शीन यांचे निधन अस्वस्थ करणारे आहे. त्यांच्या कार्यामुळे या घटनेवर जागरूकता निर्माण करण्यात मदत झाली, म्हणून त्यांचा हा पर्याय योग्य ठरतो.

रमाकांत रथ यांना साहित्य अकादमी पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. हा पुरस्कार भारतीय साहित्य क्षेत्रातील उत्कृष्ट योगदानासाठी दिला जातो आणि रमाकांत रथ यांचे कार्य या क्षेत्रात उल्लेखनीय आहे. त्यांच्या काव्यशैली आणि साहित्यिक दृष्टिकोनामुळे त्यांना या पुरस्काराचा मान मिळाला, ज्यामुळे त्यांच्या लेखनाची आणि विचारांची ओळख अधिक व्यापक झाली. साहित्य अकादमी पुरस्काराने त्यांचा साहित्यिक प्रवास अधिक प्रेरणादायक झाला आहे. यामुळे, साहित्य अकादमी पुरस्कार हा योग्य पर्याय आहे, कारण तो रमाकांत रथ यांच्या साहित्यिक कौशल्याचे आणि त्यांच्या कार्याचे स्वरूप स्पष्ट करतो.

मुरली कार्तिक या क्रिकेट समालोचकाचे निधन एप्रिल 2025 मध्ये झाले. मुरली कार्तिक यांचा क्रिकेटमध्ये मोठा थाट होता, त्यांनी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व केले आणि त्यानंतर समालोचन क्षेत्रात प्रवेश केला. त्यांच्या समालोचन शैलीने क्रिकेट प्रेमींच्या मनात विशेष स्थान निर्माण केले. त्यांनी क्रिकेटच्या विविध अनुषंगांवर त्यांच्या ज्ञान आणि अनुभवाच्या आधारे विचारलेले प्रश्न खूपच प्रभावी होते. मुरली कार्तिक यांचे निधन क्रिकेट जगतासाठी एक मोठा धक्का आहे, कारण ते एक उत्कृष्ट खेळाडू आणि विश्लेषक होते. त्यामुळे बरोबर पर्याय "मुरली कार्तिक" हा आहे, कारण तो संबंधित व्यक्तीचा नाव दर्शवतो ज्याचे निधन झाले.

'बॉम्बे टाईम्स'मध्ये काम केलेले ज्येष्ठ पत्रकार जितेंद्र दीक्षित यांचे निधन झाले, हे बरोबर उत्तर आहे. जितेंद्र दीक्षित हे भारतीय पत्रकारितेत एक प्रतिष्ठित नाव होते आणि त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये अनेक महत्त्वाच्या विषयांवर लेखन केले. त्यांच्या कार्याने पत्रकारितेच्या क्षेत्रात एक आदर्श स्थापित केला होता. दीक्षित यांच्या निधनामुळे पत्रकारिता क्षेत्राला एक मोठा धक्का बसला आहे, कारण त्यांनी आपल्या विचारशक्ती आणि लेखणीद्वारे अनेक वाचकांना प्रभावित केले. त्यांच्या योगदानामुळे भारतीय मीडिया आणि पत्रकारिता क्षेत्रात एक नवा दृष्टिकोन उभा राहिला. त्यांच्या कार्याची आठवण कायम राहील आणि त्यांची शाळा असलेल्या पत्रकारांसाठी ते एक प्रेरणादायी व्यक्ती राहतील.

‘देशहित’ हे साप्ताहिक चालवणारे संपादक श्रीनिवास जाधव यांचे निधन झाले. श्रीनिवास जाधव हे एक प्रतिष्ठित पत्रकार आणि संपादक होते, ज्यांनी आपल्या कार्यामुळे भारतीय पत्रकारितेत महत्त्वपूर्ण स्थान निर्माण केले. त्यांना समाजातील विविध मुद्द्यांवर आपली स्पष्ट विचारसरणी आणि समर्पणासाठी ओळखले जात असे. त्यांच्या संपादकीय कौशल्यामुळे ‘देशहित’ साप्ताहिकाने वाचन क्षेत्रात एक विशेष स्थान मिळवले. जाधव यांचे लेखन आणि विचारांनी अनेक वाचकांना प्रेरित केले, आणि त्यांच्या निधनाने पत्रकारिता क्षेत्रात एक मोठा हानी झाली आहे. त्यांच्या कार्याची व त्यांच्या योगदानाची आठवण सदैव राहील, आणि त्यांचं नाव भारतीय पत्रकारितेत कायमकरता सन्मानित राहील.

वसंतराव देशपांडे हे नाट्यसंगीत क्षेत्रातील एक अत्यंत ज्येष्ठ आणि उत्कृष्ट गायक होते, ज्यांचे निधन एप्रिलमध्ये झाले. त्यांच्या गाण्यात एक अद्वितीय शैली आणि भावनात्मक गहराई होती, ज्यामुळे त्यांनी श्रोत्यांचे मन जिंकले. वसंतराव देशपांडे यांचे योगदान नाट्यसंगीताला अनमोल आहे, आणि त्यांच्या गाण्यांनी अनेकांच्या जीवनात आनंद आणि प्रेरणा दिली. त्यांच्या कामामुळे नाट्यसंगीताच्या क्षेत्रात एक विशेष स्थान प्राप्त झाले आहे, आणि त्यांच्या निधनाने या क्षेत्रात एक मोठा तोटा झाला आहे. त्यामुळे, 'वसंतराव देशपांडे' हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांनी नाट्यसंगीताच्या इतिहासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

‘पानी रे पानी’ या सामाजिक उपक्रमात योगदान देणारे वसंत पवार यांचे निधन झाले, हे बरोबर उत्तर आहे. वसंत पवार हे पर्यावरण आणि जलसंवर्धनाच्या क्षेत्रात एक मोलाचे कार्य करणारे व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या नेतृत्वात ‘पानी रे पानी’ उपक्रमाने जलसंपदा संवर्धनास प्रोत्साहन दिले आणि त्यात अनेक स्थानिक समाजांना सामील केले. त्यांच्या कार्यामुळे पाण्याच्या समस्येवर जनजागृती झाली आणि जलस्रोतांचे संरक्षण करण्यासंबंधी लोकांना शिक्षित करण्यात आले. वसंत पवार यांच्या निधनाने समाजाला एक महान कार्यकर्त्याची हानी झाली आहे, ज्यांनी पर्यावरणाच्या संरक्षणासाठी खूप महत्त्वाची कामे केली. त्यांच्या योगदानामुळे अनेकांना प्रेरणा मिळाली आणि त्यांच्या कार्याची आठवण सदैव राहील.

पंडित शिवकुमार शर्मा यांचा संबंध संतूर या वाद्याशी आहे, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. पंडित शिवकुमार शर्मा हे संतूर वादनामध्ये एक जबरदस्त नाव होते आणि त्यांनी या वाद्याला एक अद्वितीय ओळख दिली. त्यांनी संतूर वादनाची पारंपरिक पद्धत विकसित केली आणि त्यामध्ये आधुनिकता आणली, ज्यामुळे अनेक तरुण वादकांना प्रेरणा मिळाली. त्यांची वादनशैली आणि तंत्रज्ञानामुळे संतूर यंत्रणा भारतीय शास्त्रीय संगीतामध्ये विशेष स्थान मिळवू शकली. अन्य वाद्ये जसे तबला, सितार आणि सारंगी यांच्याशी त्यांचा थेट संबंध नाही, त्यामुळे ते पर्याय योग्य नाहीत. पंडित शिवकुमार शर्मा यांच्या कार्यामुळे संतूर वादनाला नवीन आयाम प्राप्त झाले.

नैला ग्रेव्हर ही अभिनेत्री 'इश्क विश्क' आणि 'दिल चाहता है' या चित्रपटांमध्ये अभिनयानंतर दुःखद निधन झाले. नैला ग्रेव्हर यांच्या अभिनयाने प्रेक्षकांना मंत्रमुग्ध केले होते आणि त्यांच्या भूमिकांना खूप मान्यता मिळाली. या चित्रपटांमध्ये त्यांची उपस्थिती प्रभावी होती, आणि त्यांनी यशस्वी कारकिर्दीची सुरुवात केली. त्यांच्या निधनाने भारतीय चित्रपटसृष्टीत एक मोठा शोक व्यक्त झाला, कारण त्यांनी त्यांच्या कामाद्वारे अनेकांच्या मनात स्थान मिळवले होते. त्यांच्या कलेचा वारसा आणि त्यांच्या कामाची गुणवत्ता सदैव लक्षात राहील. त्यांच्या निधनामुळे अनेक चाहत्यांना दुःख झाले, आणि त्यांची आठवण त्यांच्या कामाद्वारे कायम राहील.

जोड्या जुळवण्याच्या प्रश्नात दिलेल्या बरोबर जोड्या (अ1), (ब2), (क3), (ड4) योग्य आहेत कारण या व्यक्तींचे संबंधित कंपन्यांशी असलेले संबंध अत्यंत स्पष्ट आणि मान्य आहेत. एलन मस्क हे SpaceX चे संस्थापक आणि CEO आहेत, ज्यामुळे त्यांचे नाव या कंपनीसह जोडले जाते. सुंदर पिचाई Google चे CEO आहेत आणि ते या कंपनीच्या आवारात कार्यरत आहेत. सत्य नडेला Microsoft चा CEO आहे, ज्यांनी कंपनीच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका निभावली आहे. टिम कुक हे Apple च्या CEO आहेत आणि त्यांनी कंपनीच्या उत्पादनांच्या विस्तारणेतील महत्त्वपूर्ण कामगिरी केली आहे. त्यामुळे या सर्व व्यक्तींच्या योग्य जोड्या त्यांच्या संबंधित कंपन्यांशी व्यवस्थित जुळतात.

भारतात 'खगोलशास्त्र शिक्षण' सर्वसामान्यांपर्यंत पोहोचवणारे शास्त्रज्ञ अरविंद परांजपे यांचे निधन झाले. त्यांनी खगोलशास्त्र क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण कार्य केले आणि अनेक विद्यार्थ्यांना आणि सामान्य जनतेला खगोलशास्त्राची माहिती करण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले. अरविंद परांजपे यांचा कार्यकाळ खगोलशास्त्राच्या प्रचारात महत्त्वपूर्ण होता, ज्यामुळे अनेकांना या क्षेत्रात आवड निर्माण झाली. त्यांनी खगोलशास्त्राच्या शिक्षणाची गोडी लावण्यासाठी अनेक कार्यशाळा, शिबिरे आणि व्याख्याने आयोजित केली, त्यामुळे त्यांचा प्रभाव खूप मोठा झाला. त्यांच्या निधनामुळे खगोलशास्त्र शिक्षणाच्या क्षेत्रात एक मोठा धक्का बसला आहे, कारण त्यांनी या विषयाला एक नवीन दिशा दिली होती. त्यांच्या कार्यामुळे खगोलशास्त्राची माहिती मिळवण्यास प्रोत्साहन मिळाले.

भारतरत्न पुरस्कार प्राप्त झालेले ज्येष्ठ वैज्ञानिक सी.एन.आर. राव यांचे नुकतेच निधन झाले. सी.एन.आर. राव हे भारतीय रसायनशास्त्रज्ञ होते आणि त्यांना त्यांच्या संशोधन कार्यासाठी जागतिक स्तरावर मान्यता मिळाली होती. त्यांनी रसायनशास्त्रामध्ये अनेक महत्त्वाचे कार्य केले, विशेषतः नानोकणांच्या संशोधनात. त्यांच्या निधनामुळे भारतीय विज्ञान क्षेत्रात एक मोठा तोटा झाला आहे. राव यांची कार्यशैली आणि शिक्षण पद्धत तरुण वैज्ञानिकांसाठी प्रेरणा स्रोत होती. त्यामुळे, सी.एन.आर. राव हे योग्य उत्तर आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळेच भारतातील वैज्ञानिक संशोधनात एक नवीन दिशा मिळाली होती आणि त्यांचे निधन हे निसर्गाच्या दृष्टीने एक मोठे नुकसान आहे.

बरोबर उत्तर जॉर्ज मारियो बर्गोग्लिओ आहे कारण पोप फ्रान्सिस यांचे जन्म नाव हेच आहे. ते 17 डिसेंबर 1936 रोजी अर्जेंटिनाच्या ब्यून्स आयर्स येथे जन्मले आणि 2013 मध्ये काथोलिक चर्चचे 266 वे पोप म्हणून निवडले गेले. पोप बनल्यानंतर त्यांनी "फ्रान्सिस" हे नाव घेतले, ज्यामुळे त्यांनी संत फ्रान्सिस ऑफ असिसीच्या जीवनशैलीत प्रेरणा घेतली. त्यांच्या कार्यकाळात त्यांनी शांती, मानवता, पर्यावरण, आणि सामाजिक न्याय यांसारख्या विषयांवर जोर दिला. इतर पर्याय जसे की मारियो वर्गास लोसा, जॉर्ज एडवर्ड फोरमन आणि बोरिस स्पास्की हे सर्व वेगवेगळ्या क्षेत्रातील प्रसिद्ध व्यक्तिमत्त्वे आहेत, परंतु पोप फ्रान्सिस यांच्या मूळ नावाशी संबंधित असलेले एकमात्र योग्य उत्तर म्हणजे जॉर्ज मारियो बर्गोग्लिओ.

'शिवकालीन युद्धतंत्र' यावर संशोधन करणारे इतिहासकार प्रा. ग.ह. खरे यांचे निधन झाले, म्हणून हा पर्याय बरोबर आहे. प्रा. ग.ह. खरे हे एक प्रसिद्ध इतिहासकार होते, ज्यांनी शिवाजी महाराजांच्या कालखंडातील युद्धतंत्र, रणनिती व त्याच्या ऐतिहासिक महत्वावर अनेक मौलिक संशोधन केले. त्यांच्या कार्यामुळे शिवकालीन इतिहास अधिक स्पष्ट झाला आणि त्यांनी या क्षेत्रात महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांच्या संशोधनाने अनेक वाचकांना आणि अभ्यासकांना शिवाजी महाराजांच्या युगातील युद्धतंत्राची गहराई समजून घेण्यास मदत केली. इतर पर्याय जसे दत्तो वामन पोतदार, ग.दि. माडगूळकर आणि वि.स. बेंद्रे यांच्याशी संबंधित नाहीत, त्यामुळे त्यांची माहिती या संदर्भात योग्य नाही.

प्रसिद्ध लोककला 'डोंबारी नृत्य' सादर करणारे कलावंत विठोबा बंडगर यांचे निधन झाले. विठोबा बंडगर हे 'डोंबारी नृत्य' या पारंपरिक नृत्याच्या प्रख्यात कलावंतांपैकी एक होते आणि त्यांनी या नृत्याच्या प्रचार-प्रसारासाठी महत्त्वपूर्ण कार्य केले. त्यांची कला, त्यांनी केलेले प्रयोग आणि नृत्याच्या माध्यमातून त्यांनी व्यक्त केलेली भावनांचे महत्त्व त्यांच्या निधनानंतरही कायम राहील. 'डोंबारी नृत्य' हे त्यांच्या कलेचे विशेष प्रतीक बनले आहे, ज्यामुळे त्यांचे योगदान निस्संदिग्ध आहे. त्यांच्या कामामुळे या लोककलेला नवे आयाम मिळाले आणि त्यामुळे विठोबा बंडगर यांचे नाव या क्षेत्रात कायमच लक्षात राहील. त्यामुळे विठोबा बंडगर हा पर्याय योग्य आहे.

‘साहित्य अकादमी’ पुरस्कार विजेते भालचंद्र नेमाडे यांचे निधन २०२५ मध्ये झाले. भालचंद्र नेमाडे हे मराठी साहित्याच्या क्षेत्रात एक अत्यंत महत्त्वाचे व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या लेखनात ग्रामीण भारताची आणि मानवतेची गहनता साधली गेली आहे. 'कोसला' सारख्या त्यांच्या कादंब-यांनी त्यांना विशेष लोकप्रियता मिळवून दिली. त्यांनी समाजातील विविध मुद्द्यांना त्यांच्या लेखनातून आवाज दिला. त्यांच्या निधनामुळे मराठी साहित्य जगतात एक मोठा रिकामा स्थान निर्माण झाला आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय भालचंद्र नेमाडे आहे, कारण इतर पर्यायांचा या संदर्भात कोणताही ठोस आधार नाही आणि त्यांनी साहित्य जगतात जी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, ती अपूर्ण राहिली आहे.

सैय्यद सिब्ते रझी यांचे निधन एप्रिल 2025 मध्ये झाले, हे बरोबर उत्तर आहे. सैय्यद सिब्ते रझी हे झारखंडचे माजी राज्यपाल होते आणि त्यांनी आपल्या कार्यकाळात राज्याच्या विकासासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांच्या कार्यकाळात त्यांनी सामाजिक, शैक्षणिक आणि आर्थिक विकासाच्या मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित केले आणि अनेक उपक्रम राबवले. त्यांच्या नेतृत्वाखाली झारखंडच्या शाश्वत विकासाला चालना मिळाली. त्यांच्या निधनाने झारखंडच्या राजकीय आणि सामाजिक क्षेत्रात एक मोठा शोक व्यक्त झाला आहे, कारण ते एक सक्षम आणि कार्यक्षम व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या योगदानामुळे राज्यातील अनेक लोकांचे जीवन सुधारले आहे आणि त्यामुळे त्यांना नेहमीच स्मरणात ठेवले जाईल.

‘पाण्याच्या प्रश्नांवर’ अभ्यास करणारे जलतज्ज्ञ राजेंद्र सिंह यांचे निधन झाले. राजेंद्र सिंह हे जलसंवर्धन आणि पाण्याचे व्यवस्थापन यामध्ये एक आघाडीचे नाव होते. त्यांनी भारतीय समाजात पाण्याच्या समस्यांबाबत जागरूकता निर्माण करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण कार्य केले. त्यांच्या कार्यामुळे अनेक गावांत पाण्याचा वापर आणि व्यवस्थापन सुधारण्यात मदत झाली. त्यांनी पाण्याच्या पुनर्भरणाच्या अनेक योजना राबविल्या आणि भारतात जलसंवर्धनाच्या क्षेत्रात एक आदर्श स्थापन केला. त्यांच्या निधनाने जलसंवर्धनाच्या क्षेत्रात एक मोठा धक्का बसला आहे, कारण ते आपल्या कार्यामुळे अनेकांना प्रेरित करत होते. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय राजेंद्र सिंह आहे.

दरीपल्ली रामैया यांना "भारताचे वृक्षपुरुष" या उपनामाने ओळखले जाते कारण त्यांनी भारतात वृक्षारोपण आणि पर्यावरण संवर्धनासाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण कार्य केले आहे. त्यांनी देशभरात एक लाखाहून अधिक झाडे लावली आहेत आणि त्यांच्या कार्यामुळे अनेक लोकांमध्ये पर्यावरणाबद्दल जागरूकता वाढवली आहे. ते एक आदर्श वृक्षारोपण कार्यकर्ता म्हणून प्रसिद्ध आहेत आणि त्यांच्या कार्यामुळे अनेक समाजसेवकांना प्रेरणा मिळाली आहे. त्यांचा हा उपनाम त्यांच्या कार्याची गोडी व्यक्त करतो, कारण त्यांनी जीवनभर वृक्षांच्या संरक्षणासाठी आणि संवर्धनासाठी प्रयत्न केले आहेत. त्यांच्या योगदानामुळे नैसर्गिक संतुलन टिकवून ठेवण्यात मदत झाली आहे, ज्यामुळे त्यांना हा सन्मान मिळाला.

राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2020 तयार करण्यासाठी स्थापन करण्यात आलेल्या समितीचे अध्यक्ष कृष्णस्वामी कस्तुरीरंगन होते, हे बरोबर उत्तर आहे. कृष्णस्वामी कस्तुरीरंगन हे एक प्रसिद्ध शास्त्रज्ञ, शिक्षणतज्ज्ञ आणि पूर्वीचे इस्रोचे अध्यक्ष आहेत. त्यांनी या समितीच्या अध्यक्षतेखाली भारतीय शिक्षण प्रणालीच्या सुधारणेसाठी अनेक महत्त्वाचे प्रस्ताव दिले, ज्यामध्ये गुणवत्तेवर लक्ष केंद्रित करणे, शिक्षणात तंत्रज्ञानाचा वापर, तसेच सर्वसमावेशकता यांचा समावेश होता. त्यांच्या नेतृत्वाखाली तयार केलेले धोरण भारतीय शिक्षण क्षेत्रात एक सकारात्मक बदल घडविण्याच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे आणि भविष्यातील पिढ्यांच्या शिक्षणात सुधारणा करण्याच्या दृष्टीने आवश्यक आहे. कस्तुरीरंगन यांचे कार्य शिक्षण क्षेत्रात एक प्रेरणादायी उदाहरण आहे.

एस पट्टाभिरामन यांनी भारतीय लष्कर क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. ते भारतीय लष्करातील एक सुप्रसिद्ध अधिकारी होते आणि त्यांनी लष्करी तंत्रज्ञान, रणनीती आणि ऑपरेशन्समध्ये सुधारणा करण्यासाठी कार्य केले. त्यांच्या कार्यामुळे लष्करी कारवाईंमध्ये कार्यक्षमतेत वाढ झाली आणि भारतीय सुरक्षा यंत्रणेला अधिक सक्षम बनवले. त्यांनी भारतीय लष्कराच्या आधुनिकायनात महत्वपूर्ण भूमिका बजावली आणि त्यांच्या नेतृत्वाखाली अनेक महत्त्वाचे ऑपरेशन्स यशस्वी झाले. त्यामुळे "भारतीय लष्कर" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळेच लष्कराच्या कार्यक्षमतेत आणि तंत्रज्ञानामध्ये सुधारणा करण्यात आली आहे.

'श्रीमान योगी' आणि 'रायगडचा राजा शिवछत्रपती' या मालिकांसाठी प्रसिद्ध असलेल्या लेखक दिग्दर्शन इनामदार यांचे निधन झाले. दिग्दर्शन इनामदार हे एक नावाजलेले लेखक आणि पटकथा लेखक होते, त्यांनी ऐतिहासिक आणि समाज विषयांकडे लक्ष देत विविध मालिका लेखन केले. त्यांच्या लेखनशैलीने प्रेक्षकांच्या मनावर एक विशेष ठसा ठेवला होता, विशेषतः त्यांच्या कथा आणि चरित्रांच्या गहिराईमुळे. 'श्रीमान योगी' आणि 'रायगडचा राजा शिवछत्रपती' या मालिकांनी त्यांना अधिक लोकप्रियता दिली. त्यांच्या निधनामुळे मराठी साहित्य व मनोरंजन क्षेत्रात एक अपूरणीय शून्य निर्माण झाले आहे, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याची महत्ता आणखी अधोरेखित होते.

‘पक्षी मित्र’ म्हणून प्रसिद्ध असलेले पक्षी निरीक्षक मरुतराव देशमुख यांचे निधन झाले, हे बरोबर उत्तर आहे कारण ते भारतीय पक्षी निरीक्षणात एक महत्त्वपूर्ण व्यक्तिमत्व होते. त्यांच्या कार्यामुळे पक्षी निरीक्षणाच्या क्षेत्रात अनेक लोक प्रेरित झाले आणि त्यांनी पक्ष्यांच्या संरक्षणासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. देशमुख यांचे संशोधन आणि लेखन हे पक्षी प्रेमींना मार्गदर्शन करणारे ठरले. त्यांच्या योगदानामुळे पक्ष्यांच्या प्रजातींची माहिती आणि संरक्षण याबाबत जागरूकता वाढली. त्यामुळे मरुतराव देशमुख यांचे निधन हे पक्षी निरीक्षणाच्या क्षेत्रामध्ये एक मोठा तोटा आहे, आणि त्यामुळे त्यांचे नाव 'पक्षी मित्र' म्हणून प्रसिद्ध आहे.

'अस्मिता साहित्य मंच' या संस्थेचे संस्थापक दया पवार यांचे निधन झाल्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय "दया पवार" आहे. दया पवार हे एक प्रसिद्ध मराठी लेखक, कवी आणि साहित्यिक होते, ज्यांनी समाजातील वेगवेगळ्या सामाजिक मुद्द्यांवर आपले विचार व्यक्त केले. त्यांच्या साहित्याने अनेक वाचकांचे मन जिंकले आणि त्यांनी साहित्य जगतात एक ठसा निर्माण केला. 'अस्मिता साहित्य मंच' या संस्थेच्या माध्यमातून त्यांनी अनेक नवोदित लेखकांना संधी दिली आणि साहित्य क्षेत्रात योगदान दिले. त्यांच्या निधनाने साहित्यिक समुदायामध्ये एक मोठा शोक व्यक्त झाला, ज्यामुळे त्यांच्या कार्याची आणि प्रभावाची महत्त्वता अजून अधिक वाढली आहे.

'डान्स इंडिया डान्स' फेम नर्तक विशाल शर्मा यांचे अपघाती निधन झाले. विशाल शर्मा एक उत्कृष्ट नर्तक होते, ज्यांनी आपल्या नृत्य कौशलाने अनेक प्रेक्षकांचे मन जिंकले होते. त्यांच्या अद्वितीय शैली आणि प्रतिभेने त्यांना नृत्य क्षेत्रात एक विशेष स्थान दिले. त्यांच्या निधनाने नृत्य जगतात एक मोठा शोक व्यक्त केला आहे, कारण त्यांचा योगदान आणि प्रेरणा अनेक नवीन कलाकारांना मिळाली. त्यांच्या नृत्याच्या प्रत्येक प्रदर्शनात त्यांच्या मेहनतीचा आणि कर्तृत्वाचा ठसा स्पष्टपणे दिसत होता. त्यामुळे विशाल शर्मा हा पर्याय योग्य आहे, कारण त्यांनी 'डान्स इंडिया डान्स'मध्ये आपल्या कलेद्वारे केलेले योगदान आणि त्यांच्या निधनाची बातमी यामुळे त्यांचा उल्लेख या प्रश्नात केला जात आहे.

रॉबर्ट सोलो हे नोबेल पारितोषिक विजेते अर्थतज्ज्ञ होते आणि ते अमेरिका देशाचे होते. त्यांना 1987 मध्ये अर्थशास्त्रातील कार्याबद्दल नोबेल पारितोषिक देण्यात आले, ज्यामध्ये त्यांनी आर्थिक विकास आणि उत्पादनाच्या सिद्धांतांवर महत्वपूर्ण संशोधन केले. सोलो मॉडेलने आर्थिक वाढीच्या प्रक्रियेत तंत्रज्ञानाच्या भूमिकेला महत्त्व दिले, ज्यामुळे अर्थशास्त्रज्ञांना वाढीच्या गतीचा अभ्यास करण्यास मदत झाली. त्यांच्या कार्याने जागतिक अर्थशास्त्रावर खोलवर परिणाम केला आहे आणि ते अनेक वर्षे अमेरिकेतील प्रतिष्ठित विद्यापीठांमध्ये शिक्षण देत होते. त्यामुळे बरोबर पर्याय "अमेरिका" हा आहे, कारण रॉबर्ट सोलो यांचा जन्म आणि कार्य याच देशात झाले होते.

‘कृष्ण जन्मभूमी आंदोलन’ सुरू करणारे हिंदुत्ववादी नेते विनायक राव देशपांडे यांचे निधन झाले. विनायक राव देशपांडे हे भारतीय राजकारणात एक प्रभावशाली व्यक्तिमत्व होते, ज्यांनी बाबरी मशीद प्रकरणानंतर कृष्ण जन्मभूमीच्या मुद्द्यावर जनजागृती करण्यासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांच्या नेतृत्वाखाली, या आंदोलनाने अनेक भक्तांच्या भावना जागृत केल्या आणि धार्मिक एकतेच्या दृष्टीने एक महत्त्वाचा टप्पा गाठला. त्यांच्या कार्यामुळे हिंदुत्वाची चळवळ आणखी मजबूत झाली आणि त्यांनी आपल्या विचारसरणीने समाजातील अनेक जणांना प्रेरित केले. त्यामुळे बरोबर पर्याय "विनायक राव देशपांडे" हा आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे या आंदोलनाला विशेष महत्त्व प्राप्त झाले.

(अ) रमेश देव – (1) अभिनेते, (ब) राज कपूर – (2) निर्माता-दिग्दर्शक, (क) सचिन पिळगावकर – (3) बालकलाकार व दिग्दर्शक, (ड) गिरीश कर्नाड – (4) नाटककार या जोड्या योग्य प्रकारे जुळल्या आहेत. रमेश देव हे प्रख्यात अभिनेते आहेत, ज्यांनी हिंदी आणि मराठी सिनेमा दोन्हीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका साकारल्या. राज कपूर हे एक प्रसिद्ध निर्माता-दिग्दर्शक आहेत, जे आपल्या काळातील सर्वात प्रभावशाली व्यक्तिमत्त्वांपैकी एक मानले जातात. सचिन पिळगावकर हे बालकलाकार म्हणून प्रसिद्ध आहेत व त्यांनी दिग्दर्शनातही आपला ठसा कायम ठेवला आहे. गिरीश कर्नाड हे एक सुप्रसिद्ध नाटककार असून त्यांच्या नाटकांनी भारतीय रंगभूमीवर मोठा ठसा निर्माण केला आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "(अ1), (ब2), (क3), (ड4)" हा आहे.

फ्रेड स्टोल यांनी टेनिस खेळात चारही ग्रँड स्लॅम दुहेरीचे विजेतेपद पटकावले. टेनिसमध्ये ग्रँड स्लॅम स्पर्धा म्हणजे ऑस्ट्रेलियन ओपन, फ्रेंच ओपन, विम्बल्डन आणि यूएस ओपन. फ्रेड स्टोल एक प्रसिद्ध डबल्स खेळाडू आहेत, ज्यांनी त्यांच्या कारकिर्दीत अनेक महत्त्वाचे टायटल जिंकले आहेत. त्यांची यशस्वीता आणि कौशल्य यामुळे त्यांना या अत्यंत प्रतिष्ठित स्पर्धांमध्ये विजय मिळवता आला, जे टेनिसमधील त्यांच्या उत्कृष्टतेचे प्रतीक आहे. त्यामुळे टेनिस हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो त्यांच्या खेळाच्या क्षेत्राशी संबंधित आहे आणि त्यांनी जिंकलेले विजेतेपद याच स्पर्धांमध्ये आहे.

कृष्णलाल चढ्ढा यांना फलोत्पादन शास्त्र या क्षेत्रात योगदान दिल्याबद्दल ओळखले जाते. त्यांनी या क्षेत्रात केलेले संशोधन आणि कार्य फार महत्त्वाचे आहे, ज्यामुळे कृषी उत्पादन वाढवण्यास मदत झाली आहे. फलोत्पादन शास्त्रातील त्यांच्या योगदानामुळे विविध फळांच्या उत्पादनात सुधारणा करण्यात आली आहे, तसेच कृषी तंत्रज्ञानात नवकल्पना आणण्यात त्यांचा मोठा हातभार लागला आहे. त्यांच्या कार्यामुळे कृषी शास्त्रात एक नवा दृष्टिकोन आला आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक उत्पादन मिळवण्यात मदत झाली आहे. त्यामुळे बरोबर पर्याय "फलोत्पादन शास्त्र" हा आहे, कारण हा त्यांच्या कार्याचा प्रमुख क्षेत्र दर्शवतो.

'जिव्हाळ्याची गाणी' लिहिणारे गीतकार सुधाकर माळी यांचे निधन झाले. सुधाकर माळी हे मराठी संगीत क्षेत्रातील एक प्रसिद्ध आणि प्रतिभाशाली गीतकार होते. त्यांच्या गाण्यांमधील भावना आणि जीवनाचे दर्शन यामुळे त्यांना प्रचंड लोकप्रियता मिळाली. त्यांनी अनेक गाण्यांमध्ये प्रेम, निसर्ग आणि सामाजिक मुद्दे यांचा सुंदर विलक्षण अनुभव दिला. त्यांच्या लेखन शैलीत प्रगल्भता आणि सृजनशीलता होती, ज्यामुळे त्यांची गाणी नेहमीच लोकांच्या हृदयात स्थान मिळविण्यात यशस्वी ठरली. त्यामुळे बरोबर पर्याय सुधाकर माळी आहे, कारण इतर पर्यायांच्या संदर्भात त्यांच्या गाण्यांचा थेट संबंध नाही आणि त्यांच्या निधनाने मराठी संगीत क्षेत्रात मोठा हळहळा व्यक्त झाला आहे.

(अ) अण्णा भाऊ साठे हा एक प्रसिद्ध लोकसाहित्यकार आहे, ज्याने मराठी लोकसाहित्याला आपल्या अनोख्या शैलीत योगदान दिले आहे. (ब) पु. ल. देशपांडे एक उत्कृष्ट विनोदी लेखक म्हणून ओळखले जातात, ज्यांच्या कथा वाचकांना नेहमीच हसवतात. (क) विंदा करंदीकर हा एक प्रसिद्ध कवी आहे, ज्याने त्यांच्या कवितांद्वारे भावनांचे गहन चित्रण केले आहे. (ड) ना. सि. फडके हे कादंबरीकार म्हणून प्रसिद्ध आहेत, ज्यांनी अनेक उत्कृष्ट कादंबऱ्या लिहिल्या आहेत. त्यामुळे (अ1), (ब2), (क3), (ड4) ह्या जोड्या योग्य आहेत, कारण प्रत्येक लेखकाची ओळख त्याच्या कार्याच्या दृष्टीने योग्यपणे केली आहे.

(अ) पं. भीमसेन जोशी यांना हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीताचा एक प्रमुख प्रतिनिधी मानले जाते, त्यामुळे ही जोडी (अ1) योग्य आहे. (ब) लता मंगेशकर एक अद्वितीय गायिका आहेत, ज्यांनी भारतीय संगीतामध्ये अमर ठसा निर्माण केला, म्हणून (ब2) या जोडीत योग्य आहे. (क) उस्ताद अमजद अली खान सरोद वाजवण्यासाठी प्रसिद्ध आहेत, त्यामुळे (क3) ही जोडी योग्य आहे. (ड) किशोरी आमोणकर जयपूर घराण्याशी संबंधित असून त्यांच्या गायकीने या घराण्याला एक विशेष ओळख दिली आहे, त्यामुळे (ड4) ही जोडीही योग्य आहे. या सर्व जोड्या सुसंगत आहेत आणि प्रत्येक व्यक्तीच्या विशेषतेनुसार योग्य प्रकारे जुळविल्या गेल्या आहेत.

सत्यजित रे हे एक प्रसिद्ध चित्रपट दिग्दर्शक होते, ज्यांनी भारतीय चित्रपट क्षेत्रात अत्यंत महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. रवींद्रनाथ टागोर हे एक महान कवी आणि नोबेल पारितोषिक विजेता म्हणून ओळखले जातात, ज्यांनी भारतीय साहित्याला जागतिक स्तरावर मान्यता मिळवून दिली. जयंत नारळीकर हे खगोलशास्त्रज्ञ आहेत, ज्यांनी खगोलशास्त्रातील अनेक महत्त्वाचे संशोधन केले आहे. पी.सी. सरकार हा एक प्रसिद्ध जादूगार आहे, ज्यांनी आपल्या अद्भुत जादूच्या प्रदर्शनांमुळे लोकांचे मनोधैर्य जिंकले. या सर्व व्यक्तींचा त्यांच्याशी संबंधित क्षेत्रात मोठा प्रभाव आहे आणि त्यामुळे दिलेल्या जोड्या योग्य आहेत, त्यामुळे बरोबर उत्तर (अ1), (ब2), (क3), (ड4) आहे.

"हिंद केसरी" पुरस्कार विजेते मल्लवीर राजेंद्र यादव यांचे निधन झाले. राजेंद्र यादव हे एक प्रसिद्ध कुस्तीपटू होते, ज्यांनी त्यांच्या उत्कृष्ट कुस्ती कौशल्यामुळे अनेक पुरस्कार आणि मान्यता मिळवली. त्यांच्या कुस्तीच्या कारकिर्दीत त्यांनी अनेक लढती जिंकल्या आणि भारतीय कुस्तीच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण स्थान मिळवले. त्यांनी त्यांच्या कार्यामुळे नवीन पिढीला प्रेरित केले आहे. त्यामुळे "राजेंद्र यादव" हा पर्याय बरोबर आहे, कारण त्यांचे निधन "हिंद केसरी" पुरस्कार विजेते म्हणून निश्चितपणे नोंदणीकृत आहे. अन्य पर्याय जुळत नाहीत कारण ते या पुरस्काराचे विजेते नाहीत आणि त्यांच्या निधनाची माहिती उपलब्ध नाही.

मनोज कुमार यांना 'भारतकुमार' हे टोपण नाव देशभक्तीपर चित्रपटांसाठी मिळाले आहे. त्यांनी आपल्या कारकिर्दीत अनेक ऐसे चित्रपट तयार केले, ज्यामध्ये देशभक्ती, स्वातंत्र्य संग्राम, आणि भारतीय संस्कृतीवर आधारित कथा आहेत. त्यांच्या चित्रपटांमध्ये 'उपकार', 'क्रांती' आणि 'रोटी कपड़ा और मकान' यांसारखे उल्लेखनीय कार्य समाविष्ट आहे, जे त्यांच्या देशप्रेमाच्या भावनेचे प्रतिनिधित्व करतात. मनोज कुमारच्या कार्याने देशभक्तीपर चित्रपटांना एक नवं वळण दिलं, ज्यामुळे त्यांनी जनतेच्या मनामध्ये देशाच्या प्रति प्रेम आणि आदर जागवला. त्यामुळे 'देशभक्तीपर चित्रपट' हा बरोबर पर्याय आहे, कारण ह्या चित्रपटांच्या माध्यमातून त्यांनी देशप्रेमाची गोडी सर्वत्र पसरवली.

'ऑक्सफर्ड इंग्लिश डिक्शनरी' चे प्रमुख संपादक जॉन सिम्पसन यांचे निधन झाले. जॉन सिम्पसन हे एक प्रसिद्ध भाषाशास्त्रज्ञ आणि lexicographer होते, ज्यांनी ऑक्सफर्ड इंग्लिश डिक्शनरीच्या अद्ययावत व संपादित आवृत्त्या तयार करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांच्या संशोधनामुळे इंग्रजी भाषेच्या विकासाची गहन समज निर्माण झाली आणि त्यांनी नवीन शब्द, त्यांच्या अर्थांबद्दल आणि वापराबद्दल महत्त्वाची माहिती प्रदान केली. जॉन सिम्पसनच्या कार्यामुळे इंग्रजी भाषेतील शब्दसंग्रह समृद्ध झाला. त्यामुळे या प्रश्नाचा बरोबर पर्याय जॉन सिम्पसन आहे, ज्यांनी आपल्या कार्यामुळे भाषाशास्त्र क्षेत्रात एक उच्च स्थान मिळवले.

सुभद्रा कुमारी चौहान या सुप्रसिद्ध साहित्यिक आणि कवयित्री यांचे निधन एप्रिल महिन्यात झाले, त्यामुळे योग्य उत्तर आहे. सुभद्रा कुमारी चौहान यांनी त्यांच्या चित्तवेधक लेखनामुळे आणि कवितांमुळे भारतीय साहित्य क्षेत्रात एक खास स्थान निर्माण केले. त्यांच्या काव्यशैलीत सामाजिक परिवर्तनाचे मुद्दे, निसर्गाच्या सुंदरतेचा वर्णन, आणि भारतीय संस्कृतीचे ठसा स्पष्टपणे जाणवतो. त्यांच्या कार्यामुळे त्यांनी अनेक पिढ्यांना प्रेरित केले आहे. अन्य पर्यायांमध्ये दिलेल्या व्यक्तींच्या निधनाची तारीख एप्रिलमध्ये नाही, त्यामुळे त्यांचे उत्तर बरोबर नाही. सुभद्रा कुमारी चौहान यांचे योगदान आजही आजच्या साहित्यिकांमध्ये महत्त्वपूर्ण ठरते.

'उर्दू अदब' क्षेत्रातील विद्वान बशीर बद्र यांचे निधन झाले. बशीर बद्र हे एक प्रसिद्ध कवी आणि शायर होते, ज्यांनी उर्दू साहित्याला आपल्या काव्याच्या अनोख्या शैलीत योगदान दिले. त्यांच्या कवितांमध्ये प्रेम, जीवनाचे तत्त्वज्ञान, आणि मानवी भावना यांची गहनता असते. त्यांनी शायरीला एक नवीन दृष्टिकोन दिला, ज्यामुळे त्यांची लोकप्रियता अधिक वाढली. बशीर बद्रच्या काव्यातील सौंदर्य आणि गूढता उर्दू भाषेतील शायरीला समृद्ध करते. त्यांच्या निधनामुळे उर्दू साहित्य क्षेत्रात एक मोठा शोककाळ आहे, आणि त्यांच्या काव्याच्या योगदानामुळे ते सदैव लक्षात राहतील. त्यामुळे बशीर बद्र हा बरोबर पर्याय आहे.

'चंद्रयान-1' मिशनचे नेतृत्व करणारे शास्त्रज्ञ एम. अन्नादुराई यांचे निधन झाले. एम. अन्नादुराई हे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेचे (ISRO) एक महत्त्वाचे व्यक्तिमत्व होते, ज्यांनी चंद्रयान-1 या ऐतिहासिक मिशनमध्ये महत्त्वाची भूमिका निभावली. त्यांच्या नेतृत्वाखाली, चंद्रयान-1 ने चंद्राच्या पृष्ठभागावर विविध वैज्ञानिक संशोधन केले आणि चंद्राच्या नवीन माहितीचे उगम केले. त्यांची कार्यक्षमता आणि शास्त्रज्ञ म्हणूनची योगदान भारतीय अंतराळ क्षेत्रात उल्लेखनीय आहे. त्यांच्या निधनाने अंतराळ संशोधन क्षेत्रात एक मोठा शोककाळ आहे, कारण त्यांनी भारताच्या चंद्र संशोधनात महत्त्वाची उंची गाठली होती. त्यामुळे, एम. अन्नादुराई हा पर्याय योग्य आहे.

विक्रम भट्ट यांचा संबंध हिंदी चित्रपट दिग्दर्शनाशी आहे, कारण ते एक प्रसिद्ध चित्रपट दिग्दर्शक, निर्माता आणि लेखक आहेत. त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये अनेक हिट चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले आहे आणि त्यांच्या कामामुळे भारतीय सिनेमा क्षेत्रात महत्त्वाचे योगदान दिले आहे. त्यांच्या चित्रपटांनी अनेक पुरस्कार जिंकले आहेत व ते भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक महत्त्वाचा आवाज म्हणून ओळखले जातात. उर्वरित पर्यायांमध्ये ह्रिषिकेश मुखर्जी, गुरूदत्त, आणि सत्यजित रे हे सर्व त्यांच्या संबंधित क्षेत्रातील दिग्गज व्यक्ती आहेत, परंतु त्यांनी हिंदी चित्रपट दिग्दर्शनापेक्षा वेगळ्या श्रेणीतील कार्य केले आहे. त्यामुळे विक्रम भट्ट हा पर्याय बरोबर आहे.

सुप्रसिद्ध "नंदी" पुरस्कार प्राप्त दिग्दर्शक के. विश्वनाथ यांचे निधन झाले, त्यामुळे हा पर्याय बरोबर आहे. के. विश्वनाथ हे भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक महान दिग्दर्शक होते, जे त्यांच्या उत्कृष्ट कामगिरीसाठी प्रसिद्ध होते. त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये अनेक उत्कृष्ट चित्रपट तयार केले, ज्यामध्ये कला, संगीत आणि सामाजिक संदेशांचे समावेश होता. त्यांच्या दिग्दर्शनाची खासियत म्हणजे त्यांनी भारतीय संस्कृतीचे वैशिष्ट्यांचे प्रदर्शन अनेक चित्रपटांमध्ये केले. त्यांच्या कामामुळे त्यांनी अनेक पुरस्कार जिंकले आणि त्यांनी भारतीय चित्रपट सृष्टीवर अमिट छाप सोडली. त्यामुळे त्यांच्या निधनामुळे चित्रपट क्षेत्रातील एक मोठा तारा गेला आहे.

प्रस्तुत केलेल्या जोड्या जुळविण्यात (अ1), (ब2), (क3), (ड4) हा पर्याय बरोबर आहे, कारण हे सर्व संबंधित व्यक्तींच्या कार्यक्षेत्राशी सुसंगत आहेत. व्ही.एस. नायपॉल हे एक नामवंत साहित्यिक आहेत, जे त्यांच्या कादंबऱ्या आणि लेखनासाठी प्रसिद्ध आहेत. सी.एन.आर. राव हे एक आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यताप्राप्त रसायनशास्त्रज्ञ आहेत, ज्यांनी रसायनशास्त्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. एम.एस. स्वामीनाथन हे कृषीशास्त्राचे दिग्गज आहेत, ज्यांनी भारतात हरित क्रांतीसाठी महत्त्वपूर्ण काम केले. ह्रदयनाथ मंगेशकर हे एक प्रसिद्ध संगीतकार आहेत, जे त्यांच्या गाण्यांसाठी आणि संगीत रचनांसाठी ओळखले जातात. त्यामुळे या सर्व जोड्या योग्य आहेत आणि त्यांचे कार्यक्षेत्र एकमेकांना पूरक आहे.

'आम्ही ठणठणपाळ' नाटकातील प्रमुख भूमिका बजावणारे ज्येष्ठ अभिनेते दिलीप प्रभावळकर यांचे निधन झाले. दिलीप प्रभावळकर हे मराठी नाट्यसृष्टीतील एक प्रमुख व्यक्तिमत्व होते आणि त्यांच्या कार्याने मराठी रंगभूमीला एक नवा आयाम दिला. त्यांच्या अभिनेतेपणाची शैली आणि व्यक्तिमत्वामुळे त्यांनी प्रेक्षकांच्या मनामध्ये एक विशेष स्थान निर्माण केले. 'आम्ही ठणठणपाळ' या नाटकात त्यांनी केलेल्या भूमिकेने त्यांना अधिक लोकप्रियता मिळवून दिली. त्यामुळे बरोबर पर्याय "दिलीप प्रभावळकर" हा आहे, कारण त्यांचे निधन या नाटकाच्या संदर्भात खास महत्त्वाचे आहे आणि त्यांच्या योगदानामुळे त्यांनी संपूर्ण क्षेत्रात एक अमिट ठसा निर्माण केला.

दरीपल्ली रामैया यांना स्थानिक पातळीवर 'वनजीवी रमैया' या नावाने ओळखले जाते. हे नाव त्यांच्या कार्याशी संबंधित आहे, कारण त्यांनी वनवासींच्या हक्कांसाठी आणि त्यांच्या जीवनशैलीच्या संवर्धनासाठी महत्त्वपूर्ण काम केले आहे. 'वनजीवी' हा शब्द त्याच्या कार्यकुशलतेचा, वनाच्या संवर्धनात त्याच्या योगदानाचा आणि वनवासी समाजाबद्दलच्या प्रेमाचा प्रतीक आहे. रामैयांनी वनसंरक्षणाच्या क्षेत्रात अनेक उपक्रम घेतले असून, त्यांच्या कर्तृत्वामुळे स्थानिक समुदायांमध्ये पर्यावरणीय जाणीव निर्माण झाली आहे. त्यामुळे 'वनजीवी रमैया' हा पर्याय योग्य आहे, कारण तो त्यांच्या योगदानाचे योग्य प्रतिनिधित्व करतो.

भारतामध्ये अँजिओप्लास्टीचे जनक म्हणून मॅथ्यू कलारिकल यांना ओळखले जाते. मॅथ्यू कलारिकल हे एक प्रसिद्ध हृदयरोग तज्ञ होते, ज्यांनी अँजिओप्लास्टी या उपचारपद्धतीमध्ये महत्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी हृदयाच्या रोगांच्या उपचारांसाठी नवीन तंत्रज्ञान विकसित केले आणि अँजिओप्लास्टीच्या प्रक्रियेला एक नवीन दिशा दिली. त्यांच्या संशोधनामुळे अनेक रुग्णांना हृदयाशी संबंधित समस्यांवर प्रभावी उपचार मिळवण्यास मदत झाली. मॅथ्यू कलारिकल यांचे कार्य केवळ भारतातच नाही तर जागतिक स्तरावरही मान्यता प्राप्त आहे, ज्यामुळे त्यांच्या नावाशी अँजिओप्लास्टीची संकल्पना जोडली जाते. त्यांच्या या योगदानामुळे त्यांनी भारतीय वैद्यकीय क्षेत्रात एक महत्त्वाचे स्थान प्राप्त केले आहे.

भारतीय विज्ञान शिक्षणासाठी योगदान देणारे प्रा. सी.एन.आर. राव यांचे निधन नुकतेच झाले. प्रा. राव हे एक प्रमुख विज्ञानज्ञ, रसायनशास्त्रज्ञ आणि शैक्षणिक व्यक्तिमत्व होते, ज्यांनी भारतीय विज्ञान क्षेत्रात मोठा ठसा निर्माण केला. त्यांनी अनेक संशोधन कार्ये केली आणि त्यांच्या कार्यामुळे अनेक युवा वैज्ञानिक प्रेरित झाले. त्यांच्या कार्यामुळे भारतात विज्ञान शिक्षणाला एक नवीन दिशा मिळाली. त्यामुळे "सी.एन.आर. राव" हा बरोबर पर्याय आहे, कारण त्यांच्या योगदानामुळे भारतीय विज्ञान आणि शिक्षण क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण स्थान निर्माण झाले आहे आणि त्यांच्या निधनामुळे संपूर्ण वैज्ञानिक समुदायात शोक व्यक्त झाला आहे.